Page 60 - LabMedya - 77
P. 60

60               BESLENME



                                      KANITA DAYALI SAĞLIK


                                      VE BESLENME İPUÇLARI




                                      Sağlık ve beslenme söz konusu olduğunda kafanın   olup kolayca aşırı yenilebilirler ve beyindeki ödülle ilgili   gözden kaçan bir göstergesidir. Hidratlı kalmak, vücu-
                                      karışması kolaydır. Nitelikli uzmanlar bile genellikle bu   bölgeleri harekete geçirerek aşırı kalori tüketimine ve   dunuzun en iyi şekilde çalıştığından ve kan hacminizin
                                      konularda karşıt görüşlere sahip olabilmektedirler. Bu   kilo alımına neden olabilir. Araştırmalar, aşırı işlenmiş   yeterli olduğundan emin olmanıza yardımcı olur. Ka-
                                      da sağlığınızı optimize etmek için gerçekte ne yapma-  gıdalardan zengin diyetlerin obezite, tip 2 diyabet,   lori, şeker ve katkı maddesi içermediği için su içme-
                                      nız gerektiğini anlamanızı zorlaştırabilir. Yine de tüm   kalp hastalığı ve diğer kronik rahatsızlıklara katkıda   nin en iyi yolu su içmektir. Herkesin günlük ihtiyaç
                                      anlaşmazlıklara rağmen, bir dizi sağlıklı yaşam ipucu   bulunabileceğini göstermektedir. Bu tip gıdalar doy-  duyduğu belirli bir miktar olmasa da susuzluğunuzu
                                      araştırmalarla iyi bir şekilde destekleniyor. İşte bilim-  muş yağlar, ilave şeker ve rafine tahıllar gibi düşük   yeterince giderecek kadar içmeyi hedefleyiniz.
                                      sel kanıtlara dayanan sağlık ve beslenme ipuçları;  kaliteli bileşenlere ek olarak, genellikle lif, protein ve
                Prof. Dr.             Şekerli içecekleri sınırlayınız: Günümüz diyetinde ek-  mikro besin içerikleri açısından düşüktürler. Böylece   Ağır kömürleşmiş et yemeyiniz: Et, diyetinizin besle-
                                                                      çoğunlukla boş kalori sağlarlar.
                                                                                                      yici ve sağlıklı bir parçası olabilir. Protein açısından
              Y. Birol SAYGI,         lenmiş şeker tüketimi önemli bir problemdir. Ne yazık           çok yüksektir ve zengin bir besin kaynağıdır. Ancak
            Alanya Üniversitesi,      ki, birkaç çalışmadan elde edilen bulgular, şekerle   Kahveden korkmayınız: Üzerindeki bazı tartışmalara   et kömürleştiğinde veya yandığında problemler
             Sanat ve Tasarım         tatlandırılmış içeceklerin aşırı vücut yağı taşımayan   rağmen, kahve sağlık yararları ile yüklüdür. Antiok-  ortaya çıkar. Bu kömürleşme, belirli kanserler için
             Fakültesi Dekanı         kişilerde bile kalp hastalığı ve tip 2 diyabet riskini   sidanlar açısından zengindir ve bazı araştırmalar,   riskinizi artırabilecek zararlı bileşiklerin oluşumuna
                  /                   artırdığına işaret etmektedir. Şekerle tatlandırılmış   kahve alımını uzun ömür ve tip 2 diyabet, Parkinson   yol açabilir. Et pişirirken, kömürleştirmemeye veya
                                      içecekler, sadece çocuklarda obeziteye değil, aynı   ve Alzheimer hastalıkları ve çok sayıda başka hastalık   yakmamaya çalışınız. Ayrıca, genel kanser ve kolon
                                      zamanda tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve alkole   riskinin azalmasıyla ilişkilendirmiştir. En faydalı alım   kanseri riski ile bağlantılı olduklarından, kırmızı ve
                                      bağlı olmayan karaciğer yağlanması gibi genellikle   miktarı günde 3-4 bardak gibi görünse de düşük   işlenmiş et tüketiminizi sınırlayınız.
                                      yetişkinliğe kadar gelişmeyen koşullara da katkı-  doğum ağırlığıyla bağlantılı olduğu için hamilelerin
                                      da bulunabildiklerinden, çocuklar için benzersiz bir   bunu sınırlaması veya tüketmemesi gerekmektedir.   Uyumadan önce parlak ışıklardan kaçınınız: Akşam-
                                      şekilde zararlıdır. Daha sağlıklı alternatifler ise su,   Bununla birlikte, kahve ve kafein bazlı ürünleri ölçülü   ları mavi ışık dalga boylarını içeren parlak ışıklara
                                      şekersiz çaylar, maden suyu ve kahve iyi örneklerdir.   tüketmek en iyisidir. Aşırı kafein alımı uykusuzluk   maruz kaldığınızda, uyku hormonu melatonin üretimi-
                                                                      ve kalp çarpıntısı gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.   nizi bozabilir. Mavi ışığa maruz kalmanızı azaltmanın
                                      Kabuklu kuruyemişler ve tohum tüketiniz: Bazı   Kahvenin tadını güvenli ve sağlıklı bir şekilde çıkar-  bazı yolları, özellikle uzun süre bilgisayar veya başka
                                      insanlar, yüksek oranda yağ içerdiği için kabuklu   mak için günde dört fincandan daha az tüketilmelidir.   bir dijital ekran kullanıyorsanız mavi ışığı engelleyen
                                      kuruyemişlerin tüketiminden kaçınırlar. Bununla bir-            gözlükler takmak ve yatmadan 30 dakika ila bir saat
                                      likte, kabuklu kuruyemişler ve tohumlar inanılmaz   Yağlı balık tüketiniz: Balık, yüksek kaliteli protein   önce dijital ekranlardan kaçınmaktır. Bu, akşam iler-
                                      derecede besleyicidir. Protein, lif, çeşitli vitamin ve   ve sağlıklı yağ için harika bir kaynaktır. Bu, özellikle   ledikçe vücudunuzun daha iyi melatonin üretmesine
                                      minerallerle doludurlar. Kuruyemişler kilo vermenize   anti-inflamatuar omega-3 yağ asitleri ve çeşitli diğer   yardımcı olarak daha iyi uyumanıza yardımcı olabilir.
                                      ve tip 2 diyabet ve kalp hastalığı geliştirme riskini   besinlerle yüklü somon gibi yağlı balıklar için geçer-
                                      azaltmanıza yardımcı olabilir. Ek olarak, büyük bir   lidir. Araştırmalar, düzenli olarak balık yiyen kişilerin   Eksikseniz D vitamini alınız: Çoğu insan yeterli D
                                      gözlemsel çalışma, düşük kabuklu kuruyemişler   kalp hastalığı, bunama ve iltihaplı bağırsak hastalığı   vitamini almaz. Bu yaygın D vitamini yetersizlikleri
                                      ve tohum alımının potansiyel olarak kalp hastalığı,   gibi çeşitli durumlar için daha düşük risk taşıdığını   hemen zararlı olmasa da yeterli D vitamini düzey-
                                      felç veya tip 2 diyabetten ölüm riskinin artmasıyla   göstermektedir.   lerini korumak kemik gücünü artırarak, depresyon
                                      bağlantılı olduğu belirlenmiştir.                               semptomlarını azaltarak, bağışıklık sisteminizi güç-
                                                                      Yeterince uyuyunuz: Yeterli kaliteli uyku almanın öne-  lendirerek ve kanser riskinizi azaltarak sağlığınızı
                                        Aşırı işlenmiş gıdalardan kaçınınız: Ultra işlenmiş   mi göz ardı edilemez. Yetersiz uyku insülin direncini   iyileştirmeye yardımcı olabilir.  Güneşte çok vakit
                                          gıdalar, orijinal formlarından önemli ölçüde   tetikleyebilir, iştah hormonlarınızı bozabilir ve fiziksel   geçirmiyorsanız D vitamini seviyeniz düşük olabilir.
                                            değiştirilmiş bileşenler içeren gıdalardır.   ve zihinsel performansınızı azaltabilir. Dahası, yetersiz   Erişiminiz varsa, seviyelerinizi test ettirmek harika bir
                                             Genellikle ilave şeker, yüksek oranda ra-  uyku, kilo alımı ve obezite için en güçlü bireysel risk   fikirdir. Böylece gerekirse D vitamini takviyesi yoluyla
                                              fine edilmiş yağ, tuz, koruyucular, yapay   faktörlerinden biridir. Yeterince uyumayan insanlar,   seviyenizi düzeltebilirsiniz.
                                               tatlandırıcılar, renklendiriciler ve aro-  yağ, şeker ve kalori bakımından daha yüksek gıda
                                               malar gibi bileşenler içermektedirler.   seçimleri yapma eğilimindedir ve bu da potansiyel   Bol meyve ve sebze tüketiniz: Sebze ve meyveler,
                                               Ultra işlenmiş gıdalar oldukça lezzetli   olarak istenmeyen kilo alımına yol açmaktadır.   birçoğu sağlık üzerinde güçlü etkileri olan prebiyotik
                                                                                                      lifler, vitaminler, mineraller ve antioksidanlarla yüklü-
                                                                                     Bağırsak bakterilerinizi   dür. Araştırmalar, daha fazla sebze ve meyve tüketen
                                                                                       besleyiniz: Toplu olarak   kişilerin daha uzun yaşama eğiliminde olduğunu ve
                                                                                        bağırsak mikrobiyo-  kalp hastalığı, obezite ve diğer hastalıklar için daha
                                                                                        tası olarak adlan-  düşük risk taşıdığını gösteriyor.
                                                                                         dırılan  bağırsağı-
                                                                                         nızdaki bakteriler,   Yeterli protein tüketiniz: Yeterli protein yemek, vü-
                                                                                         genel  sağlık  için   cudunuzun yeni hücreler ve dokular oluşturmak için
                                                                                         inanılmaz derecede   ihtiyaç duyduğu hammaddeleri sağladığından, opti-
                                                                                        önemlidir. Bağırsak   mal sağlık için hayati önem taşımaktadır. Dahası, bu
                                                                                        bakterilerindeki  bir   besin, özellikle orta düzeyde bir vücut ağırlığının ko-
                                                                                       bozulma,  obezite  ve   runması için önemlidir. Yüksek protein alımı, kendinizi
                                                                                      sayısız sindirim problemi   tok hissetmenizi sağlarken metabolizma hızınızı veya
                                                                                    dahil olmak üzere bazı kro-  kalori yakmanızı artırabilir. Ayrıca gece geç saatlerde
                                                                                   nik hastalıklarla bağlantılıdır.   atıştırma isteğinizi ve yeme isteğinizi de azaltabilir.
                                                                                  Bağırsak sağlığını iyileştirmenin
                                                                                 iyi yolları arasında yoğurt ve laha-  Harekete geçiniz: Aerobik egzersiz veya kardiyo yap-
                                                                               na turşusu gibi probiyotik yiyecekler   mak, zihinsel ve fiziksel sağlığınız için yapabileceğiniz
                                                                              yemek, probiyotik takviyeleri ve bol   en iyi şeylerden biridir. Organlarınızın etrafında biriken
                                                                             miktarda lif tüketmekdir. Özellikle lif,   zararlı yağ türü olan göbek yağını azaltmada özellikle
                                                                            bağırsak bakterileri için bir prebiyotik veya   etkilidir. Azaltılmış göbek yağı, metabolik sağlığınız-
                                                                           besin kaynağı görevi görmektedir.   da önemli gelişmelere yol açabilir. Fiziksel Aktivite
                                                                                                      Yönergelerine göre, her hafta en az 150 dakika orta
                                                                         Sulu kalınız: Hidrasyon, sağlığın önemli ve sıklıkla   yoğunlukta aktivite için çaba göstermelisiniz.



             Labmarkershop.com                                  Türkiye’nin En Büyük ONLINE Laboratuvar Alışveriş Sitesi
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65