Page 56 - LabMedya - 58
P. 56

56               TIBBİ CİHAZ MEVZUATI


















                                      Esra AKDAĞ TATLI
                                      Tıbbi Cihazlar Kalite Güvence Uzmanı

                                       HANGİSİ HAYAT KURTARIR:


                                       ÜRÜN MÜ, MEVZUAT MI?




       Hemen her gün haber bültenlerinde,   Tıbbi cihaz nedir? Nasıl üretilir, nasıl   içerisinde 10 yıl gibi bir süre boyunca   geçirilebilecek şeylerdir. Şimdi gelelim asıl
       magazin programlarında ya da sosyal   temizlenir ya da sterilize edilir örneğin?   medikal silikon yerine sanayi tipi silikon   meseleye: Bugün siz ya da sevdikleriniz
       medyada; “Ne yiyelim, hangi gıdalar   Bir tıbbi cihazın “güvenilir” olduğuna   kullanmış olduğunun ortaya çıkmasıyla   üzerinde kullanılan şırınganın yapımında
       sağlıklı, endüstriyel ürünlerde nelere   nasıl kanaat getirirsiniz? Tanımı, steril   duyulmuştur. Buradaki vahamet ise bu   sağlığa uygun olmayan bir plastik malzeme
       dikkat etmeliyiz, gıda güvenliği nedir?” gibi   yara bantlarından tomografi cihazlarına   durumun, öncesinde ürünlere ilişkin çok   kullanılmış olabilir mi? Ya da bir yakınınızın
       onlarca başlıkta yayın görmek mümkün.   kadar gerçekten de çok geniş bir ürün   sayıda olumsuz olay raporu olmasına   ameliyatında kullanılacak olan malzemelere
       Gıda endüstrisi ve onun çıktıları, bu yazıda   yelpazesini içine alan bu grubun bize   rağmen; nadir görülen bir kanser türü olan   sterilizasyon maliyetlerinin düşürülebilmesi
       değinmek istediğim ürün grubuna göre son   günlük hayatımızda ne kadar yakın   anaplastik büyük hücreli lenfoma teşhisi   için yetersiz şekilde sterilizasyon yapılmış
       kullanıcı tarafından nispeten daha fazla   olduğunu kavrayabilmek için çocuğumuza   konan orta yaşlı bir PIP alıcısının ölümünün   olabilir mi? Böyle durumların yaşanması ile
       bilinen ya da farkındalık seviyesi daha fazla   aşı yapılırken kullanılan şırıngaya, besin   ardından ortaya çıkmış olmasıdır.   aramızdaki engel nedir? Bir haberli, bir de
       olan; hatta bilinçlendirme yayınları ve kamu   zehirlenmesiyle acil servise gittiğimizde
       spotları aracılığıyla devlet tarafından halkın   kolumuza takılan serum setine, düşüp   Ayrıca PIP implantları, rüptürle ilgili   habersiz olmak üzere yılda en az iki kere
       bilinç seviyesinin arttırılmaya çalışıldığı   kalçasını kıran babaannemizin kalça   olan; tahrişler, silikonomalar (silikon ile   yapılan denetimlerle tüm bir yıl boyunca
       unsurlar. Peki sağlığımızı etkileyebilecek   kemiğine takılan kalça implantına, rahim   temastan kaynaklanan ve nodül içeren   üretilen ürünler güvence altına alınabilir
       ve vücudumuza dışarıdan müdahale eden   ağzı kanseri taraması için smear almaya   doku tahrişleri) ve adenopatiler (şişmiş   mi?
       başka hangi ürünler var ve bizler son   yarayan çubuklara, kontakt lenslerimize   lenf düğümleri) gibi spesifik fiziksel
       kullanıcı olarak bunların imalatı, güvenliği,   ve hatta onları yıkadığımız solüsyonlara   problemlerle ve psikolojik acı ve orta ve   Mayıs 2020’de uygulamaya alınacak
       denetimi gibi konularda ne kadar bilgi   bakmamız yeterli. Cerrahi iplikler ve bazı   uzun vadeli etkilerle ilgili diğer problemlerle   olan yeni kanun bu olasılıkları ortadan
       sahibiyiz?                      ameliyat malzemeleri, stentler, solunum   ilişkilendirilmiştir. Bu sürecin en acı tarafı   kaldırabilmek amacıyla oluşturulmuştur.
                                       cihazları, insülin seviyesini takip eden   ise, dünya çapında 400,000 civarında PIP   Bu başlı başına ayrı bir yazının konusu
       Aynen endüstriyel gıda ürünleri gibi,   cihazlar (yazılımlar) gibi, bilinirliği fazla   silikonunun satıldığının bilinmesi; ancak   olabilir; ancak kısaca değinmek gerekirse
       piyasaya arz edilebilmeleri için birtakım   olan örnekler vermek de mümkün.   mevcut mevzuat şartlarındaki boşluklar   yeni mevzuatın “Regülasyon (Tüzük)”
       mevzuat kriterlerine ve denetimlere tabi   Bu örnekleri vermekteki asıl amacım,   nedeniyle izlenebilirliğin sağlanamaması ve   mertebesinde yayınlanmış olması,
       olan çok önemli üç ürün grubu daha   birazdan ele alacağım konunun pekala   alıcılara ulaşılamaması; dolayısıyla tam bir   istenen sonuçlara ek olarak neyin nasıl
       mevcuttur: Beşeri tıbbi ürünler (ilaçlar),   bu ürünlerin de başına gelebileceğini;   geri çağırma yapılamaması olmuştur.  yapılması gerektiğinin de üye devletlerin
       kozmetik ürünleri ve tıbbi cihazlar. Bu ürün   dolayısıyla bizlere nasıl dokunabileceğini      iç hukuk sistemine aynen dahil edilmesi
       gruplarının ortak özelliği, insan vücudu ile   göstermek. Bu ürünlerin güvenliğinden   Peki nasıl olur da denetlenen ve izin verilen   zorunluluğunu beraberinde getiriyor.
       bir şekilde temas etmeleri ve bu nedenle   nasıl emin olabiliriz? “Mevzuat kriterlerine   bir ürün, şartları sağlamayacak şekilde   Ayrıca yaptırımlar gerçekten de çok ağır
       de bir dizi güvenlik kriteri gerektiriyor   uygunluğun göstergesi olan ‘CE’ işaretini   piyasaya arz edilebilir? Firma ürünleri TÜV   ve denetim mekanizmaları çok daha katı.
       olmalarıdır. Peki şartları nelerdir, nasıl   almışsa güvenlidir” diyebilir miyiz? Peki   Rheinland tarafından CE belgeliydi... Yani
       üretilirler, nasıl denetlenirler, mevzuatı ne   kriterlerin doğruluğunu ya da denetim   tüm prosesleri belirli bir kalite güvence   İki mevzuat kıyaslandığında elbette yeni
       der? Belki “Haydi oradan, herkes kendi   mekanizmalarının sağlıklı işleyip   sistemi üzerinden geçerli kılınmış ve   mevzuatın hataya yer bırakma olasılığının
       işini yapsın, ben doktor/mühendis/hukukçu   işlemediğini sorgulamak çok mu ileri   periyodik olarak denetleniyordu. Ya da nasıl   görece çok düşük olduğu söylenebilir.
       muyum?” diyenler vardır içinden. Ama   gitmek olur?            olur da insan vücuduna takılan bir ürünün   Ancak “insan faktörü”nün olduğu her yerde
       endüstriyel yoğurdun ya da pastörize sütün                     kayıtları firma-distribütör-bayi-hastane-  hata olasılığı vardır. Ve hepimizin bildiği
       doğruları tüketici tarafından tartışılırken de   Avrupa Komisyonu 2012 yılında, 90’lı   hasta silsilesiyle kayıt altına alınmaz?   gibi, insan faktörünün etkilediği süreçlerin
       durum farklı değil aslında. Yani yoğurdun   yıllardan beri Avrupa Ekonomik Topluluğu   Bunlar mevcut mevzuatın o tarihler için   başarısı bu insanların eğitim, farkındalık ve
       homojenizasyonu yüzünden kıyamet   içerisindeki tüm tıbbi cihaz imalatçılarının   eleştirilere maruz kaldığı pek çok husustan   bilinç seviyesiyle doğru orantılıdır.
       kopuyor da, kanımıza serum verilen   ürünlerinin piyasaya arz koşullarını   sadece birkaçı. Ancak tüm detaylar bir
       hortumun üretiminde kullanılan plastizer   belirleyen mevzuatı çok zorlayıcı şekilde   yana, yürürlükteki mevzuatın”Direktif   Özetle, yeni dönemde tıbbi cihaz
       madde ya da sterilizasyonu sonrasındaki   değiştirecek olan yasa tasarısını kabul   (Yönetmelik)” olma özelliği; yani istenen   sektöründeki paydaşları çok daha zorlayıcı
       toksik kalıntı etilen oksit miktarıyla ilgili   etmiştir. AB ile yapılmış Ortaklık Konseyi   sonucu belirten; ama o sonucun nasıl elde   bir süreç bekliyor. İnsan, kendini yine insan
       çıt çıkmıyor. Bana göre iş yine uzmanına   Kararları neticesinde Türkiye’nin de   edileceğine dair süreçleri üye devletlere   faktörünün yaratabileceği zararlardan
       bırakılmalı; ancak sistemlerin doğu   uymakla yükümlü olduğu bu mevzuat, 5   bırakan yapısı mevzuatta açık kapılar   korumak için bir dizi önlem alma yoluna
       çalışmasını güvence altına alabilmek için   Nisan 2017 yılında AB Resmi Gazetesi’nde   yaratmıştır. Ama yine de, ölümlerin ve   gidiyor. Ne var ki, tüm zararları önlemenin
       son kullanıcının farkındalık seviyesinin   yayınlanmıştır ve üç yıllık geçiş süresinin   skandalların meydana gelmesinin nedeni   birincil koşulu; gerek bu mevzuatın
       yükseltilerek bir iç kontrol mekanizmasının   sonunda, 26 Mayıs 2020 tarihinde   açık kapılar değil; o kapıları kullanmayı   şartları; gerek ürün teknolojisi; gerekse
       mutlaka oluşturulması ve bunun için   uygulamaya alınacaktır. Peki neydi bu   tercih eden insan faktörüdür. Yani mevzuat
       de gündeme daha fazla taşınması   mevzuatı bu kadar zorlaştırmaya iten   elbette, kabaca ifade edilise, “amaçlanan   de yaptıkları işin insan hayatına ne derece
       gerektiğine inanıyorum. Aksi halde bizzat   sebep?             kullanımını gerçekleştirirken zarar   dokunduğuna ilişkin sektör paydaşlarına
       kendi bedenimiz üzerinde kullanılacak                          vermeyen” ürün üretmeyi öngörür; ancak   ve elbette kullandıkları ya da kendi
       ürünlerle ilgili tüm kontrolü, tam olarak   Değişikliğe yön veren başka unsurlar da   etkisi on yıllar içerisinde ortaya çıkacak   üzerlerinde kullanılan ürünlerle ilgili son
       nasıl yürüdüğünden haberimiz olmayan   olmakla birlikte, her şeyin 2011 yılında   bir uygunsuzluğa bile bile sebebiyet   kullanıcılara kazandırılması gereken bilgi ve
       süreçlere ve onları kontrol edenlere   patlak veren PIP Skandalı ile başladığı   vermek, kayıtlarla oynamak ve denetçiyi   farkındalıktır. Çünkü tecrübelerimiz, eğitim
       bırakmış oluruz. Bunun ne gibi bir sakıncası   söylenebilir. Skandal, faaliyet gösterdiği   yanıltıcı şekilde düzenlemeler yapmak; en   ve farkındalığın olmadığı yerde; ürün ya
       olur? Gelin bunu, sandığımızdan çok daha   yıllarda alanında dünyada üçüncü sırada   sıkı sistemde bile; kanun boşluklarından   da mevzuat şartlarının; hayat kurtarmakta
       fazla hayatımızda olan tıbbi cihazlar için   yer alan meme implantı üreticisi Fransız   faydalanmakta bir sakınca görmeyen   çok da yeterli olmadığını bizlere en acı
       irdeleyelim.                    Poly Implant Prothèse firmasının, ürünleri   bir bilinç tarafından kolaylıkla hayata   yollardan göstermiştir.
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61