Page 48 - LabMedya - 32

48 HABER SAYI 32

TÜBERKÜLOZ NEDİR?

Soluduğumuz hava ile akciğerlere giren Tbc basilinin (mikrobunun) yol
açtığı, asıl olarak akciğerlerde yerleşen, fakat kan ve lenf yoluyla tüm vücuda
dağılabilen mikrobik, bulaşıcı, süreğen bir hastalıktır.

Nasıl Bulaşır? göstermez. Testin (+) çıkması, hastalık hala ciddi boyutlarda olduğu anlaşılır.
yönünden araştırmayı gerektirir.
Türkiye tüberküloz hastalığının orta
Hastalığı yalnızca aktif tüberküloz derecede yaygın olduğu ülkeler
bulunan kişiler bulaştırabilir. Tedavi arasındadır. T.C Sağlık Bakanlığı
Akciğer dışı organ tüberkülozu olanlar,15 Günümüzde hastalık tedavi edilebilir hale verilerine göre her yıl yaklaşık 100.000
gündür tedavi alıyor olanlar pratik olarak gelmiştir. Ancak günlük uygulamalarda kişiden 30'unda tüberküloz hastalığı
Vücudumuza giren tüberküloz mikropları bulaştırıcı değildir. tedavinin uzun ve çok ilaçla yapılıyor ortaya çıkmaktadır. Yani yılda resmi
çeşitli nedenlerle aktifleşip çoğalmaya Hastalık damlacık yoluyla bulaşır. olması hasta uyumunu güçleştirmektedir. kayıtlara göre 20.000 civarında yeni
başlarlarsa tüberküloz hastalığı ortaya Hastanın hapşırma öksürmesi sonucu Tedavi en az 6 ay olmak üzere hastanın tüberküloz hastası tespit edilmektedir.
çıkar. Tüberküloz hastalığı tedavi havaya yayılan basiller kapalı bir ortamda durumuna göre 9,12 hatta 24 aya kadar Fakat bu rakamlar sadece Verem Savaşı
edilmezse tuttuğu organda tahribat yapar uzun süre aynı havayı soluyan sağlam uzatılabilir. Düzensiz ya da eksik yapılan Dispanserlerine kayıtlı hastaları içerdiği
ve sonunda ölüme yol açabilir. kişilerce alınır. Ancak mikrobu soluyan tedavi ilaç direncine yol açarak, hastalığın için gerçek rakamın bunun üzerinde
kişilerin az bir kısmında hastalık gelişir. tedavisini güçleştirir. olduğu tahmin edilmektedir.
Tüberküloz infeksiyonu olanların Hastalık solunan mikrobun sayısına, Ülkemizde Verem Savaş Dispanserleri Ülkemizdeki önemli bir sorun da dirençli
ne kadarı tüberküloz hastası hastalık yapma gücüne, kişinin direncine, ücretsiz olarak hastalığın tetkik ve tüberkülozlu hasta sayılarındaki artıştır.
olur? bağışıklık sisteminin kuvvetine göre tedavisini yapmaktadır. Türkiye’de ki dirençli tüberkülozlu hasta
Tüberküloz mikrobu alıp infekte olanların farklılık gösterir. Hastalık tabak, bardak sayısı tam bilinmemekle birlikte ülkemiz
yaklaşık yüzde onu yaşamlarının herhangi veya diğer nesnelerle bulaşmaz. BCG Aşısı Hastalıktan Korur mu? Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu
bir döneminde tüberküloz hastalığına BCG aşısı, çocuklarda kanla yayılan tehlikeli hastalık şeklinin alarm verdiği
yakalanırlar. Kimler Risk Altında? (milier) ve beyin zarını tutan(menenjit) ülkeler arasında sayılmaktadır.
• Hasta kişiyle aynı evde yaşamış tüberküloz gibi ciddi hastalıkları önler. Ülkemizde tüberküloz hastalığı, bu
Tüberküloz infeksiyonu veya uzun süreli temasta bulunmuş Ancak erişkinlerde hastalık için koruyucu yüzyılın ilk yarısında çok büyük bir
olanlardan kimler daha çok olanlar. değildir. salgındı ve tüberküloz bir numaralı ölüm
hastalanma riskine sahiptir? • Hastalığın yaygın olduğu ülkelere nedeniydi. 1940'lı yıllarda her yıl bin
Tüberküloz mikropların vücuda girdikten gidenler. kişiden 2-3'ünü öldürüyordu. Şimdi ilaç
tedavileri yolu ile tüberkülozdan ölümler
sonra hastalık yapma süresi ve şansı • Bağışıklık sistemini zayıflatan kanser, çok azalmıştır.
AIDS gibi hastalıklara yakalananlar
kişiden kişiye değişir. Küçük çocuklar • Toplu yaşanan yurt, hastane, cezaevi Korunma
ve vücut direnci düşük olanlar en Kaynaklar
çok hastalanma şansı olan kişilerdir. gibi yerlerde kalanlar Tüberküloz hastalığı dünyada ve Konuyu Hazırlayan: Dr.Enis Ardıç
Hastalık mikrobu aldıktan hemen sonra • Beslenmesi bozuk, kötü yaşam ülkemizde ciddi bir Halk Sağlığı 1. www.tuberkuloz.info
oluşabileceği gibi on yıllarca sonra da koşullarına sahip kişiler sorunudur. 2. www.genetikbilimi.com
ortaya çıkabilir. • Alkol ve madde bağımlıları Her ne kadar artık eskisi gibi ciddi bir 3. T.C.Sağlık Bakanlığı Bursa Verem
AIDS hastalığı vücut direncini en çok ölüm nedeni olmasa da hastalık kontrolü Savaş Derneği
kıran hastalık olduğu için bu kişilerde Tüberküloz olabilir miyim? çabalarının azaldığı ülkelerde, özellikle 4. www.tubtoraks.org
tüberküloz hastalığı çok sıktır. Bunun • Birkaç hafta içinde gittikçe kötüleşen AIDS hastalığının da yaygınlaşmasıyla 5. Dicle Ü.ABD.Dr.Ahmet Yaramış
dışında, şeker hastalığı, müzmin böbrek inatçı öksürük, görülme sıklığında artma gözlenmektedir. 6. www.uludag.edu.tr
hastalıkları, bazı kanserler, silikozis • Belli bir neden olmaksızın kilo kaybı, Korunma yöntemlerinin başında, 7. www.trakya.edu.tr
(mesleki toz hastalığı), uzun süre kortizon • Ateş ve gece terlemesi, hastaların erken tanısı, hızlı, etkin biçimde 8. http://istveremsavder.org/
ve benzeri ilaç kullananlar, ilaç ve alkol • Alışılmışın üzerinde yorgunluk tedavisi ve hasta kişiden sağlam kişiye
bağımlılığı olanlar ve sigara tüberküloz sağlıksız hissetme, bulaşma yollarının engellenmesi gelir.
hastalığına yakalanma şansını artırır. • Öksürükle birlikte kan gelmesi, Hastalığın, toplu taşıma araçlarını
belirtileridir. kullanmakla veya günlük işlerle
Hastalık Etkeni • Hastalık sinsi ve yavaş ilerler. uğraşırken bulaşma riski yok gibidir.
Micobacterium Tüberculosis (M.Tbc) Tüberkülozlu çocukların hastalığı yayma
etken bakteridir. Tanı olasılığı çok düşüktür.
Kişinin tüberküloz olduğu ancak vücut
Görülme Sıklığı örneklerinde balgam, idrar, mide sıvısı,
Dünya nüfusunun 2'si Tbc basili ile BOS, pleura periton sıvısı gösterilmesiyle Türkiye'de tüberkülozun durumu
enfektedir. Her yıl 8,7 milyon insan bu söylenebilir. Alınan doku biyopsilerinde nedir?
hastalığa yakalanmakta, 2 milyon insan tüberküloza özgü değişikliklerin Ülkemizde tüberküloz infeksiyonu
ölmektedir. izlenmesiyle de tanı konabilir. halen çok yaygındır. Yaklaşık olarak 20
Türkiye'de hastalık insidansı binde Aktif hastalığı olanlarla yakın temasta milyon insanımız tüberküloz mikrobu ile
30'un üzerine çıkmakta olup, hastalığın bulunanlar, birlikte yaşayanlara PPD infekte durumdadır. Bunların % 10'unun
sık görüldüğü ülkeler arasında yer Testi yapılır. PPD Testi, Tbc basilini alıp yaşamları içinde tüberküloz hastası
almaktadır. almadığımızı gösterir, ancak hastalığı olacağı düşünülürse sorunun ülkemiz için