Page 50 - LABMEDYA 62

50 YAŞAM w w w .labm edy a. c om

BİR FLORENCE

NIGHTINGALE

GERÇEĞİ: VERİNİN

İYİLEŞTİRİCİ GÜCÜ

Seyit KOYUNCU

Florence Nightingale iyi bir hemşire Nightingale alanında ilk kadın savaştan ölenlerin sayısından yedi kat 1858’de İngiltere’deki Kraliyet İstatistik
olmasının yanı sıra veri toplama ve istatistikçilerden biriydi. Erken yaşlardan fazla olduğunu keşfetti. Bununla birlikte, Kurumu tarafından kabul edildi.
istatistiksel becerileri üst düzey bir sağlık itibaren istatistiğe karşı bir tutkusu vardı. sayıların tek başına sınırlı ikna gücüne Nightingale’in açtığı bu yolda 1975’te
çalışanıydı. Bu becerileri sayesinde Çocukken deniz kabukları toplar ve sahip olduğunu bilen Nightingale, İngiliz Stella Cunliffe Kraliyet İstatistik Derneği’nin
dönemine damga vuracak birçok çalışmaya koleksiyonunu tablolar ve listelerle kayıt Parlamentosunu harekete geçme ihtiyacı Başkanı seçildi. 1995 yılında bir başka
imza atmış ve bu sayede çalıştığı alanı altına alırdı. Babası Nightingale’in evde konusunda ikna etmek için istatistiksel kadın, Helen MacGillivray, seçimle birlikte
bir üst seviyeye taşımıştır. Florence eğitim görmesini sağladı, ancak Nightingale iletişimdeki becerilerini kullandı. Çoğu Avustralya İstatistik Kurumu’nun başkanı
Nightingale Türk sağlık tarihi açısından da hemşire olarak eğitilmeden önce bir istatistikçinin kullandığı kuru tabloları oldu. Birçok bilim, teknoloji, mühendislik ve
çok önemli bir insan olmayı başardı. Kırım matematikçiden matematik eğitimi alma kullanmaktan kaçındı ve bunun yerine matematik disiplininde kadın istatistikçiler
savaşında Osmanlı İmparatorluğu’nun konusunda ısrar etti. hastane ve hemşirelik uygulamaları hala çalışmalarına devam ediyorlar.
askeri hastanesinde görev yaptı ve görev reformunun ordu ölüm oranları üzerindeki
yaptığı süreçte hastane koşullarını en üst Nightingale 1856’da Türkiye’deki İngiliz etkisini göstermek için yeni bir çeşit grafik Bugüne kadar sadece iki kadın Avustralya
düzeye çıkarmayı başardı. Bu olaylardan Askeri Hastanesine ilk geldiğinde, tasarladı. Günümüzde de kullanılan ve İstatistik Kurumu’nun en yüksek ödülü
sonra İngilizler Florence Nightingale’i idol hastanenin koşullarından ve hastane sağlık hizmeti müdahalelerinin etkinliğini olan Pitman Madalyası’nı aldı. Ancak kadın
olarak görmeye başladılar ve ona ‘lambalı kayıtlarının net olmayışından dolayı dehşete anlamada en etkili yollardan biri olan istatistikçilerin hâlâ ilerleme kaydettiği açık.
kadın’ lakabını taktılar. Günümüzde de düştü. Nightingale ölenlerin sayısının bile grafiksel gösterimlerin gücünü Nightingale 2019’da beş büyük istatistik derneğinin
toplumumuzda çoğunlukla lambalı kadın tam olarak kaydedilmediğini, hatta ölen bir o yıllarda anlamış ve bu gücü kullanmıştı. kadın başkanları vardı. Nightingale
lakabıyla tanınan Florence Nightingale’e askerin üç farklı ölüm kaydı olduğunu fark bugün bunlardan haberdar olsaydı, çok
bu lakabın verilmesindeki en büyük sebep etti. Nightingale, istatistiksel becerilerini Nightingale, Türkiye’deki savaş gururlanacağından hepimiz eminiz.
geceleri geç saatlere kadar lambası kullanarak askeri hastanelerde hastalık deneyiminden sonra çok fazla seyahat
ile birlikte yaralı askerlerle ilgilenmesi ve ölümlerin nasıl kaydedileceğine etmemiş olsa da Avustralya dahil birçok
olmuştur. dair yeni tıbbi yönergeler sunmak için ülkede halk sağlığını iyileştirmekle uğraştı. Bu yazı Florence Nightingale’in doğumunun
200. yıl dönümüne ithafen hazırlanmıştır.
çalışmaya başladı. Yaptığı bu çalışmalar Daha sonra Avustralya hastanelerine
Sağlık konusunda acil bir durumun onun ölümlerin hem sayılarını hem de dahil edilen çadır tarzı hastane yapılarının
içindeyseniz genellikle bir istatistikçi nedenlerini daha iyi anlamasına yardımcı tasarımları üzerine makaleler yazdı. Bu Kaynaklar:
çağırmayı düşünmezsiniz. Bununla oldu. Şimdi, dünya çapında, Uluslararası tarz merkezi bir koridordan açılan ve • Richardson, A., Kasza, J., Lamb, K. (2020) The
birlikte, içinde yaşadığımız zamanda Hastalık Sınıflandırması gibi hastalıkları küçük kanatlardan oluşan tedavi ve bakım healing power of data: Florence Nightingale’s
etkili olan COVID-19 salgını, hastalığın kaydetmek için benzer standartlar vardır. amaçlı yapılar, bakım personelleri için true legacy. https://theconversation.com/the-
yayılmasını önleme konusunda verilerin ve uygun bir çalışma alanıydı ve ortamın healing-power-of-data-florence-nightingales-
modellemenin net bir şekilde anlaşılmasının Farklı yerlerden gelen veri kümelerini sağlıklı havalandırılmasına imkân true-legacy-134649 Erişim tarihi: 26.09.2020.
ne kadar gerekli olduğunu göstermiştir. karşılaştırma yeteneği, salgınları anlamak sağlıyordu. Nightingale Avustralya’yı hiç • History.com Editors (2020) Florence Nightingale
Çok uzun zaman önce bu konunun önemini için çok önemlidir. COVID-19 salgınının ziyaret etmedi, ancak bu, geniş iletişim https://www.history.com/topics/womens-
Florence Nightingale anlamıştı ve bugün izlenmesindeki zorluklardan biri, ağından veri isteme ve bulduklarından history/florence-nightingale-1 Erişim tarihi:
yaşıyor olsaydı, halk sağlığı konusunda bir uzmanların enfekte olan kişilerin sayısı ile sonuç çıkarma gibi olağan taktiklerini 26.09.2020.
acil durumla mücadele etmede verilerin karşılaştırabilecekleri standartlaştırılmış veri kullanmasını engelleyemedi. İletişimde çok • Sherifali, D. (2020) The Year of the Nurse,
önemini anlatabilirdir. kümelerinin olmamasıdır. Bu tip zorluklar üretken bir insandı. Yakılmış, kaybolmuş Florence Nightingale and COVID-19: Reflections
farklı ülkelerdeki test kurallarındaki veya herhangi bir şekilde tahrip olmuş From Social Isolation, Canadian Journal of
Nightingale, hemşirelik kariyeri ile farklılıklardan kaynaklanmaktadır. olanlar dışında Nightingale’in mevcut olan Diabetes. 44; 293-294.
ünlüdür, ancak onun tıbbi istatistik Yaklaşık bir buçuk asır önce Nightingale, 12.000’den fazla mektubunun olması ve
konusunda çalışmaları çok duyulmamıştır. geliştirdiği verileriyle sahip olduğu bu mektupların içeriği onun iletişim kurma
Aslında Nightingale’in daha fazla hayat istatistiksel becerilerini kullanmaya başladı. konusundaki üretkenliğini en büyük kanıtı.
kurtarmasına yol açan fazla bilinmeyen bu Sağlıksız hastane koşulları nedeniyle
istatistiksel becerileriydi. hastalanarak sonuçlanan ölümlerin, Nightingale’in istatistikteki başarıları