Page 56 - LabMedya - 82
P. 56

56               BOTANIK / KIMYA

























                                                                                                                                                                 Atomika Teknik Mobil Uygulama ile


                                                                                                                                                                              Teknik Servis Hizmetimiz



            uyur mu?                                                                                    HIDROJEN                                      Bütün cihaz bilgilerinizi, servis geçmişlerinizi, yeni servis taleplerinizi ve

          BİTKİLER DE                                                                                                                                     Cihaz Kullanıcılarımızın Bir Tık Uzağında!



                                                                                                      HAKKINDAKİ


                                                                                                        10 GERÇEK                                                       planlanan bakımlarınızı 7/24 takip edebileceğiniz
                                                                                                                                                                            mobil ve masaüstü uygulamamız yayında!


       Biyolog Muhyettin ŞENTÜRK                                                                       1.   Atom Numarası : 1

                                                                                                       2.   Hidrojen periyodik tablodaki ilk ele-
       Dünyamız canlı çeşitliliği bakımından oldukça zengin   Linné ve diğer araştırıcılar bitkilerin mevsimsel olarak   lan uykuya örnektir. Aynı zamanda çiçeğe geçmiş   menttir, yani atom numarası 1 yada
       olup sayısız yaşam formunun hayatta olduğu tek yer-  uyuduğunu ortaya koymuştur. Bitkilerin kışın soğuk/  bitkilerin çiçeklerini akşam saatlerinde büzüştürüp   her hidrojen atomunda 1 proton vardır.
       dir. Yeryüzünde biyokütle bakımından en büyük paya   kurak koşullarından korunmak amacıyla kış mevsi-  günün ayması ile geri açmaları şeklinde de günlük
       sahip canlı grubu olan bitkiler dolayısıyla bu çeşitlilik   minde girdiği uykuya ‘hibernasyon’ adı verilmektedir.   uykularını tamamlamaktadırlar. Bitkilerin günlük   3.   Atom ağırlığı: 1.00794 g/mol. Bu hidro-
       içerisinde önemli bir paya sahiptirler.  Hibernasyon hayvanlar aleminde de görülmektedir.   uykuya geçiş mekanizmaları (uyku hareketleri) ise   jeni en hafif element yapar.
                                      Aynı şekilde hem bitkiler hem de hayvanlar aleminde   bitkilerdeki pulvinus hücreleri ve turgor basıncı ile
       Tüm canlılar beslenme, üreme ve ölüm gibi bazı temel   de görülen yazın sıcak/kurak koşullarından korunmak   olduğu bilinmektedir.  4.   Hidrojen en çok bulunan elementtir.
       (ortak) özelliklere sahiptir. Doğal olarak canlı grupları   amacıyla yaz mevsiminde girilen uykuya da ‘aestivas-  Evrenin kütlesindeki elementlerin yak-
       özelleştikçe o canlı grubuna özgü özellikler de artma-  yon’ adı verilmektedir.  Bitkiler Yaşama Uykuyla Başlar  laşık %75′i hidrojendir.
       ya başlamaktadır. Örneğin hayvanlar aleminde uyku
       temel ihtiyaçlardandır. Onlarca yıldır yapılan bilimsel   Bu uyku çeşitleri bitkilerin (ve diğer canlıların da)   Bitkiler çiçeklenip, meyvelenip son olarak tohum   5.   Hidrojenin en sık rastlanan izotopu 1
       çalışmalar göstermektedir ki uyku bitkiler aleminde   hayatta kalma stratejileri olarak evrimleşmişlerdir.   evresine geçerler, bu evrede yani yaşamlarının   proton ve 0 nötrona sahip protyumdur.
       de mevcuttur.                  Örneğin bitkilerde etilen hormonu ile tetiklenen   başlangıcında (tohum hâlinde, bitkicik hâlindeyken)
                                      ‘absisyon’ olayının gerçekleşmesi (çiçek, meyve ve   ‘dormansi’ adı verilen bir başka uyku çeşidine daha   6.   Hidrojen gazı son derece yanıcıdır.
       Bitkiler aleminde diğer birçok özellikte olduğu gibi   özellikle yaprak dökümü) ile bir mevsimsel uykuya   girerler. Bu uyku çeşidi bitkinin (daha doğrusu bit-  Uzay mekiklerinde yakıt olarak kullanı-
       uyku hususunda da özelleşmeler mevcuttur. Yani   girilmektedir. İlk soğuklarda ağaçların yaprak dökmesi   kiciğin) çimlenmeden önce uyku hâlinde olmasıdır.   lır ve ünlü Hindenburg zeplini faciasının
       evet bitkiler uyurlar hatta daha özel uyuma formla-  mevsimsel uykuya (burada hibernasyona) örnektir.   Uygun çevresel koşullar (iklim) ve fizyolojik koşullar   içinde bulunan hidrojen tanklarından
       rına da sahiptirler. Bunlardan biri diğer hayvanlarda   Bitkiler bu sayede soğuğa çok maruz kaldıklarından   (hormonlar) hazır olduğunda bitki dormansi hâlinden   kaynaklandığı bilinmektedir.
       da olan (insanlar hariç, insanlarda olmayan) uykuya   yapraklarını döküp metabolik aktiviteleri en aza indirip   çıkar (uykudan uyanır) ve çimlenir.
       dair bir özelliktir ki o da mevsimsel uykudur. Yapılan   kış uykusuna (hibernasyona) girmektedirler.  7.   Hidrojen bileşikleri genellikle hidratlar
       çalışmalar bitkilerin de hayvanlar gibi kış ve/veya           Kaynaklar:                            olarak adlandırılır.
       yaz uykusuna girdiğini göstermektedir. İkincisi ise   Bitkiler Günlük Olarak Uyurlar
       günlük uykudur. Bu ise insanlar dahil tüm hayvanlarda            Ê  Graham, L. E., Graham, J. M., Wilcox, L. W. (Çeviri   8.   Hidrojen, metallerin asitler ile tepkime-
       olan uyku çeşididir. Bu uyku çeşidini de bitkilerde   Bitkilerin yalnız mevsimsel olarak değil aynı zamanda   Editörü: Kani Işık). 2008. Bitki Biyolojisi. Palme   ye girmesi sonucu oluşabilir. (çinko ve
       görmekteyiz.                   günlük olarak da uyudukları bilinmektedir. Bitkiler   Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.  hidroklorik asit gibi)
                                      mevsimsel koşullara göre hareket edip buna göre     Ê  Mancuso, S., Viola, A. 2017. Bitki Zekâsı (Verde
       Bitkiler Mevsimsel Olarak Uyurlar  mevsimsel uykuya girdiği gibi günlük koşullara göre   Brillante). Yeni İnsan Yayınevi, 2.Baskı, İstanbul.   9.   Oda sıcaklığı ve basıncında hidrojen
                                      de uyku durumuna girerler. Bu uyku durumu da çoğu   (Çeviren: Almıla Çiftçi).  renksiz ve kokusuz bir gazdır.
       Birçok bilim insanı bitkilerin uykusu üzerine çalışmalar   canlı ile (gececil türler hariç) aynı vakitte (gün batı-    Ê  Satıl, F. 2016. Bitkiler Uyur Mu? Zafer Dergisi,
       yapmıştır. İsveçli botanikçi Linné, bitkilerin uyuduğu   mında) başlayıp diğer çoğu canlı ile aynı vakitte (gün   Online erişim: https://www.zaferdergisi.com/  10.  Hidrojen; başta fosil yakıtları işlemek ve
       görüşünü ilk kez sistematik şekilde ele alan bilim   doğumunda) sona ermektedir.  makale/11476-bitkiler-uyur-mu.html, Erişim   amonyak üretimi olmak üzere birçok
       insanıdır. Bu konuda yaptığı araştırmaları ve görüş-             Tarihi: 08.04.2022.                alanda kullanılır.
       lerinin yer aldığı 1755 yılında yazılmış bir kitabı dahi   Örneğin bitkilerin büyük bir çoğunluğunun gün batımı     Ê  https://www.bilimya.com/bitkiler-de-uyur-mu.
       mevcuttur: Somnus Plantarum (Bitkilerin Uykusu).  ile yapraklarını kapatıp gün doğumuyla açması olayı   html  11.   Hidrojen, bileşiklerinde negatif (H-)
                                      (buna ‘niktinasti’ adı verilmektedir) bu şekilde yapı-               veya pozitif (H+) yük alabilir.



             Labmarkershop.com                                  Türkiye’nin En Büyük ONLINE Laboratuvar Alışveriş Sitesi                                                        Detaylı bilgi, kullanım/demo için lütfen bizimle iletişime geçiniz.

                                                                                                                                                                  t +90 312 219 22 00  +90 216 456 00 55  e bilgi@atomikateknik.com   w atomikateknik.com
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61