Page 51 - LabMedya - 64
P. 51

w w w .labm edy a. c om                                                                        SAĞLIK / BİLİM            51




                                                                                                      BEYİNDEKİ

                                                                                                      KALSİT

                                                                                                      MİKRO

                                                                                                      KRİSTALLER



                                                                                                      İnsan beyninin epifiz bezindeki kalsit
                                                                                                      mikro kristalleri ile ilgili olarak yapılan ilk
                                                                                                      fiziksel ve kimyasal çalışmalar da bilim
                                                                                                      insanları, insan beyninde bulunan epifiz
                                                                                                      bezinde Kalsit mikro kristaller keşfettiler.
                                                                                                      Bu konuda yapılan ilk fiziksel ve kimyasal
                                                                      Prof. Dr. Ali Uğur URAL         gözlemler için, kübik ve altıgen morfolojileri
                                                                      Bayındır Söğütözü Hastanesi     görüntülenerek Elektron Kırınımı ve Raman
                                                                      Hematoloji ve Kemik İliği Transplantasyon   Spektroskopisi metodu kullanıldı.
       KEMOTERAPİ                                                     Merkezi Bölüm Başkanı           İnsan vücudunda tek bilinen diğer kristal


       HASTALARI VE COVID-19                                                                          birikintileri, iç kulaktaki küçük kalsiyum
                                                                                                      karbonat kristallerinde bulunmaktadır.
                                                                                                      Araştırmacılar, bu nadir kristalografik
                                                                                                      simetrinin elektrik üretme özelliğine bağlı
                                                                                                      olduğunu ve yapılmakta olan araştırmaların
       Aralık 2019’dan itibaren hayatımıza dahil   COVID-19 hastalığının yaşlı kişiler ve ilave       epifiz bezi ile iç kulak arasındaki biyo-
       olan COVID-19’un özellikle yaşlı kişilerde ve   hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiği artık   elektromanyetik kristalin bağlantısını
       ilave hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiği                                                 anlamaya yönelik olarak sürdürüldüğünü
       biliniyor. Tüm kanserlerin yaklaşık %10’unu   bilinen bir gerçek. Özellikle bağışıklık sistemi   belirttiler.
       oluşturan ve savunma sistemi baskılanmış   baskılanmış olan hematolojik kanserli hastalar;
       olan hematolojik kanserli hastalar;   uygulanan kemoterapinin tipi, hastalığın                 İnsan beyninde bulunan epifiz bezinde yeni
                                                                                                      bir biyomineralizasyon şekli incelenmiştir.
       uygulanan kemoterapinin tipi, hastalığın                                                       Bu biyomineralizasyonun uzunluğu 20
       komplikasyonları ve birlikte bulunan   komplikasyonları ve eşlik eden hastalıkları             mikromdan azdır ve genellikle dut şeklinde
       hastalıkları nedeniyle COVİD-19 hastalığına   nedeniyle COVID-19 hastalığına daha fazla        görülür. Hem doğal yollarla hem de
       daha fazla yakalanma riski taşıyor. COVID-  yakalanma riski taşıyor.                           sentetik olarak üretilebilen mineral olan
       19’a yakalanmış kanser hastalarında                                                            hidroksiapatit taşlaşmalardan tamamen
       yoğun bakım ve ventilasyon ihtiyacı, sepsis,                                                   farklı olan küçük kristallerden oluşmaktadır.
       sitokin düzenlenme bozukluğu, çoklu organ   AŞI BULUNANA KADAR DIKKAT   KANSERDE TEDAVI YÖNTEMI:   Kristalleri epifiz bezindeki organik
       yetmezliği ve ölüm daha sık gözleniyor.                                                        maddeden izole etmek için özel bir
                                      EDILMESI GEREKENLER             KEMIK ILIĞI                     uygulama geliştirilmiştir. Taramalı elektron
                                                                                                      mikroskobu kullanılarak kübik, altıgen
       KANSER TEDAVILERI, COVID-19    COVID-19’a karşı etkili aşı bulunana kadar,   Ciddi bir kan hastalığı, immün sistem   ve silindirik olan biyolojik yapısallar
       TEDAVISINI GÜÇLEŞTIRIYOR       hematolojik kanser hastaları açısından en   hastalığı, kanser veya genetik hastalığın   tanımlanmıştır. Kristalin kenarları keskin,
                                      uygun yaklaşımları şu şekilde:  tedavi seçeneklerinden birisi de kemik iliği   yüzeyleri ise çok pürüzlü olduğu belirlendi.
       Hematolojik kanserli vakalara kemoterapi,   •  Ateş yüksekliği, solunum sıkıntısı,   naklidir. Kemik iliği nakli şu durumlarda   Moleküllerin, iyonların ve çekirdeklerin
       radyoterapi, hedeflenmiş tedavi veya   öksürük gibi COVID-19 belirtilerinin   yapılıyor:       “kuantumlanmış” enerji düzeylerini
       immün tedaviler uygulanması, COVID-19   gözlenmesi,            •  Kanserli bir vakada verilmesi gerekli   belirleyen bir yöntem olan spektroskopik
       hastalığının etkilerini kötüleştirirken   •  Belirti vermeyen taşıyıcıların   yüksek dozda kemoradyoterapiden   inceleme, kristallerin sadece kalsiyum,
       tedavisini de güçleştiriyor. İmmün sistemi   belirlenmesi,       sağlam kemik iliğini korumak için   karbon ve oksijen elementlerini içerdiğini
                                                                                                      gösterdi. Seçilen alan elektron kırınımı
       baskılanmış olan lösemi ve lenfoma   •  Hasta bazında değerlendirilerek etkili   (otolog),     ve yakın kızılötesi Raman spektroskopisi,
       hastaları hipogammaglobulinemi,   ama morbiditeyi artırmayan kemoterapi   •  Hastalıklı hücreleri/kemik iliğini sağlam   kristallerin kalsit olduğunu tespit etti. Bu iç
                                                                        kişiden alınan hücrelerle değiştirmek için
       lenfopeni, nötropeni, steroid uygulanması,   uygulanması,        (allojenik),                  kulağın küçük kalsiyum karbonat kristalleri
       ileri yaş, birlikte bulunan hastalıklar,   •  Kemoterapi kür aralarının mümkünse   •  Çalışmayan kemik iliğini düzeltmek için,  yapısı haricindeki insan vücudunda bilinen
       sık transfüzyon, hastane ortamında sık   açılması,             •  İmmün baskılanmayı düzeltmek için,  hücresel değişik ile meydana gelmemiş
       bulunmaları nedeniyle daha sık COVID-19’a   •  Nötropeni riskinin azaltılması için   •  Doğuştan metabolizma veya enzimatik   olan tek kalsit oluşumudur.
       yakalanıyorlar.                  kemoterapilerle birlikte büyüme faktörü   sistemle ilgili anormallikleri düzeltmek için,
                                        desteği sağlanması,           •  Hastanın kendisine ait kök hücre/T   Kalsit mikrokristalleri muhtemelen pineal
       COVID-19 varlığında hematolojik kanserli   •  Sadece acil ve hayatı tehdit eden   Hücre’lerin tekrar düzenlenmesi için   doku kesitlerinde daha önce gözlemlenen
                                                                                                      ikinci harmonik oluşumdan sorumludurlar.
       vakaların yönetiminde de bu nedenle   durum varlığında kök hücre naklinin   (otoimmün hastalıkların tedavisinde).  Mikro kristallerin karmaşık doku yapısı,
       problemler ortaya çıkıyor. Bunun yanında   uygulanması,                                        kulak kanalındaki minik taneciklerde
       hematolojik kanserli tüm hastalar- özellikle   •  Kök hücre nakli yapılamayan vakaların   KEMIK ILIĞI NAKLI ÖNCESI   olduğu simetri kırılmasına ve olası biçim
       akut lösemili ve kök hücre nakli adayı/nakil   kemoterapi ile takip edilmesi,  DIKKAT EDILMESI GEREKENLER  değiştirmesine yol açabilir.
       olanlar- maske kullanıp, kişisel hijyenine   •  Kök hücre vericilerinden kök hücrelerin
       dikkat edip ve sosyal mesafeye hastalıkları   erken olarak toplanarak saklanması,  Kemik iliği nakli öncesinde dikkat edilmesi   Epifiz bezinde bulunan iki farklı kristalin
       nedeniyle uydukları için, COVID-19   •  Elektif işlemlerin mümkünse ertelenmesi,   gerekenler COVID-19’dan korunma   bileşiğinin varlığının biyolojik olarak önemli
       krizine bakmaksızın koruyucu tedbirleri   •  Daha az immün baskılayıcı ilaç   önlemlerine benziyor. Kemik iliği nakli   olduğuna inanılıyor, bu da tamamen farklı
                                                                      öncesinde hastalığın kontrol altında olması
       uyguluyorlar ve böylece COVID-19’a   kullanılması,             ya da enfeksiyonun olması naklin başarısını   iki oluşum ve biyolojik işlev mekanizmasına
                                                                                                      işaret ediyor. Oluşum ve işlevlerin
       yakalanma risklerini kendileri düşürüyorlar.    •  Kan ve trombosit transfüzyon eşiklerinin   etkileyecektir. Nakil öncesinde enfeksiyon   aydınlatılmasına ve harici elektromanyetik
       Ancak COVID-19 ve komplikasyonlarının   düşürülmesi,           kontrol önlemlerine dikkat edilmelidir. Hasta   alanlarla olası termal olmayan etkileşime
       tedavisi ile birlikte hematolojik kanserli   •  Yatırılarak tedaviye başlanacak   kişilerden uzak durulmalı, el sıkışılmamalı,   yönelik çalışmalar şu anda devam
       hastalarda özellikle küratif nitelikte   hastalardan mutlaka COVID-19 PCR   elleri sık sık yıkanmalı ve ziyaretleri   etmektedir.
       tedaviler dengeli olarak uygulanmalıdır.  gönderilmelidir.     azaltılmalıdır.                 Kaynak: https://pubmed.ncbi.
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56