Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Karaciğerdeki yağ miktarı %10'u geçtiğinde karaciğer yağlanması (hepatosteatoz) görülür.  Aşırı yağ birikimi, zamanla iltihaba ve bu durumda kronik karaciğer rahatsızlıkları ve karaciğer yetmezliğine neden olabilir.

Karaciğerin   yağlanmasının artması ;  alkol ve alkol dışı nedenlere bağlı olarak ikiye ayrılır.

Akol dışı nedenler, aşağıdaki gibi sıralanabilir;

·       Obezite

·       İnsülin direnci

·       Şeker hastalığı

·       Hiperlipidemi

·       Metabolik sendrom

·       Genetik yatkınlık

·       Çok hızlı kilo kaybı

·       Aşırı düzeyde fruktoz tüketimi

·       Reçetesiz satılan ilaçların kullanımı

·       Malnutrisyon (beslenme bozukluklukları)

Karaciğer Yağlanmasının Önlenmesinde Beslenme Tedavisi

Karaciğer yağlanmasının  önlenmesinde en etkili tedavi yöntemi  beslenme ve fiziksel aktivitedir.

Aşırı alkol tüketen bireylerin öncelikle alkol tüketimini azaltması ve daha sonrada alkol tüketimini kesmesi,

Alkol dışı karaciğer yağlanmasında ise; altta yatan hastalığa ve hastalığın tedavisine  göre kişiye uygun hipokalorik diyet , glisemik indeksi düşük, probiyotik/prebiyotikten  ve posadan zengin besinlerle beslenme  ve düzenli egzersiz önemlidir.

Çalışmalar lesitinden zengin diyetin de karaciğer yağlanmasını, önemli derecede azalttığını göstermiştir.  Deniz ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru baklagiller lesitinden zengin besinlerdir.  

Hangi besinler bol tüketilmeli?

·       Mevsiminde brokoli, pazı, ıspanak, brüksel lahanası

·       Mevsiminde enginar, pancar, karahindiba otu

·       E vitamininden zengin kabak çekirdeği

·       Probiyotikten zengin besinler; probiyotik yoğurt ve kefir

·       Prebiyotikten zengin besinler; çiğ hinidba kökü tozu veya takviyesi, çiğ yer elması,

·       Omega-3’ten zengin somon, sardalya ve ton balığı

·       Posadan zengin kurubaklagiller ve tam tahıllılar

·       Sağıklı yağdan zengin avokado

·       Filtre kahve

·       Milk Thistle, Silymarin (Meryem Ana dikeni ekstresi) ekstresi

·       Su (günde 2,5-3 lt)

Hangi besinlerin tüketiminden kaçınılmalı?

·       Her türlü işlenmiş, katkı maddesi içeren ve içeriği bilinmeyen hazır gıdalar

·       Hazır meyve suları, hazır gazlı ve light içecekler

·        Et ve tavuk suyu yerine, hazır bulyon

·       İşlenmiş et ürünleri ( Salam, sosis, jambon, füme etler..vb)

·       Margarin ve margarin gibi trans yağ asitleri içeren ürünler

·       Şeker ve şekerli besinler ( marmelat, reçel, bol şekerle hazırlanmış şuruplar)

·       Yapay tatlandırıcılar (Aspartam, Sakkarin, Suklaroz, Isomalt, AsesülfamK, Yüksek fruktozlu mısır şurubu vb.) Doğal tatlandırıcılar önerilen miktarda tüketilebilir

·        Ağır yağlı ve şekerli  hamur işleri

·       Yağda kızartmalar, aşırı yağ eklenmiş soslar

·        Aşırı tuz ve tuzlu besinler

·       Isıl işleme tabi  tutulmuş kavrulmuş kuruyemişler

·       Sakatatlar (Karaciğer, beyin, böbrek, dil, dalak, yürek vb.)

·       Hazır sos ve kremalar

·       Fast food tarzı beslenme (Hamburger, Cheeseburger..vb.)

·       Alkollü içecek tüketiminden kaçınılmalı veya azaltılmalıdır. Aşırı alkol tüketen bireylerin alkol tüketimi orta düzeye çekilmedilir. Orta düzeyde alkol tüketimi;  kadınlarda günde  bir erkeklerde ise iki kadeh içki demektir.

·       Hayvansal yağların tüketiminden kaçınılmalıdır (kuyruk yağı, yüksek miktarda tereyağı vb.)

·       Beyaz ekmek,pirinç ve makarna

·       Aşırı meyve tüketimi

Karaciğer Yağlanmasının Önlenmesinde Besinlerin Fonksiyonları

·       Yapılan çalışmalar günde 1-2 fincan  kahve içen yağlı karaciğer hastalığı olan kişilerin kahve tüketmeyen ve bu hastalığa sahip olan kişilere göre karaciğerdeki hasarının daha az olduğu göstermiştir. Kahvenin karaciğerde sağlıklı olmayan enzimleri azalttığı düşünülmektedir.

·       Roka,tere,maydonoz, ..vb benzeri mevsim yeşillikleri yağ birikimini önlemeye, 

·       Brokoli,pazı,ıspanak,Brüksel ve beyaz lahana kilo vermeye

·       Omega-3'den zengin somon, sardalya, ton balığı karaciğerdeki yağ düzeylerinin düzelmesi için ve karaciğerdeki inflamasyonu (hasarı) önlenmeye

·       Sağlıklı yağlardan zengin avokado karaciğer hasarının yavaşlatmaya

·       Whey proteininden zengin yarım yağlı veya yağsız sütler karaciğeri yeni bir hasardan korumaya

·       E vitamininden ve antioksidanlardan zengin kabak çekirdeği karaciğer yağlanmasını önlemeye

·       Yeşil çay daha az yağ emilimine

·       Enginar karaciğerin daha verimli çalışmasına

·       Pancarın karaciğer hücrelerinin yenilenmesine  rejenerasyonuna

·       Karahindiba otu karaciğerin ve kanın arındırılmasına

·       Meryem ana dikeni (milk thistle) Silymarin ekstresi, karaciğerin yenilenmesine, iyileşmesine  Günde 3 kez 200-400mg alınabilir.

·       Zeytin yaprağı ekstresi, olası anti fungal ajan.

·       Zerdeçal anti inflasmatuvar özelliğiyle karaciğer toksinlere karşı korumaya

·       Kara turp, yeşil çay, red clover (kızı yonca), yellow dock kıvırcık labada Hepatit için etkilidir

·       Arınma (cleansing fast) ile başlayın.

·       Yeşil su, havuç suyu veya pancar suyu içmek karaciğerinizin iyileşmesini hızlandırmaya

Karaciğer yağlanmasına karşı koruyucu bir diyet örneği