Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Gözlemevi, diğer yıldızlar etrafında bulunan gezegenlerin nasıl oluştuğu veya evrimleştiği hakkında daha çok bilgi edinebilmek için çalışmalar yapacak. Havacılık devi Airbus, Ariel'in 2029'da fırlatılabileceği beklentisiyle inşaata öncülük edecek. Proje, parça montajının çoğunu da üstlenecek olan İngiltere'den bilimsel olarak yönetilecek.

İçinde bulunduğumuz bu on yıl, güneş sistemi dışındaki gezegenler veya öte gezegenler olarak adlandırılan bilim için altın bir çağ olarak şekilleniyor. 1990'ların ortalarından bu yana 5.000'den fazlası keşfedildi, ancak şimdiye kadar kaç tane gezegenin olabileceğini saymaktan biraz daha fazlasını yaptık. Önümüzdeki birkaç yıl içinde, araştırma giderek daha da fazla şekillenecek. Böylelikle gezegenlerin neyden oluştukları veya atmosferlerinin, eğer varsa, fonksiyonları hakkında daha fazla bilgi edinilebilecek.

Bu ayın sonlarında NASA onlarca öte gezegeni derinlemesine incelemek, bu gezegenleri doğrudan görüntülemek ve atmosferlerindeki gazları "parmak iziyle" göstermek için 10 milyar dolarlık James Webb kızılötesi uzay teleskopunu uzaya gönderecek.  Kızılötesi ışığa da duyarlı olan Ariel, 1,000 fazla öte gezegen için de buna benzer bir şey yapacak.

Airbus'tan Ralph Cordey, Ariel'i bir tür mini-James Webb olarak düşünebileceğinizi söyledi. Ralph, “Webb elbette genel amaçlı bir gözlemevi ve sadece öte gezegenleri incelemekten başka birçok şey yapacak. Ariel ise tamamen bu işe odaklanacak. Gözlem süresinin yüzde 100’ü öte gezegenlerin atmosferlerini karakterize etmeye adanacak” dedi.

Ariel, Atmospheric Remote-Sensing Infrared Exoplanet Large-survey kısaltmasıdır. Türkçe’ye kabaca “öte gezegenlerin uzaktan kızılötesi ile algılanması için geniş inceleme” şeklinde çevirebiliriz. Teleskop, projenin çeşitli fizibilite çalışmalarından geçtiği 2018'de Avrupa Uzay Ajansı üye ülkeleri tarafından geliştirilmek üzere seçilmişti.

Ariel her bir hedef gezegeni sisteminde bulunan yıldızın etrafında yaptığı hareket ile birlikte izleyecek. Dahası yıldızın ışığındaki değişimleri de gözlemleyecek ve öte gezegenin atmosferinin kimyası için de bir hikâye olacak. Ariel’in amacı geniş bir tür kataloğu oluşturmak. Bunun nedeni, gökbilimcilerin dışarıda bir yerde bulunan gezegen türleri için neyin “tipik” olduğunu bilmek ve gezegen sistemleri için “standart model” olarak kabul edilebilecek olanı mümkün olduğunca ortaya çıkarmak istemelerinde yatıyor. Şu anda kendi Güneş Sistemi’mize benzeyen çok az yer görebiliyoruz.

Fransa, Toulouse'daki Airbus, Ariel'in inşasından genel olarak sorumlu ve önemli yapısal ve aviyonik çalışmaları için İngiltere'deki Stevenage tesisini kullanacak.

Gözlemevinin “son iş” kısmı yani ayna sistemi ve enstrümantasyonu, Oxfordshire' bulunan Harwell Kampüsü'ndeki RAL Uzay yerinde monte edilecek ve test edilecektir. Bileşenler Avrupa’nın her yerinden gelecek. Ayna sistemi bu çalışmanın en zor kısmı olacak. Bunların tamamı alüminyum olacak ve -230C (40 kelvin) gibi çok düşük sıcaklıklarda çalışması gerekilecek.

https://www.bbc.com/news/science-environment-59555684