Page 54 - LabMedya - 70
P. 54

54               KIMYA





















               19-21 Ekim 2022

                                                                         GIDA


                                                                         KORUYUCULARININ

                                                                         KİMYASI





                                                                        BHA (bütil hidroksianisol) ve BHT (bütil   HANGI GIDALAR BHT VE BHA IÇERIR?
                                                                        hidroksitoluen) katı ve sıvı yağları korumak
                                                                        ve bunların katılaşmasını önlemek için   BHA, genellikle yağların sertleşmesini
                                                                        gıdalara sıklıkla eklenen fenolik bileşiklerdir.  önlemek için kullanılır. Aynı zamanda
                                                                                                      köpürtücü maya ajanı olarak kullanılır.
                                                                        Yağ içeren, gıda, kozmetik ve ambalaj   BHA’nın bulunduğu bazı gıdalar şunlardır;
                                                                        ürünlerinin besin seviyesini, rengini, tadını   tereyağı, et, tahıl, sakız, unlu mamüller,
                                                                        ve kokusunu korumak için kullanılırlar.   atıştırmalık yiyeceklerde, kurutulmuş
                                                                        BHT aynı zamanda antioksidan olup besin   patates ve birada bulunur. Ayrıca hayvan
                                                                        takviyesi olarak da satılmaktadır.  yemi, gıda ambalajı, kozmetik, kauçuk ve
                                                                                                      petrol ürünlerinde de bulunur.
                                                                        Bu kimyasallar geniş bir ürün listesinde
                                                                        olmasına rağmen güvenilirlikleri ile   BHT, yağların oksidatif sertliğini önler. Gıda
                                                                        ilgili endişeler vardır. Bunların kimyasal   kokusunu, rengini ve tadını korumak için
                                                                                                      kullanılır. Ayrıca birçok ambalaj malzemesi
                                                                        özelliklerini, nasıl çalıştıklarını ve   BHT içerir. Tahıllar, katı ve sıvı yağ içeren
                                                                        kullanımlarının neden tartışmalı olduklarını   yiyeceklere de eklenir.
                                                                        inceleyelim.
                                                                                                      BHT VE BHA GÜVENLI MIDIR?
                                                                        BHA’NIN ÖZELLIKLERI
                                                                                                      Hem BHA hem BHT, ABD Gıda ve İlaç
                                                                           Ê    BHA (bütil hidroksianisol), 3-tert-butil-  İdaresi’nin (FDA) gerektirdiği başvuru ve
                                                                           4-hidroksianisol ve 2-tert-butil-4-  inceleme sürecinden geçmiştir. Bununla
                                                                           hidroksianisol izomerlerinin karışımıdır.   birlikte BHA ve BHT’yi mükemmel koruyucu
                                                                           BOA, tert-butil-4-hidroksianisol,   yapan kimyasal içeriği sağlık etkileriyle
                                                                           (1,1-dimetiletil)-4-metoksifenol, tert-  ilişkilendirilmektedir.
                                                                           butil-4-metoksifenol, antioksidan B ve
                                                                           çeşitli ticari isimlerle bilinir.  Araştırmalar çelişkili sonuçların
                                                                           Ê    Molekül formülü; C11H16O2  olduğunu göstermiştir. BHA ve BHT’nin
                                                                           Ê    Beyaz veya sarımsı mumsu yapıdadır.  oksidatif özellikleri ve/veya metabolitleri
                                                                           Ê  Hafif aromatik koku özelliğine sahiptir.  kanserojenliğe veya tümör oluşumuna
                            Bioexpo 2021                                                              neden olabilir, bununla birlikte aynı
                      görüntüleri için lütfen                           BHT’NIN ÖZELLIKLERI           reaksiyonlar oksidatif stresle savaşabilir
                                                                                                      ve kanserojenlerin detoksifikasyonuna
                    QR kodu telefonunuzdan                                 Ê  3,5-di-tert-butil-4-hidroksitoluen,   yardımcı olabilir.
                               taratınız.                                  metil-di-tert-butil fenol; 2,6-di-tert-  Bazı çalışmalar düşük dozlar BHA’nın
                                                                           butil-para-kresol olarak da bilinir.
                                                                           Ê  Molekül formülü; C15H24O  hücreler için toksik olduğunu gösterirken,
                                                                                                      daha yüksek dozlar koruyucu olabilirken,
                                                                           Ê  Beyaz toz yapıdadır.
                                                                                                      bazı çalışmalar ise tam tersi sonuçlar
                                                                        GIDALARI NASIL KORURLAR?      vermektedir.
                                                                                                      Bazı insanların, BHA ve BHT’yi metabolizma
                                                                        BHA ve BHT antioksidandır. Oksijen, katı   etmekte zorlanabileceğinin sonucunda
                                                                        veya sıvı yağlar yerine tercihen BHA veya   sağlık ve davranış değişiklikleri ile
                                                                        BHT ile reaksiyona girerek onları bozulmaya   ilgili çalışmalar vardır. Bununla birlikte
                                                                        karşı korur.                  BHA ve BHT, antiviral ve antimikrobiyel
                                                                                                      aktivitelere sahiptir. Herpes Simplex ve AIDS
                                                                        Oksitlenebilirliğe ek olarak, BHA ve BHT   tedavisinde, BHT kullanımı ile ilgili çalışmalar
                                                                        yağda çözünür. Her iki molekülde ferrik   devam etmektedir.
                                                                        tuzlarla bağdaşmaz. Gıdaların korunmasına
                                                                        ek olarak kozmetik ve farmasötiklerdeki   Kaynak: https://kimyaca.com/gida-
                                                                        katı ve sıvı yağların korunmasında da   koruyucularinin-kimyasi-bht-ve-bha/ İpek
                                                                        kullanılırlar.                Kazan
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59