Page 57 - LabMedya - 67
P. 57

w w w .labm edy a. c om                                                           BESLENME  /  DOĞA VE ÇEVRE             57




       Bir bardak su içiniz: Bazen susuzluk   Gerçekten açsanız, bu duraklamadan
       hissi fiziksel açlık gibi hissedilebilir.   sonra fiziksel açlık hisleri başlayabilir.
       Gerçekten aç olup olmadığınızı ikinci   Ne zaman yardım isteyeceğinizi
       kez tahmin ediyorsanız, bir bardak su   biliniz: Duygusal yemeyi kontrol etmek
       içmeyi deneyiniz. Daha sonra hala aç   için bazı kişilerin bir terapist veya
       hissediyorsanız, devam edin ve yiyiniz.   diyetisyenle çalışması gerekebileceğini
       Gerçek açlığın, açlık sancıları veya   unutmamak önemlidir. Dahası, düzenli
       guruldayan mide gibi fiziksel tezahürleri   duygusal yemek daha büyük bir sorunu
       vardır. Fiziksel ve psikolojik açlığı ayırt   gösterebilir. Duygusal yeme, rahatlık için
       etmekte güçlük çekiyorsanız, zihinsel   yiyecek tüketmeyi içerirken, tıkınırcasına
       bir check-in yapmayı veya bir bardak su   yeme bozukluğu (BED), kısa sürede
       içmeyi deneyiniz.             çok yemek yemeyi içeren psikolojik
                                     bir durumdur. Yemek yerken kendinizi
       Can sıkıntısından kurtulmak ve   kontrolden çıkmış hissediyorsanız ve aç
       gereksiz yemeyi önlemek için   olmasanız bile sık sık büyük miktarlarda
       ipuçları: Bazen, hemen hemen herkes   yiyeceğe aşırı yemek yiyorsanız,
       aç olmadığında yemek yer. Bu normaldir   doktorunuzdan yardım isteyiniz.
       ve seyrek olarak gerçekleştiğinde
       endişelenecek bir şey yoktur. Aslında,   Ya yemek istediğin ama yiyemediğin
       periyodik sosyal yemek yeme veya   zaman?
       ara sıra rahat yiyeceklere düşkünlük,   Tersi senaryo yani fiziksel olarak aç
       zihinsel sağlığınıza küçük bir destek   hissetmek ama yemek yiyememek de
       sağlayabilir. Yine de alışılmış akılsız yeme   zor olabilir. Örneğin, öğle yemeği molası
       veya can sıkıntısı nedeniyle rutin olarak   sırasında, uzun bir iş toplantısındaysanız
       yemek yeme, istenmeyen kilo alımına   veya yemek saatinde beklenmedik bir
       ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.   trafikte sıkışıp kalırsanız, açlık hızla
       İşte psikolojik açlığı yönetmek ve can   başlayabilir. Bu, sonunda bir yemek veya
       sıkıntısından kurtulmak için bazı ipuçları;  atıştırmalık yeme şansı bulduğunuzda
                                     aşırı yemenize neden olabilir. Aslında,
       Yeme tetikleyicilerinizi anlayınız:   insanlar akşam yemeğinden sonra aşırı   DENİZ SEVİYESİNİN
       İnsanlar genellikle taze meyveler   yemek yeme eğilimindedir. Gerçekten
       veya sebzeler gibi sağlıklı yiyecekleri   acıktığınızda bir süre yemek yemeden
       istemezler, bunun yerine şekerli, yüksek   geçiriniz. Bu telafi edici aşırı yeme,   YÜKSELMESİ
       kalorili veya yüksek oranda işlenmiş   özellikle düzenli olarak gerçekleşirse kilo
       yiyecekleri arzularlar.       alımına neden olabilir.          SONUCU PASİFİK’TE

       Cips, dondurma ve şeker gibi aşırı   Yemek yiyemediğinizde fiziksel açlığı
       yenmesi kolay yiyecekler birçok   yönetmenize yardımcı olacak bazı
       evde sıradan ürünlerdir. Arada sırada   ipuçları şunlardır:    5 ADA KAYBOLDU
       bu yiyeceklerin tadına varmanın bir
       sakıncası olmasa da onları mutfaktan   Önceden planlamak: Bir süre yemek
       uzak tutmak, sıkıldığınızda atıştırmayı   yiyemeyeceğinizi biliyorsanız, bol protein,
       azaltmanıza yardımcı olabilir.   sağlıklı yağ ve lif içeren doyurucu bir
                                     öğün hazırlamak için kendinize zaman   Pasifik Okyanusu’nda deniz seviyesinin   ayrı ada da topraklarının %23’ünü kaybetti.
       Bunun yerine, bütün gıdalardan   ayırınız.                     yükselmesi sonucu Solomon Adaları’ndan   (NewsScientist’in raporuna göre toplamda
       yapılmış atıştırmalıklar satın alın. Can                       beş tanesi tamamen ve yedi ayrı adanın da   6 adada yüzde 20 ile 62 arasında toprak
       sıkıntısından meyve veya sebze yerseniz,   Sakız çiğnemek: Bazen, sakız çiğneme   büyük kısımları son 70 yılda suların altında   kaybı yaşandı ve bu bilgiler bölge sakinleri
       bu yiyecekler abur cuburdan çok daha iyi   eylemi açlığı hafifletmek için yeterlidir.   kaldı. Solomon Adaları, Papua Yeni Gine’nin   tarafından belirtilen verilerde desteklendi.)
       seçeneklerdir.                Ancak bu sadece geçici bir çözümdür.   doğusunda yer almakta ve altısı ana olmak
                                     Gerçekten açsanız, sakız sizi tatmin   üzere 900’ün üzerinde küçük adadan   Bu adalardan en çok nüfusa sahip olan
       Dikkatli yemek yeme pratiği yapınız:   etmeyecektir.           oluşmaktadır. Yayımlanan rapora göre 33   Nuatambu’da 2011 yılından beri 11 evin
       Yavaş ve dikkatli bir şekilde yiyiniz.                         ayrı kayalık Solomon Adası, 1947’den   sular altında kaldığı kaydedildi. Yapılan
       Yemeğinizin tadına ve dokusuna dikkat   Daha sonra fazla yemeyiniz: Yemek   2014’e kadar havadan çekilen ve uydudan   tetkikler Solomon Adaları bölgesinde deniz
       edin ve tadını çıkarınız. Bu uygulama   yiyebildiğinizde, bunu yavaş ve dikkatli   elde edilen görüntülere dayanarak analiz   seviyesinin yılda 7 milimetre yükseldiği
       beyninize ne zaman doyduğunuzu fark   yapınız. Aşırı yemekten kaçınmak için   edildi.          tespit edildi. Bu rakamın ciddiyeti, küresel
       etmesi için zaman verir. Gününüzün   kendinizi ne zaman tok hissettiğinize                     yükselme ortalaması olan yılda 3 milimetre
       haritasını çıkarınız.         dikkat ediniz.                   Environmental Research Letters’da   ile karşılaştırıldığında ortaya çıkmaktadır.
                                                                      yayımlanan makalenin sonuçlarına   Bilim insanları buzullar erimeye devam
                                                                      göre, boyutları bir hektar ile beş hektar   ettikçe global deniz seviyesi yükselme
       Bazı insanlar bir programın sıkılmalarını   Sonuç olarak aç hissetmediğinizde,   arasında değişen toplamda 5 adanın; iklim   miktarının, içinde bulunduğumuz yüzyılın
       engellediğini görebilir. Her sabah günlük   özellikle sıkıldığınızda bile yemek yemek
       aktivitelerinizi planlamayı deneyiniz.   kolaydır. Alışkanlıktan kaynaklanan can   değişikliği ve güçlenen alize rüzgarları   ikinci yarısında bu rakama ulaşabileceğini
                                                                      dolayısıyla yükselen okyanus seviyesi
                                                                                                      öngörüyor.
       Yemek yeme sıkıntısından kurtulmanıza   sıkıntısı yemek, istenmeyen kilo alımına
       yardımcı olacaksa, yemekler ve   yol açabileceğinden tehlikelidir. Yemek   yüzünden ortadan kayboldu.
       atıştırmalıklar için belirli bir zaman   yeme sıkıntısını önlemek için, yemekten   Queensland Üniversitesi’nden Simon Albert   Kaynaklar:
       ayırınız. Sıkılacağınız zaman için bir   önce gerçekten fiziksel açlık yaşadığınızı   konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada:   •  Alice Klein,  Five Pacific islands vanish from sight
       plan yapınız. Can sıkıntısı vurursa,   doğrulamak için zihinsel bir kontrol   “Bu çok güçlü bir fırtına.. Küresel deniz-  as sea levels rise, (Mayıs, 2016) , https://www.
       bir stratejiniz olsun. Kitap okumanız,   yapınız. Ek olarak, yukarıda özetlenen   seviyesi yükselişinin bir ardalan seviyesi   newscientist.com/article/2087356-five-pacific-
       yürüyüşe çıkmanız veya gereken ev   stratejiler, psikolojik açlığı yönetmenize   var ve buna, fiziksel olarak suları Batı   islands-vanish-from-sight-as-sea-levels-rise/
       işlerinin bir listesini tutunuz. Yemek   ve can sıkıntısını veya diğer duygusal   Pasifik’e doğru ittiren doğal alize rüzgarları   •  Baran Bozdağ - https://bilimfili.com
       yemek istiyor ama aç hissetmiyorsanız,   yeme türlerini azaltmanıza yardımcı   döngüsünün basıncı ekleniyor” dedi.       Makale Referansı: Environmental Research
                                                                                                        Letters, DOI: 10.1088/1748-9326/11/5/054011
       30 dakika bekleyiniz ve dürtüsünün geçip   olabilir.           Bununla birlikte yapılan hesaplara göre altı
       geçmediğine bakınız. Bu süre zarfında
       kendinizi meşgul etmeye çalışınız.
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62