Page 34 - LabMedya - 41
P. 34
34 www.labmedya.com
NEDEN “GÜZELE” DAHA ÇOK BAKMAK ISTERIZ?
Bir bakışta karşınızdakinin nasıl biri Lab’den meslektaşlarıyla birlikte Bu çalışmada ise araştırmacılar verildiğinde, bu davranışların tam tersini
olduğunu anlayabilir misiniz? Tanıdık biri oluşturduğu araştırma grubunda, beynin katılımcılara, daha önceden çok, orta veya gözlemledik. Katılımcılar, çekici bulunan
mi? Mutlu mu, öfkeli mi? Çekici mi? ödüllendirme sistemi, başkalarını ne az çekici diye sınıflandırılan görüntüler yüzlere daha düşük puan verdi.“
Oslo Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden kadar çekici bulduğumuzla da ilişki gösterdi. Fakat bu sefer katılımcılara,
Olga Chelnokova, doktora tezinde her içinde. Chelnokova, bunu şöyle açıklıyor: beynin ödüllendirme sistemini harekete EVRİM TEORİSİ
birimizin görsel özelliklerinin nasıl olup “Örneğin lezzetli bir yemek yediğimizde geçiren düşük dozda morfin verildi.
da yüzün en önemli bilgileri içeren veya piyango kazandığımızda, Chelnokova, morfin verilmiş katılımcıların İnsan beyninin, evrimsel olarak
yerlerine dikkat çektiğini ortaya koydu. ödüllendirme sistemi mutluluk tepkilerini şöyle aktarıyor: bizim yararımıza olacak davranışları
Chelnokova’nın araştırması, insanların yüz deneyiminin oluşturulmasına dahil oluyor. güçlendirmek amacıyla evrim geçirmiş
konusunda birer uzman haline geldiğini Aynı sistem, güzel bir yüz gördüğümüzde “Katılımcılar, çekici olarak sınıflandırılan olma ihtimali olabilir mi? Araştırmacılara
gösteriyor. Chelnokova bu konuda, de mutluluk duygusunun oluşmasını yüzleri daha da çekici buldu ve fotoğrafa göre bu mümkün.
“Hepimiz, başkalarının yüzü konusunda sağlıyor.“ daha çok bakabilmek için önlerindeki
çok meraklıyız. İnsanların yüzünden Birinin düşüncelerini anlamak istiyorsa, düğmeye daha fazla bastıkları görüldü. Chelnokov, geçmişte yapılan
hikayelerini okuyor, estetik bir değer gözler bu bilgiyi en çok sağlayan yer Aynı zamanda fotoğraftaki kişilerin araştırmaların yüz çekiciliği ile sağlık ve
biçiyoruz” diyor. oluyor. gözlerine bakmak için daha fazla zaman doğurganlık potansiyeli gibi insan türüne
ayırdıkları gözlendi. özgü önemli evrimsel faktörler arasında
EN ÖNEMLİSİ GÖZLER İlk yapılan araştırmalar, insanların hangi bağlantılar tespit ettiğini söylüyor ve
yüzleri çekici olduğu konusunda yüksek En önemlisi de beynin ödüllendirme ekliyor:
Chelnokova’nın Hedonic Pharmacology seviyede tutarlılık sergilediğini gösteriyor. sistemini baskılayan başka bir madde
“Beynimizin çekici bulduğu yüzlere daha
fazla bakması ve bakmak istemesinin
arkasında evrimsel bir gerekçe olduğunu
söyleyebiliriz.” Ancak Chelnokova
buna rağmen beynin ödüllendirme
sisteminin hızlıca bir yanıt verdiğini ve
bu yanıtın uzun dönemdeki alışkanlıkları
belirlemediğini söylüyor.
GÖZ TEMASI KURMAK İSTEME
Chelnokova’nın tezinde yer alan bir başka
çalışmada ise katılımcıların gördükleri
yüzlerin hangi bölümlerine baktıkları
incelendi. Buna göre sahip olduğumuz
görsel sistem, karşımızdaki kişiyle ilgili
en hızlı yoldan bilgi sağlayacak yere
odaklanıyor. Bunun en belirgin örneği de
gözler…
Beynimizin çekici bulduğu yüzlere daha
fazla bakması ve bakmak istemesinin
arkasında evrimsel bir gerekçe olduğunu
söyleyebiliriz.
DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİKLERİ
Geçmişte yapılan çalışmalarda beynin
ödüllendirme sistemiyle yüz güzelliğini
değerlendirme arasında bir bağlantı
olduğunu tespit etmişti. Farklı yüz
resimlerine bakarken katılımcıların
beynini inceleyen araştırmacılar, güzel
yüz görmenin beyindeki ödüllendirme
sistemini harekete geçirdiğini tespit
etmişti. Ancak bu, koşullara bağlı olarak
gerçekleşen bir durum.
Bir başka deyişle, araştırmacılar sadece
beynin çekici bir yüze baktığında verdiği
tepkiyi ölçtü ancak insanların gördükleri
yüzü ne oranda çekici bulduğu ve beyin
aktivitelerindeki değişimi incelenmedi.
Chelnokova’nın doktora tezinde
gerçekleştirdiği araştırmalar ise beynin
ödüllendirme sistemindeki değişikliklerin,
davranış değişikliklerine neden olduğunu
gösterdi. Çekici bir yüzü beğendikten
sonra daha çok bakmak istemek gibi…
Chelnokova, bu çalışmaları şöyle
yorumluyor:
“Başkalarıyla ilgili değerlendirmelerimizde
gözlerin önemi kanıtlanmış oldu. Ancak
gözü kapalı olan kişiler için bunu tahmin
etmek oldukça güç. Genellikle birinin
düşüncelerini anlamak istiyorsa, gözler bu
bilgiyi en çok sağlayan yer oluyor.”
Kaynak: Science Daily