Page 61 - LabMedya - 70
P. 61
FIZIK 61
satır kod içerir. bunlar artık yasa dışıdır. Bu, güç aktarma harcayan bir mühendis olduğunuzu hayal edin. döndürücü bir dizi düğme, geçiş ve anahtar
sisteminin genel maliyetini düşürmeye barındırır. Yarış sırasında sürücü, otomobilin
10 silindirli bir Formula 1 aracı motorunun yardımcı olur ve sürücülerin bir yarışta avantaj LASTIKLER performans vites değişimlerini, yakıt karışımını,
maksimum motor silindir hacmi 3 litredir elde etmek için vites değiştirme becerilerini fren dengesini ve daha fazlasını sadece bir
ve aşırı doldurulamaz veya turbo beslemeli kullanmalarını sağlar. Formula 1 yarış arabalarının lastikleri, tüm dokunuşla kontrol edebilir. Ve şaşırtıcı bir
olamaz. Her bir motor yaklaşık 100 kg aracın en önemli parçası olabilir. Bu söylem, şekilde, tüm bu kontrol, normal bir arabanın
ağırlığındadır ancak kesin özellikleri, pistin YAKIT pist yüzeyine dokunan tek şeyin lastikler direksiyonunun yaklaşık yarısı kadar olan bir
ve buna bağlı olarak tamamlanacak turların olduğunu fark edene kadar abartı gibi direksiyon simidi üzerinde gerçekleşir.
özelliklerine göre belirlenir. Araç, en az 600 Araçların yakıt pompaları araca mutfağınızdaki görünebilir. Fakat tüm ana sistemler, motor,
kg ağırlığında olmalı ve ikisi döndürülebilir, musluktan akan sudan daha hızlı bir şekilde süspansiyon ve frenleme, işlerini lastikler SONUÇ
diğer ikisi ise çekiş sağlamak üzere dört yakıt sağlar. Ekipler, eskiden araçlarda aracılığıyla yapar. Lastikler iyi performans
tekerleğe sahip olmalıdır. Motorlar, dakika yakıt olarak roket yakıtı bileşenlerini göstermezse, diğer sistemlerde gösterilen Formula 1 yarışlarının tamamen para kaybı
başına yaklaşık 18.000 devir (kısaca 18.000 kullanabiliyorlardı; fakat şu anda 95 ila 102 teknik üstünlüğe bakılmaksızın araç da iyi olduğunu düşünenleriniz elbette vardır.
rpm) ile 650kW artı güç üretir. Kıyas olması oktan seviyelerine sahip, arındırıcı maddeler performans gösteremez. Fakat bu noktada söylememiz gerekiyor
bakımından, ortalama büyüklükte sedan bir veya katkı maddeleri olmadan, premium ki; geliştirilen muhteşem teknolojiler,
araba, 6000 rpm'de yaklaşık 150kW üretir. kurşunsuz gibi yakıtlar kullanıyorlar. Bir Formula 1 aracının her parçası gibi, lastikler manyetik filtreler, ev ısıtma sistemleri,
Bu motor devirlerinde, pistonlar üzerindeki de yüksek düzeyde düzenlemelere tabidir. Sırt pas giderimi ve kaydırmaz ayakkabılar gibi
ivmelenme kuvveti yerçekiminin yaklaşık 9000 Yakıt yönetmelikleri çok sıkı olan bu sporda, deseni olmayan ve yüksek temas alanına sahip bazı yararlı yan ürünlerle sonuçlandı. Bir
katıdır bu sebeple olağanüstü güce ulaşmanın yönetim organı FIA tarafından, izin verilen kaygan lastikler 1960'larda tanıtıldı ve 1998'e F1 arabasındaki 200'den fazla sensör ile
bir bedeli vardır. yakıt tipinin kullanıldığından emin olmak kadar kullanıldı. Ardından FIA, viraj hızlarını saniyede 150.000 ölçümü izleyen telemetri
için rastgele numuneler alınır. Parmak izi azaltmak ve sporu daha rekabetçi hale sistemleri, araştırmacıların klinik deneylerde
Otomotiv mühendisliği dehası Ferdinand testine benzer bir süreçte, farklı büyüklükteki getirmek için kuralları değiştirdi. Günümüzün yer alan deneklerdeki çeşitli vücut işlevlerini
Porsche, bu durumu şöyle ifade ediyor: hidrokarbon moleküllerini tanımlamak için Formula 1 arabalarında, ön lastikler 30 ila 38 izlemelerine yardımcı olan telemetri
numuneleri bir gaz kromatografı ile analiz cm genişliğinde ve arka lastikler 35,5 ila 38 cm sistemlerine uyarlandı.
"Mükemmel bir yarış arabası, bitiş çizgisini edilir. genişliğinde olmalıdır. Dört oluk uzunlamasına,
birinci sırada geçer ve sonra parçalara ayrılır." lastik çevresi boyunca uzanmalıdır. Oluklar en Tüm bunlardan yola çıkarak, günümüz F1
FREN SISTEMI az 2,5 milimetre derinlikte ve 50 mm aralıklı arabalarının tasarımında mühendisliğin sanata
ŞANZIMAN olmalıdır. çok yakın olduğunu söyleyebiliriz. Bazen
Formula 1 arabalarında bulunan disk frenlerin Formula 1, bilimsel ilerleme için bir formüldür.
Motorun tüm gücünü Formula 1 aracının tüm parçalarını tanımanız muhtemeldir. Elbette Formula 1 lastikleri, ısındıkça yola yapışan
arka tekerleklerine aktarmak şanzımanın en büyük fark, Formula 1 araçlarında kullanılan ve muazzam kavrama gücü sağlayan çok Kaynaklar:
görevidir. Şanzıman, doğrudan motorun frenlerin saatte 300 km/saatten daha yüksek yumuşak kauçuk bileşiklerden yapılmıştır. Ê http://www.formula1.com/inside_f1/
arkasına cıvatalanır ve sıradan bir otomobilin hızlarda hareket eden bir aracı durdurması Aslında, yarış lastikleri en iyi performansı understanding_the_sport/
şanzımanında, diferansiyelinde ve tahrik gerektiğidir. Bu, kullanıldıklarında frenlerin yüksek sıcaklıklarda gösterir, bu nedenle Ê William Harris, How Formula One Works,
milinde bulmayı umduğunuz tüm parçaları akkor haline gelmesine neden olur. Aşınma ve yarışa hazır olmadan önce ısıtılmaları gerekir. https://auto.howstuffworks.com/auto-
içerir. Şanzıman en az dört ileri vitese ve en yıpranmayı azaltmak ve fren performansını Buradaki takas ise, dayanıklılığın azalmasıdır. racing/motorsports/formula-one10.htm
fazla yedi vitese sahip olmalıdır. Altı vitesli vites artırmak için günümüzde karbon fiber diskler Bir Formula 1 lastiği, en fazla yaklaşık 200 km (16 Ocak 2022)
kutuları birkaç yıldır popülerdi, ancak çoğu ve balatalar kullanılıyor. Bu fren sistemleri, yol kat edecek şekilde tasarlanır. Ê The Scıence of Formula 1, https://www.
Formula 1 otomobili artık yedi vitesli üniteler hafif olmalarına rağmen 750°C'ye kadar olan mclaren.com/applied/blog/science-
kullanıyor. Ayrıca bir geri vites takılmalıdır. sıcaklıklarda son derece etkilidir. Fren diskinin Çekiş kontrolü, özellikle viraj alma nedeniyle formula-1/ ( 22 Ocak 2022)
Vites kutusu, virajları alırken arka tekerleklerin kenarlarındaki delikler, ısının hızla dışarı oluşan yükler altında patinajı sınırlayarak Ê Joe Schwarcz PHD, A Formula (1) for
farklı hızlarda dönmesine izin veren bir dişli çıkmasını sağlar. Otomobillerde ayrıca, frenleri lastiklerin ömrünü uzatabilir. Çekiş kontrol Science, https://www.mcgill.ca/oss/
takımı olan bir diferansiyele bağlıdır. Ve soğutmak için tekerlek göbeğinin dışına takılan sistemleri, tekerleğin hızını, üzerinden geçtiği article/environment-health-news-
diferansiyel, gücü tekerleklere aktaran tahrik hava girişleri bulunur. Hava girişleri, her paletin yolun hızıyla karşılaştırmak için elektronik science-science-everywhere/formula-
miline bağlıdır. farklı frenleme gereksinimleri için değiştirilir. sensörler kullanır. Tekerlek yol yüzeyinden science ( 22 Ocak 2022)
daha hızlı hareket ediyorsa, tekerleklerin Ê https://bilimfili.com/formula-1-bilimi-
Formula 1 araçlarında vites değiştirmek, Tüm bu olağanüstü teknolojilere rağmen, patinaj yapmaya tehlikeli bir şekilde yakın hizin-ve-ivmenin-sinirlarini-zorlamak/
manuel şanzımanlı bir otomobilde vites frenleme, hâlâ sürücünün becerisinin en olduğuna dair bir gösterge, motor otomatik Zeynep Senis
değiştirmekle aynı şey değildir. Sürücüler, büyük testlerinden biri olarak görülmektedir. olarak geri kısılır. Modern Formula 1 tarihi
geleneksel bir vites yerine, direksiyon simidinin McLaren, fren mesafesini kısaltan yeni bir fren boyunca çeşitli zamanlarda çekiş kontrolüne
hemen arkasında bulunan kanatçıkları sistemi (ilerici elektro-hidrolik güç frenleri) izin verildi ve yasaklandı.
kullanarak vitesleri değiştirir. Vites küçültme, geliştirmiş ancak bu sistem yasaklanmıştır.
direksiyon simidinin bir tarafında, vites artırma Ardından, yine McLaren, bu müthiş gücü DIREKSIYON
ise diğer tarafında yapılır. Gelişmiş kalkış daha iyi idare etmek için benzersiz bir
kontrolüne sahip sistemler de dâhil olmak arka diferansiyel icat etmiş fakat o da Bir Formula 1 aracının direksiyonu, sıradan bir
üzere tam otomatik şanzıman sistemleri yasaklanmıştır. 15 yıllık kariyerinin yarısını, otomobilin direksiyonuyla çok az benzerlik
Formula 1 arabalarında mümkün olsa da, artık yasa dışı olan donanımları geliştirmek için gösterir. Arabanın komuta merkezi olarak, baş