Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Doku kültürü yöntemiyle kitlesel olarak fidan üretimini hedeflendiğini belirten Fındık Araştırma Enstitüsü’nün Müdiresi Aysun Akar, fidanların bu şekilde hastalıklardan arındırıldığını da açıkladı.

Bir dokudan artık yüzlerce bitki üretimi yapılabiliyor. Peki, bu nasıl yapılıyor? Belirli zamanlarda fındığın farklı organlarından dokular alınır ve bu dokular laboratuvar ortamına getirilir. Sterilizasyon işleminden geçirilen dokular, fındığın yetiştiği toprak içeriğine benzer bir ortama dikilir. Bu ortamda dokular büyüyor ve kısa sürede kardeşlenmeleri sağlanıyor.

Fındık bitkisinin içerisinde patojen ve patojen olmayan birçok mikroorganizma yer almaktadır. Bu yüzden üretime engel bir durum oluşturur. Yaklaşık olarak iki buçuk yıldır mikroorganizmaların sebep olduğu kirlenmeyi çözebilmek adına çalıştıklarını belirten Akar; araziden topladıkları bitkilerin çoğunlukla mikroorganizma dolu bitkiler olduğunu ve bunları laboratuvar ortamında temizlediklerini belirtti.

Yapılan araştırmaların sonucunda Palaz ve Çakıldak fındık çeşitlerinde fidan üretimi yapabilmek artık mümkün. Araştırmacılar, diğer türler için çalışmalarına devam ediyorlar. Üretilen bitkilerin doğal ortama alışması için bir alıştırma serası yapılacağı da araştırmacılar tarafından belirtilen bir başka detaydı.

Bu işlem ne kadar sürüyor?

Akar’ın açıklamalarına göre dokudan fidan elde etme süresi şu anda 18 ay sürüyor. Üretimin iki aşamalı olduğunu belirten Akar; ilk aşamanın laboratuvarda büyütme aşaması olduğunu ikinci aşamanın ise serada alıştırma aşaması olduğunu belirtti. Bununla birlikte en zorlu kısmın laboratuvar aşaması olduğunu da dile getirdi.

Alınan tek bir doku ile 100’den fazla fidan elde edilebileceğini belirten Akar, fidanların temiz ve sağlıklı olduğunu, bu sayede üreticiye hastalıklı veya sağlıklı fidan teslim edilmeyeceğini belirtti.

Şu anda teknik açıdan fidan üretimi yapılabiliyor olsa da yıllık yüz binlerce fidan üretimi yapılabilmesi çok ciddi iş gücüne ihtiyaç bulunmakta.