Page 38 - LabMedya - 41
P. 38

38                                                                                                                  www.labmedya.com


                                            ZIHNIN SINIRLARI


                                            NEREDE BAŞLAR VE NEREDE BITER?


                                            Peki zihnimiz tam olarak nerede,   koysak ne olurdu? O sıvının içindeki siz   Bu teoriye göre takım üyeleri benzer
                                            hiç düşündünüz mü? Nörobilimin   olur muydunuz? Hala bilinciniz ve benlik   bilgi temeline sahip olduklarında bir
                                            sunduğu kanıtları kabul edersek, zihin   algınız var olmaya devam eder miydi?  arada iyi bir çalışma sergileyebiliyor. Bu
                                            deneyimlerimizin beyin aktivitelerinin bir   İnsan beyninin, bilinç ve benlik algısına   ortak bilgi, hedefin gerçekleştirilmesine
                                            ürünü olduğu açıkça ortaya çıkar. Yani   sahip olabilmesi için insan bedeninin   yönelik bir dizi yeteneği, çevresel
                                            zihin, beynin yaptığı bir şeydir.  içinde yer alması ve bedenle tümden   unsurlara dair bilgileri ve her bir takım
                                                                             bağlantılı olması gerekiyor. Bir başka   üyesinin davranışlarının ve özelliklerinin
                                            Geleneksel olarak takım çalışması “ortak   deyişle, zihninin sadece beyninizden ibaret  anlaşılmasını barındırıyor. Bu bakış
                                            zihinsel model” yaklaşımıyla açıklanıyor.   değil, tüm vücudunuzu barındırıyor. Zihnin   açısına göre her bir takım üyesi “deriyle
                                            Bu teoriye göre takım üyeleri benzer bilgi   bu şekilde algılanmasına “şekillendirilmiş   çevrelenmiş ego” olarak görülüyor. Her
                                            temeline sahip olduklarında bir arada iyi   biliş” deniliyor.      bir üyenin zihni diğerlerinden farklı ancak
                                            bir çalışma sergileyebiliyor.                                      bu ayrık zihinler arasındaki benzerlikler
           HEPIMIZ ETRAFIMIZDAKI                                             Bugün, sayıları gittikçe artan psikologlar   ortaklaşa başarılı bir çalışmayı ortaya
           DIŞ DÜNYADA YER                  Bununla birlikte beyne baktığımızda,   ve felsefeciler, zihnin vücudun ötesinde   çıkarıyor. Cooke ise bu modelin üç
           ALAN DÜŞÜNCELER,                 insanın “kendi” varlığının yer aldığı hiçbir   kullandığımız araçlara kadar uzandığını   problem ortaya çıkardığını söylüyor.
                                            komuta merkezi bulamayız. Bir başka
                                                                             söylüyor. Buna “uzayan biliş” deniliyor.
                                                                                                               Bu sorunlardan ilki, takımın ortak bilgi
           GÖRÜNTÜLER,                      deyişle, beynin içinde düğmeye basan ve   Örneğin araba kullanırken zihnimin   temelinin statik olması. Takımın bilgi
           DUYGULARLA ILGILI BIR            kolu kaldıran ufak bir adam beklemiyor.   arabaya kadar uzanır ve aracın   temelinde zamanla yaşanan değişiklikleri
           BILINCE SAHIBIZ. AYNI            Filozoflar bunu “homunkulüs” diye   hareketiyle kendi hareketinizi tek bir birim   hesaba katmıyor. İkinci olarak da bu
           ZAMANDA HEPIMIZIN                adlandırıyor. Eğer böyle bir şey olsaydı,   olarak algılarsınız. Uzayan biliç teorisi   teori, değişen çevresel koşullar veya
           KENDINE AIT BIR BILINCI          ona gidip “Kafanın içinde ne var” diye   genellikle insan-makine etkileşimleri için   daha önceden hesaplanamayan durumlar
                                            sorardık.
                                                                                                               karşısında değişen davranış dinamiklerini
                                                                             kullanılıyor. Ancak insanlar arasındaki
           DE VAR. DENEYIMLERLE                                              etkileşimi açıklamak için de aynı teoriden   hesaba katmıyor. Üçüncüsü ise teorinin
           ELDE EDILEN BILINÇ VE            Beyin, milyarlarca nöronun son derece   faydalanmak mümkün. Örneğin bir takımın  takım üyelerinin bireysel olarak farklı
           INSANIN KENDI VARLIĞINI          karmaşık bir iletişim sistemiyle   üyeleri belli bir hedefi gerçekleştirmek   bilgi temellerine veya yeteneklere sahip
           HISSETMESI, ZIHNIN               örgütlenmesinden oluşuyor. Bu sistemdeki   üzere sorunsuz bir biçimde işbirliği   olmasını dikkate almaması.
           ÜRÜNLERI OLARAK                  elektriksel ve kimyasal etkileşimler   yaptıklarında, bu takımın tek bir “takım   Cooke’a göre takım başarısı, ortak
                                            sonucunda da bir şekilde bilinç ve benlik
                                                                             bilincine” sahip olduğunu söyleyebilir
           GÖRÜLÜYOR.                       algısı ortaya çıkıyor. Belki de zihin,   miyiz? Bilişsel teroiler üzerine çalışan   bilgiye değil birbirleriyle nasıl iletişim
                                            beyinde yer alıyor ya da en azından   bilim insanı Nancy Cooke da tam olarak   kurduklarına dayanıyor. Yani Cooke,
                                            aksiyon halindeki beynin içinde. Peki   bunu sorguluyor.           bilginin her bir takım üyesinden diğerine
                                            beyni kafatasından çıkarsak ve bir   Geleneksel olarak takım çalışması “ortak   nasıl geçtiğine odaklanıyor.
                                            şekilde yaşayabileceği bir sıvının içine   zihinsel model” yaklaşımıyla açıklanıyor.   Kaynak: Psychology Today
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43