Page 10 - LabMedya - 66

10 ARAŞTIRMA w w w .labm edy a. c om

BEBEKLER

BIOEXPO’da KONUŞMADAN

buluşmamız ÖNCE
MANTIKLI

yaklaşıyor. DÜŞÜNEBİLİYOR

Güçlü etkinlikler,

En ileri teknolojiler,

İnovatif gelişmelerle... Oldukça ilginç bir çalışmada; bir arkada kalmış objeyi görebilmiş oluyordu.
grup araştırmacı, insanların en erken
Daha sonra da kupanın içindeki obje
12 aylıkken mantıksal çıkarımlarda gösteriliyordu. Ancak araştırmacılar bu
bulunabildiklerini keşfetmiş olabilirler. aşamada bebeğin mantıksal çıkarım
On yıllardır psikologlar; dilin, çıkarımsal yetisini ölçmek için ufak bir değişiklik
düşünmenin önemli ve gerekli bir oluşturdular.
göstergesi olduğunu düşünüyorlardı.
2014’te gelişim psikolojisi alanında Diyelim ki ekranın arkasına ilk aşamada
çalışan seçkin bir grup araştırmacı, bir şemsiye ve gülücük konmuş olsun.
deneyleri sonucu çıkarımsal düşüncenin Kupa ile bir obje alınıp siyah ekran
3 ila 5 yaşları arasında başlayabileceğini indirildiğinde arkada kalan obje de
ileri sürdüler. şemsiye olsun. Araştırmacılar, kupanın
içinde gülücük olmasının beklenmesini
John’s Hopkins Üniversitesi’nden psikolog mantıksal çıkarım yetisi olarak ölçtüler.
Nicolo Cesana- Ariotti, bu yaşın çok Ancak son aşamada, araştırmacılar
daha düşük olabileceğini düşünüyordu. ekrandaki kupanın içinde hangi obje
Nicolo Cesana- Ariotti; mantıksal çıkarım olduğunu gösterirken, gülücük yerine
yapabilme yetisinin, bebeklerin zihinlerini ikinci bir şemsiye çıkardılar. Bu aşamaya
anlamaya çalışmanın oldukça önemli bütün yaş grubundaki bebekler, kupaya
bir parçası olduğu düşüncesiyle yola daha uzun süre bakarak reaksiyon
çıktıklarını söyledi. gösterdiler.
Science dergisinde yayımlanan çalışmada Cesana-Arlotti; bebeklerin daha uzun
Cesana- Ariotti ve meslektaşları, süre ekrana bakmaları sonucunu,
bebeklerin çıkarımsal düşünme yapabilme gülücük bekleyip şemsiye çıkmasıyla
yetenekleri olup olmadığını nasıl beklentilerinin karşılanmamasına bağlıyor.
saptadıklarından söz etti. Deneyleri; bir Ancak California Üniversitesi’nden
yaşında 72 bebek ve 19 aylık 72 bebekten psikolog Lisa Oakes, bu sonucun başka
oluşuyordu, bu bebeklerden hiçbiri henüz bir açıklaması olabileceğinden söz
konuşma yetisine sahip değildi. ediyor. Belki de bebekler, siyah ekranın
arkasından iki farklı obje çıktığını izleyip
Deney düzeneğinde, bebekler annelerinin bu sebeple daha uzun süre ekrana
kucağında oturuyorlardı. Sessiz ve hissiz baktılar.
bir biçimde oturan annelerin gözleri de
bağlanmıştı. Bebekler, gözleri bağlanan Araştırmacılar, siyah ekranın kaldırılıp
annelerin yüzlerinden herhangi bir belirti kupanın içindekilerin gösterilmesi
alamıyorlardı. Daha sonra; bebekler, arasında geçen zamanda bebeklerin göz
bilgisayar ekranında oynatılan ve siyah bir bebeklerinin büyüdüğünü ve dikkatlerinin
ekran önüne yerleştirilmiş şemsiye, çiçek, kupaya yönlendiğini gözlemlediler. Bu
gülümseyen surat, dinozor gibi birçok verilerin de çıkarımsal düşünme ile ilgili
fikirlerini destekledikleri sonucuna vardılar.
sanal objeyi içeren bir animasyon izlediler.
6-8 Ekim 2021 Objelerin en üst kısımları aynı olacak Northwestern Üniversitesi’nden Susan
şekilde çizilmişlerdi. Eğer iki obje siyah
Hespos, çalışmanın sonuçları hakkında
İstanbul Lütfi Kırdar ekranın arkasına götürülürse, sadece üst “Bu veriler, insanları akıllı yapan bazı
kısımları görünebiliyordu.
karakteristiklerin gelişim sürecimizin
erken zamanlarında primitif formlarda
Bir sonraki aşamada, objelerden biri- belirgin olabileceğine kanıt sunuyor”
www.bioexpo.com.tr bebek hangisi olduğunu göremiyordu- bir yorumunda bulundu.
kupanın içine alınıyordu. Daha sonra
kupa ekranın önüne getiriliyordu,
bebek hala sadece objenin üst kısmını Kaynaklar:
• sciencealert.com
görebiliyordu. Bu aşamadan sonra siyah • bilim.org/bebekler-konusmadan-once-
ekran kaldırılıyordu, böylece bebek mantikli-dusunebiliyor/ Nicole Melisa Pranic