Page 60 - LabMedya - 70

60 FIZIK

Formula 1, uluslararası bir otomobil yarışı antrenmanlar yapmak zorundadır. Araçları, 185 Çoğu takımın aerodinamik departmanı, tam
sporudur. F1 tek kişilik, açık tekerlekli ve Biyoloji, km/sa hızdan sıfıra 80 metre içinde düşebilecek boyutlu rüzgâr tünellerine sahiptir. Rüzgâr
açık kokpitli profesyonel motor yarışları psikoloji, fizik kadar güçlü olduğu için, boyunlarındaki kas tünelleri, içinde hava hareket eden, büyük
yarışmasının en üst seviyesi olarak kuvveti kritik rol oynamaktadır. Eski bir Formula tüplerdir. Tüneller, uçuş halindeki bir nesnenin
tanımlanır. Formula 1 yarışları, FIA (Fédération ve mühendislik 1 pilotu olan Jacques Villeneuve, bu etkiyi eylemlerini taklit etmek ve incelemek için
Internationale de l'Automobile) adı verilen el ele verirse, boyuna bir tuğla düşürmekten farksız olarak kullanılır. Günümüzde NASA da uçak ve uzay
bir kuruluş tarafından yönetilir ve onaylanır. tanımlamıştır. Bu sebeple araçlarda, boyuna araçlarının ölçekli modellerini test etmek için
Formula 1 ismindeki "Formula" kelimesi, katılan insanlık hızın uygulanan kuvveti %86'ya kadar azaltan Baş ve rüzgâr tünellerini kullanıyor.
araçların ve sürücülerin uyması gereken ve ivmenin Boyun Destek Sistemi’nin (HANS) kullanımı zorunlu
kurallar dizisinden gelir. kılınmıştır. Pilotlar, yerden sadece birkaç santimetre
sınırlarını yukarıda, karbon fiberden yapılmış garip bir
Bir Formula 1 yarışmasında, önceden ne kadar Tüm bir sezon boyunca pilotlar, ekipler tarafından “küvette” yarı yatar pozisyonda, bu araçları 300
belirlenmiş sayıda turu tamamladıktan sonra tasarlanan güçlü, kısa süreli eğitim ile psikolojik km/saatten daha fazla bir hızla kullanırlar. 0’dan
bitiş çizgisini ilk geçen sürücü, kazanan zorlayabilir? ve fizik tedavi programlarından geçer. Örneğin 160 km/sa hıza, yaklaşık 3,5 saniyede çıkabilen
ilan edilir. Formula 1 yarışları, Avrupa'da Toyota, Formula 1 sürücülerinden gıda intoleransı bu araçlar, 100 km/sa hızdan 200 km/sa hıza ise
1920-30'larda düzenlenen benzer araba ∕ testlerini geçmelerini ve kişilik anketlerini daha kısa sürede çıkabilir. Bunun sebebi, az önce
yarışlarından doğmuştur. 1946'da FIA yarış doldurmalarını istemektedir. bahsettiğimiz, tekerleklerin yolu kavramasına
kurallarını standartlaştırmış ve bu, Formula 1 yardımcı olan ve patinajı önemli ölçüde azaltan
yarışlarının temelini oluşturmuştur. İlk Formula Sürücülerin tansiyonu yarış sırasında neredeyse bastırma kuvvetidir.
1 Dünya Sürücüler Şampiyonası 1950'de yüzde 50 oranında yükselebilir. Öte yandan
düzenlenmiştir. Dünya şampiyonası serisinin sürücüler, bir yarışta üç litreye kadar sıvı ŞASI
yanı sıra, birçok şampiyona dışı F1 yarışları da kaybeder. Kalp atış hızı, başlangıç noktasında
yapılmış; ancak bu yarışmaları yürütmenin dakikada 190 atışa ulaşabilir ve yarış sırasında Bir Formula 1 aracının kalbi, her şeyin cıvatalarla
maliyetlerinde yükselme yaşandığı için, bu tür 200'ü aşabilir. Karşılaştırma yapmak gerekirse bağlandığı ve sabitlendiği kısmı olan şasisidir.
yarışlar 1983'ten sonra durdurulmuştur. sağlıklı bir genç insanın nabzı, tipik olarak yaklaşık Çoğu modern araba ve uçak gibi, Formula
60 atış/dakika civarındadır. 1 yarış arabaları da monokok (monocoque)
Bir dizi Formula 1 yarışı, genellikle Formula yapıya sahiptir. Monokok, tüm vücudu tek bir
1 Dünya Şampiyonası Sezonu olarak BAŞARININ ANAHTARI: AERODINAMIK malzemeden yapma sürecini ifade eden "tek
adlandırılan bir yıldan fazla bir süre boyunca kabuk" anlamına gelen Fransızca bir kelimedir.
gerçekleştirilir. Bir sezondaki her yarışa "Grand Bir Formula 1 arabası açık tekerlekli, açık kokpitli, Bir zamanlar bu malzeme alüminyumdu, ancak
Prix" veya GP denir ve bir sezondaki tüm tek koltuklu bir yarış arabasıdır. İki kanat (ön ve günümüzde, reçine içine yerleştirilmiş eğrilmiş
yarışlar "Grands Prix" olarak adlandırılır. Grand arka) ve sürücünün arkasında bulunan bir motor karbon lifleri veya alüminyum ağ üzerine katmanlı
Prix terimi, "büyük ödül" anlamına gelmektedir ile donatılmıştır. F1 arabalarının yola neredeyse karbon liflerinden oluşan gibi güçlü kompozitler
ve bu kelime, Fransızcadan türemiştir. yapışmış gibi görünmelerinin bir sebebi vardır. kullanılıyor. Bunun sonucu olarak, muazzam aşağı
Bir yarış arabası, 160 km/sa hızla giderken, yere yönlü kuvvetlere dayanabilen hafif araçlar elde
Formula 1'i kısaca tanıdıysak şimdi gelin; (tabanına) doğru o kadar büyük bir bastırma ediliyor.
insanlığın biyoloji, psikoloji, fizik ve mühendislik kuvveti üretir ki, en azından teoride bir tünelin
el ele verdiğinde, hızın ve ivmenin sınırlarını ne tavanında bile gidebilir. Downforce adı verilen bu Monokok yapı, tek bir sürücüyü barındıran
kadar zorlayabileceğine bir göz atalım. kuvveti, havanın aracı yere "bastırma kuvveti" güçlü, dolgulu bir hücre olan kokpiti içerir.
olarak tanımlayabiliriz. Aracın ağırlığından çok Normal arabaların büyük farklılıklar gösterebilen
FORMULA 1 PILOTLARI daha fazla olan bastırma kuvveti, aracın yola o kokpitlerinin aksine, Formula 1 arabalarının
kadar yapışmasını sağlar ki virajlarda sürücüye kokpitleri çok sıkı teknik düzenlemelere
Temel bir kural olarak, her F1 takımının sezon uygulanan kuvvet 5G’ye kadar çıkabilir. 5G, bir uymak zorundadır. Örneğin, minimum boyut
başına en fazla dört sürücüsü olabilir. Takımın sürücünün nefes almasını engelleyebilir ve gereksinimlerini karşılamaları ve düz bir
başarısında hayati bir rol oynayan, her F1 kafasını 25 kg kütleye sahipmiş gibi hissetmesine zemine sahip olmaları gerekir. Ancak koltuk, bir
takımının çok sayıda destek personeli vardır. neden olabilir. sürücünün kesin ölçümlerine uyacak şekilde
yapılmıştır, böylece araç pistte hareket ederken
Pilotların yarışın her saniyesinde Aerodinamik, genel olarak bu sporda başarının koltuğun hareketi sınırlanır.
konsantrasyonlarını korumaları ve bu anahtarıdır. F1 takımları, maksimum yere bastırma
konsantrasyonlarını yaklaşık 2 saat boyunca ve minimum sürüklenme kuvveti (İng: "drag MOTOR
sürdürmeleri gerekir. Çünkü bu yarışta force") yaratmak için her yıl yüz milyonlarca
konsantrasyon, yarışmanın sonucunu dolar harcamaktadır. Kanatlar, her yarış için özel Her araba, yarısı motorda olmak üzere yaklaşık
belirleyen en önemli hususlardan bir tanesidir. olarak tasarlanır ve arabaların yanlarına takılan 9000 farklı bileşenden oluşur. Gövde ve şasi,
Aracın kontrol edilebilmesi için gerekli olan "bargeboard" adı verilen parçalar, hava akışını çelikten dört kat daha sert ve beş kat daha güçlü
güçlü kollar ve el-göz koordinasyonları çeşitli şekillendirmeye ve türbülansı azaltmaya yardımcı olan karbon fiberden yapılır. Sensörlerden, motor
egzersizlerle sağlanmaktadır. F1 pilotları, olur. ve dişli kutusu yönetim programlarından gelen
diğer alanlardaki seçkin atletler kadar sıkı verileri entegre eden yazılım, yaklaşık 500.000