Page 44 - LABMEDYA 62
P. 44

44               BİLİM / LABORATUVAR KALİTE YÖNETİMİ                                                      w w w .labm edy a. c om




                                                                      LABORATUVAR


                                                                      AKREDİTASYONUNDA

                                                                      ÇEVRESEL KOŞULLAR


                                                                      VE ETKİLERİ


       KANSERLİ                                                       Soner BEREKET  |  Kalite Yönetim Uzmanı

       TÜMÖRLERLE


       MÜCADELEDE                                                     Yeryüzünün oluşumundan bu yana   nem, sıcaklık, titreşim vb. gibi durumlar


       MİKROBİYOMUN ROLÜ                                              insanlığı en çok etkileyen hatta barınma   anlaşılmaktadır. Standart, bu koşulların
                                                                                                      dışında tesisin yerleşim planı ve daimî
                                                                      ve giyim koşullarında sürekli değişikliğe
                                                                      iten ana sebep çevresel etkiler olmuştur.   kontrolünün dışında gerçekleştirilen
                                                                      Yanardağ patlamaları, depremler, rüzgarlar,   faaliyetler içinde gerekliliklerin
       Aslı Nur AKAYDIN                                               seller vb. olaylar sürekli insanoğlunun   belirlenmesini istemektedir. Laboratuvar
                                                                      koşullarını ve yaşam şeklini değiştirmesine   bir yerleşim planı ile faaliyet alanlarını
       Cumming Tıp Okulu (CSM)’ndaki Synder   kanser tümörleriyle ilişkilendirilen   hatta teknolojik ilerlemelere bile ön ayak   tanımlamalı, etkin bir ayrım olduğunu ve
       Kronik Hastalıklar Enstitüsü’nden   bakteri türlerini tespit ettiler. Mikropsuz   olmuştur. Hayatımızı ve yaşantımızı bu   cihazların yerini plan üzerinde göstermelidir.
       araştırmacılar hangi bağırsak bakterilerinin   farelerle çalışarak bu spesifik bakterileri   kadar etkileyen çevresel koşullar için   Akreditasyon gerekliliklerinin yanı sıra
       immün sistemimize kanserli tümörlerle   kanser immünoterapisinin bir çeşidi olan   laboratuvar da gerekli önlemleri almalı ve   Çevre Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı’nın da
       savaşmada yardımcı olduklarını ve   immün kontrol noktası blokajıyla farelere   tanımlamaları mutlaka yapılmalıdır.  yönetmelikler ile belirlediği özel koşullarda
       bunu nasıl yaptıklarını keşfettiler. Bu   verdiler. Çalışma, bu spesifik bakterilerin          yer almaktadır. (Çevre Laboratuvarı ve İş
       keşif, kanser tedavisinde kullanılan ve   immünoterapinin etkili olması için gerekli   TS EN ISO/IEC 17025 standardında Kaynak   Hijyen Ölçüm Laboratuvarı yetkilendirilmesi
       bedenin immün yanıtını güçlendiren   olduğunu açığa çıkardı. Tümör çarpıcı   Gereklilikleri kapsamında ele alınan   için) Örneğin, İş Hijyeni ölçümü (aydınlatma,
       immünoterapinin neden bazı vakalarda   biçimde küçülmeye uğradı. Bu yararlı   çevresel koşullar, deney ve kalibrasyon   gürültü, titreşim vb.) yetkilendirmesi
       etkili olup bazılarında olmadığına bir cevap   bakterilerin verilmediği deneklerde   laboratuvarlarının hizmet verdiği kapsama   almak isteyen laboratuvarın TS EN ISO/
       olabilir. Science’ta yayınlanan bulgular,   immünoterapinin bir etkisi olmadı.  göre değişiklik göstermekle birlikte   IEC 17025 standardı gerekliliklerinin
       immünoterapinin çeşitli mikrobiyal                             alınan önlemler daha spesifik durumlar   yanında ‘’İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analiz
       tedavilerle birleştirilmesinin bazı cilt,   McCoy’un laboratuvarından kıdemli bir   içerebilmektedir. Deney ve kalibrasyon   Laboratuvarları Hakkında Yönetmeliği
       mesane ve kalınbağırsak kanserlerinde   doktora sonrası araştırmacısı ve çalışmanın   yapılan alanın toz, nem ve sıcaklık gibi   Laboratuvarın Asgari Özellikleri’’ başlığı
       immün sistemin kanserli hücreleri tanıyıp   başyazarı Dr. Lucas Mager, MD, PhD,   koşullardan etkilenme kapasitesi minimum   altında yer alan özel koşulları da
       saldırma yeteneğini arttırdığını ortaya   “Bu bakterilerin ‘inozin’ adında küçük   seviyede olmalıdır. Ortam şartlarının   sağlamalıdır.
       koydu.                         bir molekül ürettiklerini bulduk. İnozin   yapılan işlemlere uygun şekilde ayarlanmış
                                      doğrudan T-hücreleriyle etkileşime geçiyor   olması ve sürekliliğinin sağlanması   Denetimlerde beklentiler genel olarak
       Dr. Kathy McCoy, PhD, vücut ve mikrobiyom   ve immünoterapiyle birlikte tedavinin   gereklidir. Nem-sıcaklık ölçerler, klima veya   aşağıda yer alan maddeler üzerinde
       ilişkisi araştırmalarında önde gelen bir   etkinliğini arttırıyor, bazı vakalarda ise tüm   havalandırma vb. gibi ekipmanlar ile ortam   yoğunlaşmaktadır;
       uzman. Ekibiyle birlikte insan sağlığını   kalınbağırsak kanseri hücrelerini ortadan   şartlarını iyileştirilebilir ve uygun duruma   •  Laboratuvara giriş – çıkış kontrolünün
       geliştirmek ve hastalıkları iyileştirmek   kaldırıyor” dedi.   getirilebilir.                    nasıl sağlandığı,
       için mikrobiyomun gücünü kullanmaya                                                            •  Birimler arası geçişlerin nasıl kontrol
       odaklandılar. McCoy, bu gücü elde edip   Araştırmacılar daha sonra bulgularını hem   Akreditasyon işlemlerinde bu çevresel   edildiği veya yetkilendirmenin nasıl
       ondan faydalanabilmek için bakterilerin   mesane kanseri hem de cilt kanserinde   koşullar için gerekliliklerin önceden   yapıldığı,
       immün sistem üzerindeki düzenleyici   doğruladılar. Araştırmanın sıradaki adımı   dökümante edilmiş olması önemlidir. Bir   •  Ortam şartlarının nerede tanımlandığı,
       rolünü, bilim insanlarının daha iyi   bulguların insanlarda çalışılması olacak.   prosedür içerisinde veya kalite el kitabında   kayıt edildiği ve nasıl kontrol altında
       anlamaları gerektiğini söylüyor.  Farelerdeki tümörlerle ilişkilendirilen üç   bu koşulların tanımlanması, minimum   tutulduğu,
                                      yararlı bakteri ayrıca insan kanserlerinde   gereklilikler, alınan önlemler ve sürekliliğin   •  Özel deney veya kalibrasyon metotları
       Calgary Üniversitesi’ndeki Uluslararası   de tespit edildi.    sağlanması konusunda yapılan işlemler   için belirlenen alanların yer alıp almadığı,
       Mikrobiyom Merkezi müdürü ve çalışmanın                        net olarak ifade edilmiş olmalıdır. Özellikle   •  Daimî kontrolün dışında gerçekleştirilen
       sorumlu araştırmacısı McCoy, “Yapılan   McCoy, “Mikropların immünoterapiyi nasıl   denetimlerde üzerinde durulan konu   faaliyetlerde çevresel koşulların
       son çalışmalar, bağırsak mikrobiyatasının   geliştirdiklerini tespit etmek belki de ileride   ise birbiri ile bağdaşmayan laboratuvar   gerekliliklerinin nasıl sağlandığı (örneğin;
       anti-tümör bağışıklığını olumlu yönde   mikropları içerebilecek anti-kanser nitelikli   faaliyetleri ile ilgili alanlar arasında etkin   emisyon ölçümlerinde kullanılan
       etkileyebileceğini ve belli bazı kanser   tedavilerin tasarlanmasında büyük önem   bir ayrımın yapılmış olması istenmektedir.   cihazların kayıtları)
       türlerinin tedavisinde immünoterapinin   taşıyor. Mikrobiyom, her gün içimizde ve   Bazı durumlarda bu alanlar arasında   •  Laboratuvar yerleşim planın olup
       etkinliğini arttırabileceğini gösterdi   çevremizde yaşayan milyarlarca bakterilik   erişim kısıtlaması veya yasaklanması bile   olmadığı gibi sorular üzerinden bu
       ancak bakterilerin bunu nasıl yapabildiği   inanılmaz bir oluşum. Bu yeni bilgiyi,   söz konusu olmalıdır. Örneğin; numune   madde gereksinimleri denetlenmektedir.
       anlaşılamadı. Bu sonuçlardan yola çıkarak   kansere karşı tedavilerin etkinliğini ve   kabul yapan personelin (müşteri bilgilerine
       bazı bakterilerin, vücuttaki kanserli   güvenliğini arttırarak kanser hastasını   erişimi olmasından dolayı) deney veya   Standardın revizyon edilmesiyle birlikte
       hücrelere saldırıp onları yok eden immün   hayatta tutmak ve iyi olmasını sağlamak   kalibrasyon yapılan faaliyet alanlarına   proaktif düşüncenin her madde içerisinde
       sistem askerleri T-hücrelerinin yeteneğini   adına nasıl kullanabileceğimizi anlamak   erişimi olmamalıdır veya tam tersi deney-  uygulanabilir olması da gerekmektedir.
       nasıl arttırabildiklerini gösterdik” dedi.  için henüz yolun başındayız” dedi.  kalibrasyon faaliyetlerini yürüten personelin   Önceden tanımlanan gerekliliklerden
                                                                      numune kabul yapmaması gereklidir.  sapmalar olması durumunda ne gibi
       Öncelikle araştırmacılar, immünoterapi   Kaynak: https://www.sciencedaily.com/                 risklerin meydana geleceği ve faaliyetleri
       tedavisi uygulandığında kolorektal   releases/2020/08/200813144920.htm  Çevresel koşullar denince genel olarak toz,   nasıl ekleyeceği de tanımlanmalıdır.



             Labmarkershop.com                                  Türkiye’nin En Büyük ONLINE Laboratuvar Alışveriş Sitesi
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49