Page 56 - LabMedya - 68
P. 56

56               GÜNDEM




       TOPLUMUN VE

       MEDYANIN COVID-19


       AŞI ALGISI



       Aşı algısı ve bunu yansıtma biçimleri,   kaynaklarının aşılara yaklaşımları   karşı algısını şekillendiren bir etmen olup   ise bireylerin Alman, Çin, Rus uluslarına
       aşıya göre değişiyor. Aşılar, ulus isimleri   nasıl?           olmadığını anlamak da hayli önemli.  karşı tutumlarının aşılar nezdinde ufak bir
       kullanılarak bahsedildiklerinde görece                                                         yansıması olarak okunabilir.
       olumsuz, firma adıyla bahsedildiklerinde ise     Ê  Aşılarla ilgili tweetlerin ne kadarı   Çalışmada Türkiye’deki Twitter
       daha olumlu duygularla ilişkilendirilmiş.  bot hesaplar tarafından paylaşıldı?   kullanıcılarının batıda geliştirilen   YABANCI MEDYANIN
                                          Twitter’da kullanıcıları aşılar   aşıdan bahsederken daha çok marka   AŞILARA İLİŞKİN TUTUMLARI
       Covid-19 pandemisi ile mücadelede   hakkında manipüle etmek amacıyla   ve şirket ismini tercih ettikleri (Örneğin
       elimizdeki en etkin araçlar aşılar. Bugün   düzenlenmiş ve yapay kullanıcılar   Alman aşısı yerine BioNTech/Pfizer), batılı   Türkiye’de ulusal basındaki kutuplaşma,
       toplum bağışıklığının sağlanması ve virüsün   üzerinden gerçekleştirilen bir   olmayan ülkeler tarafından geliştirilen   güvenilir haber arayan haber tüketicilerinin
       yayılımının kontrol altına alınabilmesi için   operasyondan söz edilebilir mi?   aşılardan bahsederken ise daha çok ülke   Türkçe haber üreten yabancı medya
       bireylerin aşılar hakkında doğru bilgilerle   Farklı aşı isimlendirmeleri için bot   adını (Örneğin Sinovac yerine Çin Aşısı)   kanallarına yönelmesiyle ile sonuçlanıyor.
       donanmış olmalarının ne denli kritik   aktivitelerinde herhangi bir farklılık   kullandıkları anlaşılıyor.  Yabancı medya kanallarının sıklıkla
       olduğu görülebiliyor. Yanlış bilgi bireyleri   var mı?                                         eleştirildiği noktalardan biri ise bu
       aşı tereddüdüne ve hatta aşı karşıtlığına                      Ek olarak, Twitter kullanıcılarının Pfizer/  kuruluşların devlet destekli olmaları ve
       sürükleyebiliyor.              AŞILARLA İLGİLİ                 BioNTech aşısından bahsederken Pfizer   bulundukları ülkelerin kamu diplomasisi
                                      ANAHTAR KELİMELER VE            yerine daha çok BioNTech demeyi tercih   misyonunu üstlenmeleri.
       Toplum içinde Covid-19 aşılarına ilişkin   ÇALIŞMANIN YÖNTEMİ  ettiği görülüyor. 2021’in başından itibaren
       algıların ne durumda olduğunu anlamaya                         aşıyla ilgili Türkçe haberlerin büyük   Türkçe yayın yapan yabancı medya
       çalışmak, doğru bilgilerle bezenmiş   Çalışma kapsamında 1 Mart 2020 ila 18   ölçüde Covid-19 aşısını geliştiren firma   kuruluşlarının, aşılar üzerinden yaptıkları
       etkili bir aşı kampanyasının birincil   Haziran 2021 tarihlerinde Türkçe atılmış   olan BioNTech’in Türk-Alman CEO’larının   haberlerin kapsamına ve bu haberler
       gereği. Nitekim çoğu zaman algılar,   ve içinde aşılarla bağlantılı 40 anahtar   başarısı etrafında yoğunlaşması, etmen   aracılığıyla aktardıkları duygulara bakarak
       davranışlara paralel gelişiyor. Toplumun   kelimeden en az biri geçen 629 bin 334   olarak düşünülebilir. Pfizer isimlendirmesini   farklı aşılara karşı olan tutumları ve bu
       aşı konusundaki tutumlarını incelemenin   tweet incelendi. Anahtar kelimelerin   kullanmak yerine BioNTech aşısı deme   tutumların menşe ülkelerinin tutumlarıyla
       toplum bağışıklığını sağlama yönündeki   belirlenmesinde özellikle Türkiye’de   eğilimi bunun bir tezahürü gibi görünüyor.  örtüşüp örtüşmediği de incelendi.
       adımların planlanmasındaki önemini   kullanılan veya ithalatı gündemde olan
       yadsımamalı. Tutumların anlaşılması için   aşılarla (Coronavac, Sputnik V, BioNTech/  ULUSAL İSİMLENDİRMELER   Twitter üzerinden Türkçe yayın yapan
       izlenebilecek birçok bilimsel yöntem varsa   Pfizer) bu aşıların üretici firmaları (Pfizer,   OLUMSUZ DUYGULARLA   12 yabancı medya kuruluşu analize tabi
       da, pandemi şartlarında yüz yüze röportaj,   Sinovac), bu aşıların üretici ülke ile   İLİŞKİLENDİRİLİYOR  tutuldu:
       birebir anket, odak grubu araştırmaları   ilişkilendirilme biçimleri sonucu ortaya
       ve benzeri yöntemlerin zorlu olduğunu   çıkan etiketleri (Çin aşısı, Rus aşısı, Alman   Aşılar ve aşıların isimlendirilmesi odağında   BBC Türkçe, Sputnik TR, Independent, Sarkul
       söylemek gerek. Ancak toplumu belli bir   aşısı) ve tüm bunların alternatif ifade ediliş   yapılan duygu analizi ise Türkiye’de aşılara   Awsat, IRNA, Euronews Türkçe, Al-Monitor,
       düzeyde anlayabilmek için yüzümüzü   biçimleri (pfizer yerine fayzır gibi) baz alındı.   yönelik tutumların bambaşka boyutlarını   CRI Türkçe, Deutsche Welle Türkçe, Xinhua
                                                                                                      News Türkçe, Voice of America Türkçe,
       çevirebileceğimiz bir başka kaynak da yok                      gözler önüne serer nitelikte. Atılan tweetler
       değil: Sosyal medya.           Seçilen 40 anahtar kelime şunlardı:  analize tabi tutulduğunda, bütün aşılarda   Rudaw.
       2021 yazında gerçekleştirilen SICSS’de   biontech, biontek, biyontek, bayontek,
       (Summer Institute in Computational   biyonteck, pfizer, fayzır, fayzir, pifizer, fizer, rus
       Social Sciences) bir araya gelen Sabancı   aşı, rus asi, sputnik aşı, sputnik asi, sputnik
       Üniversitesi’nden Özgür Can Seçkin,   ol, sputnikv, sputnik bes, sputnik 5, korona
       Ege Ötenen, Umut Duygu ve Edinburgh   asi, kovid asi, sinovac, sinovak, sinowac,
       Üniversitesi’nden Aybüke Atalay yaptıkları   sınovac, covd asi, çin aşı, cin asi, coronavac,
       çalışmada Türkiye’de Covid-19 aşılarına   koronavak, koronavac, korona aşı, covid aşı,
       yönelik toplum algısını Twitter verileri   kovid aşı, gavur aşı, gavur asi, alman aşı,
       üzerinden inceliyor ve şu soruları   alman asi, germen aşı, germen asi, mrna
       yanıtlamaya çalışıyor:         FARKLI AŞI İSİMLENDİRMELERİ
                                      BİZE NE SÖYLÜYOR?
          Ê  Aşıların tweetlerdeki isimlendirilmeleri
          (Çin aşısı, Alman aşısı, Biontech,
          Sinovac gibi) bize toplumun aşılara   Farklı aşı isimlendirmelerinin hangi
          ilişkin algılarına dair ne söylüyor? Belli   sıklıklarda kullanıldığına aylık bazda
          bir isimlendirme olumlu ve olumsuz   bakıldığında çalışmanın odaklandığı zaman
          bir retorikle ilişkilendiriliyor mu?   aralığında en çok bahsedilen aşının Pfizer/
                                      BioNTech olduğunu söylemek mümkün.
          Ê  Türkiye’de faaliyet gösteren ve   Aşıların Türkiye’ye ulaşmalarının ardından
          Türkçe yayın yapan yabancı haber   Twitter’da daha sık konuşulmaya başlanmış
          kaynakları aşılar hakkında yönlendirici   olmaları ise tesadüf değil.  marka adlarının (BioNTech, Pfizer, Sinovac,   Batılı medya kuruluşlarının (DW, Euronews,
          bir etkiye sahip olabilir mi? Aşılar                        Sputnik V) olumlu duygularla, ulusal   BBC, ve Independent) Pfizer-BioNTech
          hakkında yapılan haberlerin dağılımı   Aşılarla alakalı içerikler arasındaki   isimlendirmelerle anılmaları halinde ise   aşısını daha fazla ele aldığı görülürken Çin
          yabancı medya kanalları arasında   söylemsel farklılıkları yakalamak ve   (Çin aşısı, Rus aşısı, Alman Aşısı) olumsuz   merkezli medya kuruluşlarının (Xinhua ve
          bir farklılık gösteriyor mu? Bu haber   aşıların menşe ülkelerin toplumun aşılara   duygularla ilişkilendirildiği görülüyor. Bu   CRI) Sinovac ile ilgili haberlere nispeten



             Labmarkershop.com                                  Türkiye’nin En Büyük ONLINE Laboratuvar Alışveriş Sitesi
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61