Page 62 - LabMedya - 70

62 BILIM INSANI

GEOMETRİNİN

BABASI

ÖKLİD

Kanıt olmadan onaylananlar,
kanıt olmadan da reddedilebilir.

Henüz Hz. İsa doğmadan önce günümüz Uzun süre, kendisiyle aynı ismi taşıyan ¾ IV) Dairelerin içine ve dışına çizilen
geometrisinin temellerini atan Öklid, adeta başka bir bilim adamından dolayı Yunan çokgenler
bilinmek istemeyen bir alim gibi yaşadı. kenti Megara’da yaşadığı düşünüldü. ¾ V) Oran ve Orantı Kavramı
Ancak zamanla, Megaralı Öklid’in felsefe ile ¾ VI) Çokgenlerin Benzerlikleri
Geride, geometri alanında dördü sonradan uğraştığı ve İskenderiyeli Öklid’den 100 yıl ¾ VII ve VIII ve IX) Aritmetik, eski sayılar
kaybolan, biri de geometrinin temel kitabı kadar önce yaşadığı anlaşıldı. Tahminlere teorisi
olan on eser bırakmasına rağmen, yaşamı Öklid'in göre M.Ö. 283 yılında öldü. ¾ X) Ortak ölçüsü olmayan büyüklükler
konusundan hiçbir iz bırakmadı. oluşturduğu ÖKLID’IN ESERLERI ¾ XI ve XII ve XIII) Uzay Geometrisi
Bugüne kadar geometri alanında geometri,
ortaya atılan teoremlerin birçoğu, onun 19. yüzyıla Öklid, Yunan bir matematikçidir. Oluşturmuş olduğu geometri, 19. yüzyıla
postulatları üzerine kuruludur. Kitabı 19. Matematik alanında yaptığı çalışmalar kadar bilinen tek geometri düzlemi
yüzyıla kadar okutulurken, aynı yüzyıl kadar bilinen sayesinde geometri ile özdeşleştirilen olmuş ve 20. yüzyılın ortalarına kadar
içinde geometriciler onun postulatlarına tek geometri bir kişi haline gelmiştir. Öklid, matematik orta öğretimde geometri derslerinde
karşı yenilerini geliştirmek için düzlemi olmuş ve geometri bilimi hakkında bilinen her okutulmuştur. Bu dersler esnasında
uğraşıyorlardı. Antik Yunan döneminden şeyi “Ögeler” adlı eserde toplamıştır. Öklid’in “Ögeler” adlı eseri baz alınmıştır.
bugünün bilim dünyasına bilgi aktaran ve 20. yüzyılın Bu eser, dilden dile çevrilmiş ve birçok Ürettiği bu eser 2000 yıl boyunca
bilim adamlarının arasına adını yazdıran ortalarına kadar kopyası üretilmiştir. Matbaanın icadından geçerliliğini korumuştur. Bu sebeple Öklid,
Öklid, “Geometrinin Babası” olarak anılmayı sonra daha geniş alanlara yayılmıştır. “matematiğin babası” unvanını almıştır.
da fazlasıyla hak etmişti. orta öğretimde Derlemesinin tutarlı bir bütün olmasını
geometri sağlamak amacı ile kanıt gerektirmeyen ÖKLID’IN DIĞER ÖNEMLI ESERLERI;
Yaşamı hakkında, eserine oranla daha az 5 adet aksiyom ortaya koymuş ve tüm
şey bilinse de tahminlere göre Milattan derslerinde önermelerini de bu aksiyomlardan ¾ Elementler
Önce 300 dolaylarında Mısır’ın İskenderiye okutulmuştur. çıkarmıştır. ¾ Verler (Dodemena)
kentinde yaşamıştı. Gençliğinde Atina’da ¾ Yüzeylerde Geometrik Yerler (Troipris
bulunan Platon Okulu’nda fizik, astronomi, ∕ ÖKLID’IN BEŞ AKSIYOMU ŞUNLARDIR: Piphanea)
matematik, geometri ve hatta müzik gibi ¾ Optik (Optica)
alanlarda eğitim gördü. Daha sonra doğum ¾ İki noktadan bir ve yalnız bir doğru geçer. ¾ Polizmalar
yeri olan İskenderiye’ye giderek yaşamının ¾ Bir doğru parçası iki yön ede sınırsız bir
büyük kısmını burada geçirdi. Burada bir şekilde uzatılabilir.
matematik okulu kurdu. En ünlü eseri olan ¾ Merkezi ve üzerinde bir noktası verilen bir Kaynaklar:
“Elementler” adlı kitabını da 40 yaşında çember çizilebilir. Ê https://www.bilgio.net/oklid-kimdir-
iken burada yazmıştı. Okulundaki eğitimini ¾ Bütün dik açılar eşittir. hayati-ve-eserleri-nelerdir/
bu kitap üzerine verdi. ¾ Bir doğruya dışında alınan bir noktadan bir Ê https://www.birey.net/oklid/
ve yalnız bir paralel çizilebilir.
Kurduğu okulla ve öğretileriyle Makedonya
Kralı Büyük İskender döneminden
sonra, Yunan ilminin Yunan ve Makedon ÖKLID’IN ÖGELER ADLI ESERI 13
toprakları dışında yayılmasını sağladı. KITAPTAN OLUŞMAKTADIR. BUNLAR
İskender öldükten sonra, onun Mısır’daki SIRASIYLA;
topraklarının idaresini alan generallerin
Mısır Kralı I. Ptolemt (I. Batlamyus) da ¾ I) Benzerlikler, paraleller, pisagor teoremi
okulunu ziyaret etti ve bir süre derslerine ¾ II) Özdeşlikler, alan hesabı, altın kesim
katıldı. ¾ III) Daireler