Page 48 - LABMEDYA 62

48 w w w .labm edy a. c om

EKRANA

BAKMAK

ŞAŞIR- UYKUYU NASIL

TAN ENGELLİYOR?

GER-

ÇEKLER

√ Dünyanın en büyük gözlü hayvanı
dev kalamardır.
√ Bilinen en yaşlı Japon balığı, 41
yaşındaydı, adı da Fred’di.
Günümüzde artık birçoğumuz için, ekrana bozukluğuna, kansere, obesziteye, insülin açtığı görüldü. Aslında bir anlamda hücreler
√ Pensilvanya’daki en yüksek nokta, baktığımız süre oldukça fazla ve bu süre direncine ve metabolik sendromlara ışığa daha duyarlı olma ve daha fazla sinyal
Kolorado’daki en alçak noktadan sahip olduğumuz tüm cihazları düşününce yol açabilen durum ve koşula engel üretme yeteneği kazanıyordu. Geleneksel
daha alçaktadır. gittikçe artıyor. Bilgisayarlarımıza ve artık olunabilmesi bekleniyor. görüşe göre fotosensitif (ışık algılayan)
birçok anlamda pek de farkları kalmayan hücrelerin aktivitesini bazı reseptörleri
√ Karasinekler, fa notasından telefon, tablet ve diğer akıllı cihazlarımıza Aslında sürekli olarak yapay ışığa maruz engelleyerek durdurduğu sanılan arestin
vızıldarlar. daha uzun süreler bakmaya başladıkça kalıyoruz. Sürekli ekrana bakmasak bile, (arrestin) proteinlerinin ise, tam tersine
uykumuz engelleniyor, gecikiyor veya evrimimiz açısından düşündüğümüzde melanopsinlerin sürekli ışığa tepki üretmesi
√ Antarktika’nın uluslararası telefon bölünüyor. gece evlerimizde yanan ışığın dahi çok için gerekli olduğu ortaya çıkarıldı.
kodu 672’dir.
uzun bir geçmişi yok ve beynimiz için
√ Çekirgeler, arka bacaklarındaki Salk Institute’ten araştırmacılar yeni bir bu ışık yapay bir ışık. Hele bu ışığa dahi İki arestin proteinden herhangi birini
delikler aracılığıyla duyarlar. araştırmada; gözdeki bir takım hücrelerin gecenin geç saatlerine kadar maruz bulundurmayan farelerde (beta arrestin
çevresel ışığı algılayıp işleme alarak, iç kalmak, belirli bir vadede sirkadiyen 1 ve beta arrestin 2), melanopsin üreten
√ Ortalama bir kurşun kalem ile 56 saatimizi (sirkadiyen saat veya ritm) nasıl ritim üzerinde olumsuz, bozucu etkiler retinal hücrelerin sürekli ışığa maruz
km uzunluğunda bir çizgi çizilebilir. sıfırladığını incelemeye aldı. yaratabilmekte ve dolayısıyla sağlığımız kalması durumunda ışığa duyarlılıklarını
üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. koruyamadıkları gözlemlendi. Melanopsinin
√ Bir kerevizi yemek için harcanan Beynimizde hipokampus içerisinde SCN direkt olarak bu işe yaradığı ve arestinin de
kalori, kerevizin kendi kalorisinden kısa adı ile bilinen suprachiasmatic nucleus Gözlerimizde retina adını verdiğimiz bir buna yardımcı olduğu görülmüş oldu.
daha fazladır.
tarafından yönetilen sirkadiyen ritim gün algılayıcı zar veya katman bulunmaktadır.
√ Bir tavuğun kaydedilen en uzun içinde hangi saatlerde biyolojik olarak Bu zarın da en iç kısmında bulunan ışığa Yardımlaşmalı biçimde arestin proteinleri
uçuş süresi 13 saniyedir. vücudumuzda neler gerçekleşeceğini duyarlı hücreler gözümüzün çözünürlük melanopsinin yeniden üretilmesinde veya
büyük ölçüde belirlemektedir. Bunun için gücünün de belirleyicisidir. Bunu bir dijital rejenerasyounda etkili rol oynuyor. Bir
√ Indiana Üniversitesinin ana de kimi hormonları salgılamamızdan, uyku kameranın pikselleri olarak düşünebiliriz. arestin geleneksel biçimde kendi işini
kütüphanesi, 2,5 cm’den fazla dibe ve acıkma saatlerimize birçok istemsiz Bu hücreler sürekli ışığa maruz yapıp ışığa karşı tepkiyi engellerken, diğeri
batar. Çünkü yapım aşamasında davranış mevcut. kaldıklarında, içlerinde bulunan melanopsin melanopsinin ışığa duyarlı ko-faktörünü
mühendisler binada olacak proteini sürekli olarak yeniden üretilir ve yeniden yüklemesini sağlıyor ve böylelikle
kitapların toplam ağırlığını hesaba Bahsi geçen hücreler de gecenin geç beyinde bilinci, uykuyu ve uyarılabilirliği iki arestin melanopsin hücrelerinin sürekli
katmamışlardır.
saatlerinde bu yapay ışığa maruz sürekli olarak düzenleyen sinyaller üreterek biçimde ışığa tepki üretebilmesini sağlıyor.
√ Ölü yakmak için kullanılan kaldıklarında, içimizdeki sirkadiyen saat beyne gönderir.
tabutların sapları genelde plastik yanlış akmaya ve normal şartlar altında Melanopsinin moleküler anlamda da
olur. gerçekleştirmeyeceği aktiviteleri uyarmaya Bu anlamda melanopsinin iç saatimizi regülasyonunu daha iyi anlamak ve diğer
başlayabiliyor. ayarlamakta senkronize etmekte başrolü etkenler ile etkileşimini keşfetmek yapay
√ Dünya, isimlendirilirken tanrı oynadığı görülmektedir. 10 dakika ve üzeri ışıklandırma ve ekran ışıkları ile bölünen
adlarından esinlenilmemiş tek Sabaha karşı karanlığında geç bir saatte güçlü yapay ışığa maruz kalındığında sirkadiyen ritmi düzeltecek yeni moleküler
gezegendir. uyurken çok parlak bir ışığın yüzünüze bu etkisi dolayısıyla uykuyu düzenleyen hedefler bulunabileceği öne sürülüyor.
vurduğunu düşünün ve bu sokağın melatonin hormonunu da baskılamaktadır.
√ Lüks yolcu gemisi Queen Elizabeth karşısındaki yangından geliyor olsun.
II, yaktığı her bir galon mazotla Kaynaklar:
yalnızca 15 cm ilerler. Fiziksel olarak uyanıp aktivite haline Gözümüzdeki diğer ışık algılayan hücreler • Ludovic S. Mure, Megumi Hatori, Kiersten Ruda,
geçmeniz ve güvende olduğunuzdan emin ile karşılaştırıldığında melanopsin Giorgia Benegiamo, James Demas, Satchidananda
√ Elektrikli sandalye, bir dişçi olmanız için aynı bu araştırmada bahsi hücreleri ışık sürdüğü sürece reaksiyonda Panda. Sustained Melanopsin Photoresponse
tarafından icat edilmiştir. geçen şekilde, gözünüzdeki hücrelerin bulunuyorlar ve hatta birkaç saniye daha Is Supported by Specific Roles of β-Arrestin
ışığı işleme alarak SCN bölgenizi uyarması sonra aktivitelerine devam edebiliyorlar. 1 and 2 in Deactivation and Regeneration of
√ İlk Ford arabaların motorları Dodge ve oradan tekrar gelen uyarıların yardımı Bu oldukça önemli çünkü aslında iç Photopigment. Cell Reports, 2018; 25 (9): 2497
markaydı. ile adrenalin salgılamanız ve belki de saatlerimizi süren ışığa tepki üretecek DOI:” https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/
kaçmanız gerekebilir. biçimde evrilmiş. S2211-1247(18)31754-6?_returnURL=htt-
√ Bilim adamları, kelebeklerin
yaklaşık 4800 km boyunca ps%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrie-
uçtuklarına tanık olmuşlardır. Cell Reports’ta yayımlanan araştırma ile Yeni araştırmada farelerin gözlerinde ve%2Fpii%2FS2211124718317546%3Fshowal-
migrenden insomniye (uyku bozukluğu), melanopsin üretimini artıracak bir l%3Dtrue
jet lag’den sirkadiyen ritim bozukluklarına uygulamaya başvurdu. Bazı hücrelerde • https://bilimfili.com/ekrana-bakmak-uykuyu-na-
kadar birçok kognitif fonksiyon ışığa karşı üretilen tepkilerin artmasına yol sil-engelliyor / Baran Bozdağ