Page 42 - LabMedya - 50

42 GIDA www .labmedy a.c om

SUÇLU KİM?

KARBOHİDRATLAR MI, YAĞLAR MI?

Yüksek Gıda Mühendisi Osman EREN

İLK İNSANDAN BU kalp-damar hastalıklarına, depresyondan bu yana şekerli içeceklerin boyutlarının deneylerinde yağ tüketiminin obeziteye
kansere kadar çok farklı hastalıkların ve tüketiminin artması, basit karbohidrat neden olduğu gözlemlenirken; insan
YANA BİZLER SÜREKLİ tetikleyicisi olabiliyor. Bu problemin tüketiminin artmış olduğu anlamını da klinik çalışmalarında ise düşük yağlı
HASTALIKLARLA faktörlerinden biri olarak gösterilen doğal olarak taşıyor. gıdaların kilo vermeyi sağladığına dair
“Sağlıksız beslenme” kelimelerinden çalışmalar yayınlandı.
MÜCADELE kasıt tam olarak nedir sizce? Basit karbohidratlar (şeker) dışında
kompleks karbohidratların tüketiminde Şu durumda yağları veya karbohidratları
HALİNDEYİZ. HER Aslında bu konuda da bir fikir birliği ne kadar artış olduğu ise tam olarak belli hayatımızdan çıkarmalı mıyız? Elbette
DÖNEM MUHAKKAK olduğunu belirtmek zor. Kimi uzmanlar değil. Sadece Türkiye için konuşursak; bunun cevabı, menfi olacaktır. Beslenme
basit karbohidratları (şeker) baş sorumlu ekmeklik buğdayların rüşeym (embriyo- de temel kavram denge olmalı. Bilim
Kİ TOPLUMLARDA olarak görürken, kimi uzmanlar da yağları öz) ve kepek kısmının alınıp, ekmek insanları; tam tahıllı karbohidratların
YAYGIN GÖRÜLEN suçluyor. hamurunun nişasta olan buğdayın yani lifli gıdaları tüketmenin insülin
orta kısmından yapılması neticesinde direncinde kontrol sağladığı için önemli
HASTALIKLAR 1980’den 2000 yılına kadar ABD’de kompleks karbohidrat tüketiminin olduğunu rapor ediyor. Obezitede ki temel
obezite oranında %100’lük bir artış azaldığı sonucunu da çıkarabiliriz. kavramın da insülin direnci olduğunu
VARDIR, KİMİ ZAMAN meydana gelmiştir. Son 40 yıldır yağ Burada kepek ve rüşeyme değinecek söyleyen araştırmacılar; yıllardır direnç
BU “VEBA” OLDU yönünden düşük seviyeli bir beslenme olursak, bu iki öğe çok önemli besin mekanizmasını çözmenin ve bunu
tavsiye edilse de obezite oranlarında maddeleri barındırıyor. Rüşeym, buğdayın yenmenin yolarını arıyor.
KİMİ ZAMAN DA herhangi azalma meydana gelmediği embriyosudur yani bir nevi buğdayın
“SUÇİÇEĞİ”. BİLİM görülüyor. Bilakis artışın meydana yaşam kaynağı. 1 ton buğdaydan ancak Tip 2 diyabetli 10 hasta üzerinde yapılan
gelmesi şüphelerin yağ dışında farklı bir 1 kilo elde edilebilir ve içerisinde yüksek düşük karbohidrat diyetli bir çalışmada;
VE TEKNOLOJİNİN etken üzerine yoğunlaşmanın gerekliliğini oranda E vitamini, doymamış yağlar, 2 hafta sonunda hastalarda yaklaşık
ortaya koyuyor. diyet lifi, bitki sterolleri ve protein gibi olarak 1,5 kilo verdiği gözlemlendi. Aynı
İLERLEMESİ BAZI besin maddeleri ihtiva eder. Kepekte ise zamanda plazma trigliserid ve kolesterol
HASTALIKLARI Halk arasında “Mutluluk hormonu” olarak yüksek oranda lif ve B grubu vitaminler seviyelerinde de bir azalma olduğu
da bilinen “Seratonin”nin salgılanması; bulunuyor. Özellikle bağırsak sağlığı belirlenirken, lifli gıdaların sadece insülin
DA YENMEMİZİ gıda alınımı ile kontrol ediliyor. Bilimsel için bu bileşenlerin vücuda alınması direnci için değil aynı zamanda sindirim
araştırmalara göre, karbohidrat alımı çok önemli. Ancak fazla oranda alınan sistemi için de çok önemli fonksiyonlara
SAĞLADI AMA
bu hormonun salgılanmasını tetikliyor. kepeğin bağırsaklarda mayalanıp mide sahip olduğu tanısı ortaya kondu.
HAYAT ŞARTLARININ Bir diğer değişle karbohidratlar, beynin de ekşime yaptığı ve çeşitli rahatsızlıklara Sonuç olarak; stresli yaşam koşulları,
ödül mekanizmasında rol alıyor. Bunu neden olduğunu öne süren görüşler de çevresel sorunlar, şehir hayatının getirdiği
DEĞİŞMESİ YENİ doğrulayacak bir şekilde, bazı insanların mevcut. problemler nedeniyle günümüzde
HASTALIKLARIN VE karbohidrat almanın kendilerini mutlu hastalıkların profilleri mecburen
ettiklerini ifade etmeleri teori ile pratiği Günümüzde sadece obez olarak değişti. Dün çok nadir olarak görülen
PROBLEMLERİN uyumlu hale getiriyor. “Mutlu” olan tanımlanan kişi sayısında değil, normal bazı sorunlar, bugün çok yaygın hale
beyin daha çok mutluluk istiyor ki bunun kilolara sahip insanlarda bile günlük gelmeye başladı. Obeziteyi tek bir
OLUŞMASINA NEDEN sonucu da daha fazla şeker tüketme alınan ortalama kalori değerinde artışlar faktöre indirgemek elbette mümkün
OLDU. isteği ile neticeleniyor. meydana geliyor. Karbohidrat yönünden değil; fakat bu sorununun önlenemez
zayıf beslenmenin kilo kaybı sağladığı bir durum olmadığı artık kesinleşiyor.
1971-2000 yılları arasında günlük belirlendi evet; ancak aynı derecede Dengeli beslenme ve hareketli yaşam
diyette karbohidratlardan alınan enerji düşük yağlı beslenmenin de kilo kaybına çoğu hastalıkta olduğu gibi obezitede de
Günümüzün en yaygın problemlerinden yüzdesinde ve miktarında bir artış neden olduğu gözlemlendi. Özetle hem çok önemli engelleyici bir rol oynuyor.
biri hepimizin bildiği obezite. Problem görülürken yağlardan alınan kalori şeker hem yağın azaltılması kilo kaybı Sağlıklı kişinin yaşam biçimi; lifli
deniliyor; çünkü hastalık olup olmadığı yüzdesinin, günlük alınan toplam kaloriye sağlıyor; fakat karbohidrat tüketiminin gıdalar, yeterince protein, yağ, vitamin
konusunda uzmanlar bile hemfikir değil. oranla azalması söz konusudur; fakat azaltılması sonucu meydana gelen kilo ve minerallerden oluşan yani içerik
Obezite; cerrahisi, ilaçları, tedavi süreçleri alınan toplam yağ miktarında herhangi kaybının daha fazla olduğu bunun gibi yönünden zengin bir beslenme olması
ile devasa bir “sektör” haline gelmiş önemli bir değişiklik olmamıştır. Şeker çeşitli araştırmalar ile ortaya konuluyor. gerektiği savı daha da güç kazanıyor.
durumda. Şüphesiz ki sağlıksız (fast alınımındaki artış özellikle alkolsüz 1990’lı yıllarda vücutta birikmiş yağların,
food) beslenme ve hareketsiz yaşam, içeceklerde bulunan “Sakkaroz” ve aşırı yağ tüketimi ile ilgili olduğuna dair Kaynaklar
bu durumun oluşumundaki en önemli “Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu” çeşitli çalışmalar yapıldı ve bunun için NCBİ / memorial / sciencedirect /
etkenlerinden. Obezite; diyabetten tarafından temsil ediliyor. 1970’lerden bazı hipotezler öne sürüldü. Hayvan nutricionhospitalaria