Page 51 - LabMedya - 82

BILIM 51

açmak için bir kola basmak zorunda kaldı. Bir KALBI KIRILANLARA UMUT
diğerinde ise yeniden bir araya gelmek için çitin
üzerinden tırmanmak zorunda kaldı. Başka bir deneyde, tarla faresi çifti dört hafta
boyunca (bir kemirgenin hayatındaki sonsuzluk
Bu arada, küçük bir fiber optik sensör, hayvanın, kadar) ve tarla farelerinin vahşi doğada başka
insanları su ve yiyecekten uyuşturuculara kadar bir eş bulmasına yetecek kadar ayrı tutuldu.
ödüllendirici şeyler aramaya motive etmekten Yeniden bir araya geldiklerinde birbirlerini hatır-
sorumlu beyin bölgesi olan accumbens çekirde- ladılar ama imza niteliğindeki dopamin dalgalan-
ğindeki aktiviteyi milisaniye milisaniye takip etti. maları neredeyse kaybolmuştu. Aslında arzunun
Akşam yemeğinde sevgilinizle buluşmak için bettiklerinde acıya benzer bir deneyim yaşama (İnsan nörogörüntüleme çalışmaları partnerimi- parmak izi gitmişti. Beyinleri söz konusu oldu-
arabaya atlayın ve bir dopamin seli (şeker, ni- eğilimindedir. Donaldson bunları inceleyerek, zin elini tuttuğumuzda nukleus accumbens’in ğunda, eski partnerleri diğer tarla farelerinden
kotin ve kokain arzusunun altında yatan aynı yakın ilişkileri mümkün kılmak için insan bey- aydınlandığını göstermiştir). farksızdı.Donaldson, “Bunu, hayvanın hayatına
hormon) muhtemelen beyninizin ödül merkezini ninin içinde neler olup bittiğine ve bu bağlar devam etmesine ve potansiyel olarak yeni bir
aşılayarak sizi bu eşsiz bağı canlı tutmak için koptuğunda, nörokimyasal açıdan konuşursak, Donaldson’ın laboratuvarında yüksek lisans öğ- bağ kurmasına olanak tanıyan beyindeki bir
trafiğe göğüs germeye motive edecektir. Ancak bunun üstesinden nasıl geldiğimize dair yeni bir rencisi olarak araştırma üzerinde çalışan ilk ya- tür sıfırlama olarak düşünüyoruz” dedi. Bu, acı
Colorado Boulder Üniversitesi sinirbilimcileri ta- anlayış kazanmayı amaçlıyor. zar Anne Pierce, sensörün bir dopamin patlaması verici bir ayrılık yaşayan, hatta eşini kaybeden
rafından yapılan yeni bir araştırma, eğer bu ak- tespit ettiği her seferde “parlayan çubuk gibi insanlar için iyi bir haber olabilir; bu da beynin
şam yemeği sadece iş arkadaşlarıyla birlikteyse, Yeni çalışma her iki soruyu da ele alıyor ve ilk kez yandığını” açıkladı. Tarla fareleri hayat arkadaş- bizi sonsuz karşılıksız aşktan koruyacak doğal
bu sel daha çok bir damlama gibi görünebilir. nörotransmitter dopaminin aşkı canlı tutmada larını görmek için kolu ittiklerinde veya duvarın bir mekanizmaya sahip olduğunu düşündürür.
kritik bir rol oynadığını gösteriyor. Donaldson, üzerinden tırmandıklarında, fiberin “bir çılgınlık
CU Boulder’da davranışsal sinir bilimi doçenti “İnsanlar olarak tüm sosyal dünyamız, ister gibi aydınlandığını” söyledi. Ve parti, birbirlerine Yazarlar, tarla farelerindeki sonuçların daha
olan kıdemli yazar Zoe Donaldson bulduğumuz romantik partneriniz ister yakın arkadaşlarınız sarılarak ve koklayarak devam etti. Bunun aksi- büyük beyinli, iki ayaklı muadillerine ne kadar
şeyin, esasen, neden bazı insanlarla birlikte olsun, temel olarak farklı insanlarla etkileşime ne, kapının veya duvarın diğer tarafında rastgele iyi aktarıldığını belirlemek için daha fazla araş-
olmayı diğerlerinden daha fazla istediğimizi girme konusundaki seçici arzunun farklı dere- bir tarla faresi olduğunda parlak çubuk söner. tırmanın gerekli olduğunu vurguluyor. Ancak
açıklamamıza yardımcı olan arzunun biyolojik celeriyle tanımlanır” diyor. çalışmalarının, yakın ilişkiler kurmakta güçlük
bir imzası olabileceğini ifade ediyor. Current Pierce’e göre bu durum partnerimizi arama çeken ya da Uzun Süreli Yas Bozukluğu olarak
Biology dergisinde 12 Ocak’ta yayınlanan araş- AŞK BEYNI NASIL HAREKETE GEÇIRIR? görevinde dopaminin bizim için motive edici bilinen bir durum olan kaybın üstesinden gelmek
tırma, tek eşli çift bağları oluşturan memelilerin olduğunu gösteriyor. Bir yabancıyla olduğumuz- için mücadele eden kişiler için sonuçta önemli
yüzde 3 ila yüzde 5’i arasında yer alma özelliğine Araştırma için Donaldson ve meslektaşları, bir da bu kadar dopamine salgılamıyoruz. Beyin sonuçlar doğurabileceğine inanıyorlar.
sahip kır tarla farelerinde gerçekleştirilmiştir. tarla faresinin ortağına ulaşmaya çalıştığı sırada haliyle kendini daha fazla ödüllendirecek part-
beyinde neler olduğunu gerçek zamanlı olarak neri seçmeye yöneliyor. Yabancılar yerine kendi Kaynaklar: Neuroscience News / Hazırlayan:
İnsanlar gibi, bu tüylü, geniş gözlü kemirgenler ölçmek için en son teknolojiye sahip nörogörün- partnerimizle olduğumuzda ödül sistemimizde Çağlayan Taybaş - https://sinirbilim.org/
de uzun vadede çiftleşme, aynı evi paylaşma, tüleme teknolojisini kullandı. Bir senaryoda, tarla daha fazla dopamine dolaşıyor ve reseptörlere
yavruları birlikte büyütme ve partnerlerini kay- faresi partnerinin bulunduğu odanın kapısını bağlanıp mutlu olmamızı sağlıyor.