Page 42 - LabMedya - 76
P. 42

42               SAĞLIK














         HİPOTERMİ



         Dr. Mehmet Tarık Ekber
         İç Hastalıkları Uzmanı






       Deprem bölgesindekileri depremin kendisinden                   SARSICI HAREKETLERDEN KAÇINILMALI  ŞIDDETLI VE AŞIRI HAREKETLER KALP
       sonra bekleyen en büyük tehlike maalesef soğuk                                                 DURMASINI TETIKLEYEBILIR
       ve hipotermi oluyor.  Hipoterminin vücudun ısı                 Hipotermisi olan bir kişi genellikle durumunun far-
       üretebileceğinden daha hızlı ısı kaybettiğinde                 kında olmaz. Çünkü semptomlar genellikle yavaş   Deprem bölgesinde evine giremeyen binlerce
       ortaya çıkan ve vücut sıcaklığının tehlikeli de-               yavaş başlar. Ayrıca hipotermi ile ilişkili karışık dü-  kişinin risk altında olduğunu ve kurtarılanlara da
       recede düşük olmasına neden olan acil tıbbi                    şünme, öz farkındalığı engeller. Karışık düşünme,   hipotermi riski gözetilerek yardım edilmesi gerek-
       bir durumdur. Normal vücut ısısı yaklaşık 37                   risk alma davranışına da yol açabilir. Acil yardımın   tiğinin altını çizelim. Hipotermiye sahip gibi gö-
       derecededir. Hipotermi, vücut sıcaklığı 35 dere-               gelmesini beklerken, mümkünse kişiyi nazikçe   rünen herkes için derhal tıbbi yardım çağırılması
       cenin altına düştüğünde meydana gelir. Belirti                 içeri taşıyın. Sarsıcı hareketlerden kaçının çünkü   şart. Tıbbi yardım sağlanana kadar hipotermi için
       ve semptomları vücut sıcaklığının düşüklüğüne                  düzensiz kalp atışlarını tetikleyebilir.   uygulanabilecek ilk yardım yönergeleri ise şunlar:
       göre değişmektedir.
                                          Ê    Titreme,               ISI KAYBINA NEDEN OLAN ETMENLER
       BU BELIRTILERE DIKKAT EDILMELI     Ê    Geveleyerek konuşma veya mırıldanma,
                                          Ê    Yavaş, sığ nefes alma,  Yayılan ısı: Çoğu ısı kaybı, vücudunuzun korun-
       Hipotermi vakalarına genellikle soğuk havaya     Ê    Zayıf nabız,  masız yüzeylerinden yayılan ısıdan kaynaklanır.
       maruz kalma veya kaza nedeniyle beklenmedik     Ê    Koordinasyon eksikliği,
       şekilde suya düşmek, soğuk havada ıslanmak,     Ê    Uyuşukluk veya çok düşük enerji,  Direkt temas: Soğuk su veya soğuk zemin gibi çok
       ıslak kıyafetleri çıkarmamak gibi durumlar so-    Ê    Karışıklık veya hafıza kaybı,  soğuk bir şeyle doğrudan temas halindeyseniz, ısı
       nucunda rastlanır. Hipoterminin belirtilerini ve     Ê    Bilinç kaybı,  vücudunuzdan uzağa iletilir. Su, vücudunuzdan
       semptomlarını şöyle sıralayabiliriz:    Ê    Parlak kırmızı, soğuk cilt (bebeklerde).  ısıyı transfer etmede çok iyi olduğundan vücut
                                                                      ısısı soğuk suda soğuk havaya göre çok daha hızlı
                                                                      kaybolur. Benzer şekilde yağmura yakalandığınız-
                                                                      da olduğu gibi giysileriniz ıslakken vücudunuzdan
                                                                      ısı kaybı çok daha hızlı olur.

                                                                      Rüzgâr: Rüzgâr, cildinizin yüzeyindeki ince sı-
                                                                      cak hava tabakasını uzaklaştırarak vücut ısısını
                                                                      uzaklaştırır.
                                                                                                         Ê    Nazik olmak oldukça önemlidir. Hipotermisi
                                                                                                          olan bir kişiye yardım ederken, ona nazik
                                                                                                          davranın. Hareketleri yalnızca gerekli olan-
                                                                                                          larla sınırlayın. Aşırı, şiddetli veya sarsıcı
                                                                                                          hareketler kalp durmasını tetikleyebilir.
                                                                                                         Ê  Kişiyi soğuktan uzaklaştırın. Mümkünse kişiyi
                                                                                                          sıcak ve kuru bir yere taşıyın. Kişiyi soğuk-
                                                                                                          tan uzaklaştıramıyorsanız, onu soğuktan
                                                                                                          ve rüzgârdan mümkün olduğunca koruyun.
                                                                                                          Mümkünse onu yatay konumda tutun.
                                                                                                         Ê  Kişi ıslak giysiler giyiyorsa çıkarın. Aşırı hare-
                                                                                                          ketten kaçınmak için gerekirse giysileri kesin.
                                                                                                         Ê  Kişiyi ısıtmak için kuru battaniye veya palto
                                                                                                          katmanları kullanın. Sadece yüzünü açıkta
                                                                                                          bırakarak kişinin kafasını örtün.
                                                                                                         Ê  Kişinin vücudunu soğuk zeminden izole edin.
                                                                                                          Dışarıdaysanız, kişiyi bir battaniyeye veya
                                                                                                          başka bir sıcak yüzeye sırtüstü yatırın.
                                                                                                         Ê  Nefes almayı izleyin. Şiddetli hipotermisi olan
                                                                                                          bir kişi, görünür bir nabız veya nefes alma
                                                                                                          belirtisi olmadan bilinçsiz görünebilir. Kişinin
                                                                                                          solunumu durmuşsa veya tehlikeli derecede
                                                                                                          düşük veya sığ görünüyorsa, eğitim aldıysanız
                                                                      EVSIZLER RISK ALTINDA               hemen kalp masajına (CPR) başlayın.
                                                                                                         Ê    Etkilenen kişi uyanıksa ve yutabiliyorsa,
                                                                      Bitkin, yorgun kişiler, yaşlılar, çocuklar, bebekler,   vücudun ısınmasına yardımcı olması için
                                                                      zihinsel engelli kişiler, evsizler  ciddi hipotiroi-  sıcak, tatlı, kafeinsiz bir içecek verin.
                                                                      dizm, yetersiz beslenme veya anoreksiya ner-    Ê    Isıtılmış havlu ile sadece boyun, göğüs du-
                                                                      voza, diyabet, inme, şiddetli artrit, Parkinson   varı veya kasık bölgesine kompres uygula-
                                                                      hastalığı, travma ve omurilik yaralanmaları veya   yın. Kollara veya bacaklara sıcak kompres
                                                                      vücudun sıcaklığını düzenleme yeteneğini etki-  uygulamayın.
                                                                      leyen antidepresanlar, antipsikotikler, narkotik     Ê    Doğrudan ısı uygulamayın. Kişiyi ısıtmak
                                                                      ağrı kesici ilaç kullananlar daha çok risk altında   için sıcak su, ısıtma yastığı veya ısıtma
                                                                      olan gruplardır.                    lambası kullanmayın.
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47