Page 54 - LabMedya - 74

54 KİMYA / SAĞLIK

PETLAS

AR-GE ATAĞINDA!

Başta Avrupa olmak üzere yüzün üzerinde ülkeye AŞ. yetkilileri, 2017 yılı içerisinde test pistinin yurtdışı reçlerini yönlendiren güvenilir veriler elde edilebiliyor.
ihracat yapan Petlas, Türkiye'nin ilk ve tek lastik test onay kuruluşları tarafından akredite edilmesini de
laboratuvarına sahip marka olma özelliğini taşıyor. planladıklarını belirtti. DIŞ MEKAN (OUTDOOR) OBJEKTIF DOWN SEND-
Lastik Test Laboratuvarında analizler ile iç ve dış TEST FAALIYETLERI
mekân test imkanlarını geliştirerek ilklerin markası AR-GE TEST FAALIYETLERI ROMLULARA
olmaya devam ediyor. Tamamen araçlı olarak yapılan bu testlerin bir kıs-
Petlas AŞ’de Ar-Ge test faaliyetleri genel olarak Ürün mında lastiklerin araç altında standartların veya HORMON
Her geçen gün büyüyen Petlas, son dönemde geldiği Performans Değerlendirme ve Karışım Geliştirme regülasyonların öngördüğü değerleri karşılayıp kar-
noktayı büyük bir titizlikle yürüttüğü Ar-Ge faaliyet- Müdürlükleri tarafından yürütülüyor. Bu faaliyet- şılamadığını belirlenirken; bir kısmında da araç ve
lerine borçlu. Deneysel geliştirme faaliyetleri ile yü- ler sonucu elde edilen bilgiler, ürün tasarımı, ürün lastik uyumu sübjektif olarak ölçülüyor. Bu kapsamda TEDAVİSİ
rütülen Ar-Ge çalışmaları, yeni ürünlerin üretilmesi, geliştirme veya iyileştirme süreçlerinde girdi olarak yapılan, Avrupa Birliği ECE R117 Regülasyonuna uyum
mevcut ürünlerin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi, yeni kullanılmasının yanı sıra lastik standartlarının ve re- testleri, yol yüzeyi ve geometrisi özel olarak tasar- Bir pilot araştırmanın sonucu özel bir hormon
süreçlerin, sistemlerin ve hizmetlerin kurulması ve gülasyonlarının şartlarını karşılayıp karşılamadığını lanmış test alanlarında yapılabiliyor. tedavisinin, Down sendromlu kişilerin zihinsel
geliştirilmesi, araştırma ve/veya pratik deneyimlerden belirlemek için de kullanılıyor. eksikliği giderebileceğini gösterdi. Gonadot-
elde edilen bilgilerle yapılıyor. Lastik Yuvarlanma Gürültüsü Ölçümü, ECE R117 Regü- ropin salgılatıcı hormon (GnRH) verilen yedi
Test faaliyetleri temel olarak “Objektif Test Faaliyetleri” lasyonu ve ISO 10844 Standardında teknik özellikleri Down sendromlu erkeğin bilişsel yetileri ge-
Petlas AŞ’de Ar-Ge faaliyetleri, 2010 yılında Ar-Ge ve “Sübjektif Test Faaliyetleri” olarak iki gruba ayrılıyor. tanımlanan standart test şartlarında (standart yol lişti. Farelerle gerçekleştirilen bir deneyle de
laboratuvarının kurulması ve devamında nitelikli Lastiğin doğrudan kendisi veya lastikten alınan numu- yüzeyi özelliği (Yol Yüzeyi Ses Yutma Katsayısı, Asfalt bu etki kanıtlandı.
insan gücünün oluşması ile başladı. Geçen sürede neler üzerinde bir test cihazı kullanılarak ölçümler Yüzeyi Sürtünme Değeri (BPN), Yüzey Derinliği Değeri
hem teknolojik imkânlar hem de nitelikli insan gücü yapıldığı Objektif Test Faaliyetlerinde, elde edilen bu vb.), standart test cihazı vs.) konu test için kullanılan Down sendromu embriyonik hücre bölünme-
artarak şirket vizyonu ve öngörülen hedefler doğrul- ölçümler detaylı bir şekilde kayıt altına alınıyor. “Gürültü Test Alanında” yapılıyor. sindeki bir hatayla oluşuyor. 21.kromozon ya
tusunda büyümeye, gelişmeye ve artı değer üretmeye da bu kromozomun bir kısmı çift değil, üç
devam ediyor. Her yıl cirosunun %3,5 oranını Ar-Ge Objektif test faaliyetleri de kendi içerisinde, “İç Me- Islak Yol Yüzeyi Tutunma (WG) ölçümü ise, yine ECE tanedir. Trisomi 21 olarak da isimlendirilen
faaliyetleri için harcayan Petlas AŞ, belirlenen he- kan (Indoor) Objektif Test Faaliyetleri” ve “Dış Mekan R117 regülasyonunda tanımlanan iki yöntem olan Aletli bu kalıtım bozukluğu, 800 çocuktan birinde
defler doğrultusunda teknolojik yapabilirliği, Ar-Ge (Outdoor) Objektif Test Faaliyetleri” olmak üzere iki Araç ve Skid Trailer ile ölçülebiliyor. Aletli araç ile ortaya çıkıyor. Bedensel ve zihinsel gelişimi
laboratuvarının analiz kabiliyetlerini, Lastik Test labo- ana gruba ayrılıyor. yapılan ölçümlerde, araç içerisine yerleştirilen ivme, etkileyen bu genetik bozukluk, soyut düşün-
ratuvarını, iç mekan (indoor) ve dış mekan (outdoor) hız, mesafe ve konum ölçen V-BOX cihazı ile, araçtaki me, planlama, bellek ve dikkat sorunlarını
test imkanlarını ve nitelikli insan gücünü geliştirildi. IÇ MEKAN (INDOOR) OBJEKTIF lastiğin yavaşlama ivmesi ölçülerek Islak Yol Yüzeyi da beraberinde getiriyor. Ayrıca hızlanmış
Bu gelişimin sonucu olarak da Türkiye’de ilk Traktör TEST FAALIYETLERI Tutunma İndeks (WGI) değeri hesaplanıyor. zihinsel bozulma da görülüyor.
Radyal Lastiği, ilk Run-Flat Lastiği, İlk Tam Çelik İş
Makinası Lastiği, Askeri Araç Lastikleri, Tam Çelik Oto- Nihai Ürün (Lastik) Üzerinde Yapılan Objektif Testler: Skid Trailer ile yapılan ölçümlerde ise, test lastiğinin Lille Üniversitesi’nden (Fransa) Maria Manf-
büs /Kamyon Lastikleri’ni dışarıdan teknoloji transferi Bu kapsamda, Petlas AŞ. tarafından geliştirilen ya yanı sıra, standart referans lastik de kullanılarak redi-Lozano ve ekibi, şimdi Down sendromlu
olmadan, kendi know-howlarıyla ve yetişmiş insan da standart ve regülasyonlara uyum gereği zorun- lastiklerin “Maksimum Frenleme Kuvveti Katsayısı” kişilerin bilişsel eksikliğini bularak, tedavi yo-
gücüyle üretmeyi başardı. lu tutulan dinamik ve statik testler yapılırken, test ölçülerek, Islak Yol Yüzeyi Tutunma İndeks (WGI) lunu da açtılar. Çalışmanın çıkış noktası, Down
sonuçlarına göre tasarım, iyileştirme ve geliştirme değeri hesaplanıyor. sendromlu kişilerin genellikle ergenlikten
faaliyetlerine yön veriliyor. Statik testler kapsamın- sonra ortaya çıkan koku alma bozuklukları
da; Boyutsal Ölçüm, Dijital Taban İzi Basınç Dağılımı, Bahsedilen her iki test de, ECE R117’de tanımlanan ve kısırlıktan muzdarip olduğu gözlemiydi.
Parçalama Enerjisi, Topuk Düşürme Kuvveti, Patlama teknik şartlara göre tasarlanan ve yapılan “Test Pisti Bu iki olumsuz gelişme de gonadotropin sal-
Direnci ve Elektrik Direnci testleri yapılıyor. Dinamik Islak Fren Test Alanı” üzerinde, yine aynı regülasyonda gılatıcı hormonun (GnRH) işleviyle yakından
testler kapsamında ise; Yakıt verimliliği Lastik Yuvar- tanımlanan test şartlarında yapılabiliyor. ilintilidir. Hipotalamustaki özel beyin hücreleri
lanma Direnci (RR), Yüksek Hız ve Dayanıklılık test- tarafından salgılanan GnRH, her şeyden önce
leri yapılabiliyor. ECE Regülasyonları kapsamındaki DIŞ MEKAN (OUTDOOR) SUBJEKTIF cinsellik hormonlarının üretimini düzenlese de
testleri yapabilme konusunda, İngiltere Ulaştırma TEST FAALIYETLERI son araştırmalar, bu hormonun çeşitli beyin
Bakanlığı’na bağlı olan “Vehicle Certification Agency işlevleri üzerinde etkili olduğunu ve ileri zihin-
(VCA)” kuruluşu tarafından yetkilendirilmiş olan Test Lastik sektöründe uzun yıllar deneyime sahip iki test sel yetileri de etkileyebildiğini göstermiştir.
Petlas AŞ, 2015 yılından başlayarak, ürünlerin Avrupa Merkezi’nde, Dinamik ve Statik testler için kullanılan pilotu tarafından gerçekleştirilen Sübjektif Test Faa-
Birliği ECE R117 Regülasyonuna uygunluk test faali- test makinalarının tamamı FMVSS 139 ve FMVSS 119 liyetleri’nde, Araç-Lastik Uyumu test ediliyor. Kaynak: https://www.science.org/
yetlerinin ve Sübjektif Araç-Lastik uyum testlerinin standartlarında ve ECE R 30, ECE R54, ECE R106, ECE doi/10.1126/science.abq4515
yapılabileceği bir “Test Pisti” tasarlayarak 2016 yılı R109 ve ECE R117 regülasyonlarında belirlenen teknik Gerçekleştirilen testler, Petlas AŞ. test pistinde, Türki-
içerisinde yapımını gerçekleştirdi. Yapımı tamam- yeterlilikleri karşılıyor. ye’de mevcut pist alanlarında veya yurt dışı özel test
lanan ve yaklaşık 70 bin m² alan üzerinde 2100 m pisti alanlarında yapılırken, bu testlerden elde edilen
yol uzunluğuna sahip olan Test Pisti’nin, tasarımı ve Lastikten Alınan Numuneler Üzerinde veriler, yeni ürün geliştirme, ürün iyileştirme, müşteri
hayata geçirilmesi Proje ve Ürün Performans Değer- Yapılan Objektif Testler: şikâyetleri, OEM lastik onay süreçlerini yönlendiriyor.
lendirme Müdürlüğü çalışanlarının takım çalışması Petlas AŞ’de Lastikten Alınan Numuneler Üzerinde
sonucu sağlanmış. Arazi bedeli dışında yaklaşık 4 Yapılan Objektif Testler, 2010 yılında kurulan ve Araç-Lastik uyum testlerinde, araç altındaki lastiğin
Milyon $ yatırıma mal olan Test Pisti’nde, ECE R117 re- ileri teknoloji cihaz ve ekipmanlarla “Ar-Ge Kimya ıslak ve kuru yol şartlarında dinamik davranışları
gülasyonu kapsamında Lastik Yuvarlanma Gürültüsü Laboratuvarı” tarafından gerçekleştiriliyor. Labora- (Yol Tutuşu, Direksiyon Manevraları ve Cevabı, Aracın
(N) ve Lastik Islak Yol Yüzeyi Tutunma İndeksi (WGI) tuvarın bünyesinde, “Reçete Kompozisyon”, “Termal Kalkışta, Düz Yolda ve Virajda davranışları, Araçtaki
hassas bir şekilde ölçülebilirken, Sübjektif Araç-Lastik Karakterizasyon”, “Mikro ve Makro Yapı”, “Statik ve Konfor ve Titreşim Seviyeleri) sübjektif olarak değer-
uyum testleri de (Viraj, Slalom ve Şerit Değiştirme Dinamik Ozon” ve “Reçete Nicel ve Nitel” analizleri lendirilerek sayısal verilere çevriliyor.
Performansı vb.) etkin olarak gerçekleştirilebiliyor. gerçekleştirilirken, “Atomik Boyutta Görüntüleme”
Regülasyon testleri kapsamındaki testleri yapabilme ve “Görüntü Analizleri” de yapılabiliyor. Bu analiz ve Sübjektif değerlendirmeler, genel olarak davranışı
kabiliyeti kazanmanın hem ürün geliştirme süreçleri- görüntüleme çalışmaları sonucunda Yeni Ürün Geliş- bilinen referans lastiğe göreceli yapılabilirken, zaman
ni kısaltacağını hem de lastiklerin etiket değerlerini tirme, Mevcut Ürün İyileştirme, Yeni Hammadde ve zaman mutlak olarak da değerlendirilebiliyor.
optimize etmelerini sağlayacağını belirten Petlas Tekniklerin Değerlendirilmesi ve Maliyet Azaltma sü-