Uzay
Aralık ayında gökte şölen var
İki gezegen bir araya gelecek, en iyi göktaşı yağmurlarından biri yaşanacak ve tam Güneş tutulması izlenebilecek. Tek ihtiyacınız, gökyüzünün açık olması, nereye bakmanız gerektiğine ilişkin birkaç ipucu ve gerektiğinde gözlerinizi koruyabileceğiniz basit bir koruyucu.
Gökte bu ay sahne alacak olaylar sırasıyla şöyle:
13-14 Aralık: Geminid (İkizler) göktaşı yağmuru tüm dünyadan izlenebilecek
İngiltere'de Greenwich Kraliyet Gözlemevi'nden gökbilimci Patricia Skelton, "Çoğu göktaşı yağmuru, Dünya'nın kuyrukluyıldızlardan arta kalan parçalarının arasından geçtiği sırada oluyor. Geminids göktaşı yağmuru bu durumdan farklı. Bu olay, Dünya Güneş'in etrafındaki yörüngesinde ilerlerken, 3200 Phaethon adlı küçük gezegenden saçılan parçaların arasından geçmesiyle oluyor" dedi.
Geminid (İkizler) meteor yağmuru her yıl Aralık ayında gözlenen bir uzay olayıdır. Saatte 150'ye varan meteor 13-14 Aralık tarihlerinde izlenebilecek. Skelton, göktaşlarının atmosfere saniyede yaklaşık 35 kilometre hızla girdiğini belirtti. Bu, saatte neredeyse 130 bin kilometre hızda oldukları anlamına geliyor. Göktaşları atmosfere girdikçe, farklı yönlerden gelen sarı, bazen de yeşil ya da mavi ışık çizgilerini görmeniz mümkün.
Eğer gökyüzünde ışık kirliliği olmazsa bu harika manzarayı seyretmeniz daha kolay, ancak ışık kirliliğinin yüksek olduğu yerleşim bölgelerinde bile meteor yağmuru görülebilir.
Geçen yıl bu uzay olayı yaşanırken, göktaşı gösterisinin "düşmanı" olan dolunaya denk gelmiştik. Bu yıl ise Ay'ın görünmez olduğu Yeni Ay evresine denk geliyoruz. Bu da Geminid meteor yağmurunun seyir zevkini yükseltecek.
14 Aralık: Tam Güneş tutulması sadece Şili ve Arjantin'de görülebilecek
Yalnızca Şili ve Arjantin'den izlenecek olsa da internet sayesinde tüm dünyada Güneş tutulmasını görebileceğiz. Salgın yaşanmasaydı, birçok kişi Şili ve Arjantin'in güneyindeki Patagonya bölgesinde bu doğa olayını izlemek için buluşabilirdi.
24 dakika içerisinde, Yeni Ay, Güneş'in Dünya'ya bakan yüzünden geçiş yapacak. Greenwich'den gökbilimci Tania de Sales Marques, "2 dakika 9,6 saniye" boyunca Güneş'in yüzü tamamen örtülecek" dedi.
Konuşmasına devam eden Marques, "Ay, Güneş'ten 400 kat daha küçük,, ancak bize daha yakın olduğu için büyük görünüyor ve Güneş'in bize bakan yüzünü tamamen kapatabiliyor."
Bu anlarda, Güney Amerika'nın en güney ucunda gün ortasında tüyler ürpertici bir karanlık yaşanacak.
21 Aralık: Jüpiter ve Satürn’ün buluşması tüm dünyadan izlenebilecek
Jüpiter ve Satürn'ün tek bir yıldız gibi parlaması en son 397 yıl önce yaşandı. Yani Galilei'nin teleskopu bulmasından kısa süre sonra.
Greenwich Kraliyet Gözlemevi'nden gökbilimci Ed Bloomer, "Jüpiter ve Satürn muhtemelen izlenebilecek en iyi gezegenler, çünkü çok iyi parıldıyorlar" dedi.
İki gezegenin kavuşması, üst üste gelmeleri ve tek bir gezegen gibi parlamaları anlamına geliyor. Bloomer, bu gezegenlerin "neredeyse birbirine dokunacak kadar" yakın görüneceğini söylüyor.
İki gezegenin arasındaki açı Dünya'dan bakıldığında 0,1 dereceye kadar düşecek, ancak bu yalnızca perspektife dayalı bir izlenim. Aslında Jüpiter ile Satürn arasında yaklaşık 800 milyon kilometrelik bir mesafe var.
Bloomer, "Bu gezegen kavuşmalarını izlemek oldukça eğlenceli. Özellikle de en yakın oldukları günden bir gün öncesi ve sonrasıyla birlikte, nasıl değiştiklerini gözlemleyerek" dedi.
Eğer küçük bir teleskopa sahipseniz Jüpiter'in dört uydusunu bile görebilirsiniz: Io, Europa, Ganymede ve Callisto.
Soldan sağa: Io, Callisto, Jüpiter, Ganymede (Jüpiter üzerinde gölgesi görünüyor) ve Europa.
Satürn Jüpiter kavuşması 19,6 yılda bir kez yaşanıyor, ancak bu yılki biraz daha özel bir buluşma. 17’nci yüzyıldan bu yana Dünya'ya en yakın konumda gerçekleşen Jüpiter-Satürn buluşmasını izleyeceğiz.
Gökbilimciler bunun "ömürde bir kez deneyimlenebilecek" bir olay olduğunun altını çiziyorlar.
Bloomer, "Gezegenlerin hareketini gözlemlemek uzaya çıkmadan çok önce Güneş sistemi hakkında fikir edinmemizi sağladı. Bu hareketleri incelemek, bunların arkasındaki fiziksel süreçleri aydınlattı ve yalnızca uzayla ilgili değil, Dünya'daki işleyişle ilgili de bilgimizi genişletti" dedi.
Eğer gökyüzü açıksa izlemeniz daha kolay olacak ancak yine de hızlı davranmalısınız çünkü yalnızca bir saat içerisinde gezegenler ufukta kaybolacaklar.
En iyisi, birkaç gece boyunca gezegenlerin konumunu gözlemlemek ve onları nerede bulacağınızı iyice netleştirmek: Gün batımından bir saat sonra, Güney Batı yönünde ufuk çizgisine yakın bir noktaya bakmalısınız.