Nihat AYÇEMAN
Masaj Terapi
“Masaj” sözcüğünün, Arapça’da “hafif bastırma” (mas’h) ya da Yunanca’da “massein” (yoğurma) sözcüklerinden türetildiği düşünülmektedir. Masaj, vücut dokularını manipüle etme yöntemi olarak tanımlanmaktadır “Elle birebir olarak uygulanan, fizyolojik ve psikolojik etki yaratan kendine ait el teknik ve becerilerinin sistemleştiği sağlık, spor, estetik ve güzellik gibi alanları kapsayan bir uygulama dalıdır.”
Dokunma ile şifa, mutluluk, sevgi ve rahatlama veren en doğal şifa sanatlarından bir tanesi olan masaj, amaç ve yapılış tekniği açısından farklılıklar gösterir. Farklı masaj teknikleri, farklı kültürlerde, farklı zamanlarda ve insanların farklı ihtiyaçlarına cevap vermesi amacıyla sürekli değişim ve gelişim göstermektedir. Günümüzde, farklı adlar altında kimi birbirine benzer, kimi de teknik ve uygulama olarak tamamen birbirinden farklı sayısız masaj çeşidi vardır. Örneğin; Batı tarzı İsveç ve Spor Masajlar genellikle Anatomik ve Fizyolojik yapıları baz alarak yapılırken, Doğu kökenli Shiatsu, Thai Masajı gibi uygulamalar daha çok meridyen ve enerji sistemini baz alarak yapılır. Aşağıda kısaca bazı masajların tanımlarını görebilirsiniz.
Masajın genel faydaları
Masajın genel yararlarında bazıları:
Fiziksel ve mental stresi azaltır
Kasları gevşetir
Kas yorgunluğunu, sertliğini ve gerginliğini azaltır
Pozitif zihinsel sağlığı iyileştirir.
Anksiyete, sinirlilik ve gerginliği azaltır.
Kan dolaşımını artırır.
Uyku kalitesini iyileştirir.
Lokal kanlanmayı arttırır.
Baş ağrısı ve gerginliği azaltır.
Genel gevşeme sağlar
Uyanıklılığı arttırır
Ağrıyı azaltır
Bağışıklık sistemi fonksiyonlarını iyileştirir
Uzun süreli oturma ve hareketsisliğin yan etkilerini azaltır.
Eklem hareketliliği ve esnekliğini arttırır.
Dikkati odaklama kabiliyetini iyileştirir
Lenfatik sistemi uyarır ve lenf akımını arttırır.
Endorfinlerin (ağrı kesici ve mutluluk horm.) salgılanmasını uyarır.
Parasempatik sinir sistemini uyarır.
Klasik/İsveç Masajı
Genellikle vücudun güne zinde başlamasına ya da yaşamın gündelik yorgunluk ve sıkıntılarından kurtulmak amacı ile yapılan genel dinlenme ve gevşeme yöntemi olarak kullanılan masaj türüdür. Önemli olan masaj yaptıran kişinin rahat ve keyifli bir ortamda kendini zinde ve dinlenmiş hissetmesinin sağlanabilmesidir. Genellikle masaj yağı ile yapılır ancak isteğe bağlı olarak bazı durumlarda farklı kayganlaştırıcı malzemeler de uygulamak mümkündür. Klasik masaj, süreye bağlı olarak, genel gevşeme ve relaks amacıyla yapıldığı gibi tedavi amacıyla da yapılabilir.
Spor Masajı
Özellikle sportif etkinliklerde kullanılan spesifik bir masaj türüdür. Klasik masaj tekniklerinin özel olarak uygulandığı bir terapi masajıdır. Spor masajını klasik masajdan ayıran en önemli özellikler öncelikle ritm, süre ve bası miktarlarının değişik olmasıdır. Ayrıca uyarıcı hareketler çoğunluktadır ve branşa özgü olarak uygulanır. İlgili teknikler sporcu performansını olumlu yönde destekleyen ve sporcuyu sağlıklı ve zinde tutmak için yapılır. Spor masajı; motivasyon, toparlanma, rehabilitasyon ve sakatlıklardan korunma amacıyla yapılır ve müsabaka öncesi, devre arası, müsabaka sonrası vb. devrelerden oluşan uygulamaları vardır. Tüm vücut yapıldığı gibi, lokal olarak da uygulanabilir.
Aromaterapi Masajı
Bitki özlerinden elde edilmiş karışımlarla hazırlanan masaj yağlarını kullanılarak uygulanan bir masaj yöntemidir. Masajın temposu düşük, hareketlerin şiddeti ise hafiftir ve daha çok rahatlatıcı, gevşetici ve dinlendirici özelliğe sahip bir masaj türüdür. Aslında aromaterapi yöntemi sadece masajla sınırlı değildir, genel anlamda bitkisel öz ve yağların kimyasal yapısı ve enerjilerinden faydalanarak solunum (buğu), kompres ve banyo uygulamaları ile de yapılabilir.
Shiatsu
Japonca parmak presi anlamına gelen, temelini Çin Meridyen sisteminden alan bir Japon tedavi uygulamasıdır. Genellikle Shiatsu Masajı değil, sadece Shiatsu olarak anılır. Diğer yandan Batı’da Akupresur olarak da geçer. Meridyenler üzerinde bulunan akupres noktalarına parmak ve vücudun değişik bölgeleri ile basınç yapılır. Amaç, vücuttaki enerji akış dengesizliğini ve kanallardaki tıkanıklıkları gidermek ve vücudun sağlıklı işleyişini sağlamaktır. Shiatsu kıyafetli bedene ve yer minderi üzerinde yapılır.
Relax Masajı
Bu masaj, sakinleştirme, rahatlatma ve yorgun sızıntılı kasların yeniden enerjik hale gelmesi için uyarlanmıştır. Yumuşak sıvazlayıcı tekniklerle dolaşım iyileştirilir ve toksinlerin uzaklaştırılması sağlanır. Özellikle strese karşı beden, beyin ve zihin için bir gevşeme ve rahatlama deneyimidir.
Sıcak/Soğuk Taş Terapisi
Isıtılmış volkanik taşların masaj yoluyla vücut üzerinde gezdirilmesi ve belli noktalarda bırakılması yoluyla kişinin vücudunda ısının bedenin derinine etki etmesini amaçlayan doğal bir terapi türüdür. Uygulama, sıcak ya da soğuk volkanik (bazalt) ya da mermer taşlarla özel bir teknik uygulanarak yapılır. Bu yolla kişi üzerindeki negatif elektriğin giderildiğine inanılır.
Thai Masajı
(Geleneksel Tayland Masajı)
Tayland’da 2.500 yıldan bu yana yapılan ve Tayland’ın geleneksel şifa sanatlarından bir tanesi olan Thai masajının temel yapısını Hint Yoga ve Çin’in geleneksel tıbbı oluşturmaktadır. Vücuttaki enerji akış dengesini sağlamak için enerji kanalları üzerine pres, eklem esnekliği ve hareketliliğini sağlamak için pasif yoga hareketlerini kapsamaktadır.Bu masaj kıyafetli bedene ve yer minderi üzerinde yapılır.
Derin Doku Masajı
Bu masaj türü, vücuttaki kronik gerginlikleri, yapışıklıkları ve sertlikleri gidermek amacıyla, klasik masaj tekniklerinin yoğun, derin ve etkili olarak uygulaması kapsar. Tekniğin temposu düşük ancak hareketlerin şiddeti çok serttir. Vücuttan toksin atmada çok etkindir ve özellikle çok sert masajdan hoşlanan kişilere önerilebilecek en iyi masaj türüdür. Masajdan dolayı oluşan etkilerden dolayı, vücutta geçici bazı sıkıntılar hissedilebilir ve uygulamadan 1-2 gün sonra daha iyi hissedilir.
Ayak Masajı
Ayak masajı, her gün yaptırabileceğiniz harika rahatlatıcı uygulamalardan bir tanesidir. Ayak masajının daha ayrıntılı çalışması ayak refleksoloji uygulamasıdır. Ayak masajı için losyonla kişinin ayağına sıvazlama ve yoğurma gibi masaj teknikleri yapılır. Ayak masajı ayakların kan dolaşımını iyileştirir, ayak yorgunluğunu giderir ve rahatlatır.
Lenfatik Drenaj Masajı
Lenfatik sistemi harekete geçirmek ve lenf sıvısının vücuttan atılımını desteklemek için yapılan manuel bir masaj formudur. Venlerden ve lenf nodül sisteminden sıvı atılımını desteklemek amacıyla, hafif, yavaş, ve tekrarlı kayıcı hareketlerin uygulamasından oluşur.
Ayak Refleksoloji
Ayaklar insan vücudunda bulunan önemli organ ve bezlerle ilişkili noktaları temsil eder. Refleksoloji, bu noktalara özel bası tekniklerini gerektiren ve bölgesel terapinin teorik prensiplerine dayanan bir şifa ve sağaltım uygulamasıdır. Organları temsil eden noktaların pres yoluyla uyarılması ile organın bu uyarıya gerekli tepkiyi verdiği ve böylece vücuttaki enerji dengesizliği ve rahatsızlığın giderildiği tezine dayanır. Ayrıca, belirli noktalara kişinin verdiği tepki ile bu temsil edilen bölgedeki problem saptanmaya çalışılır ve gerekli tekniklerle bu bölgedeki sorun giderilmeye çalışılır. Bu nedenle kişinin kendisini fiziksel, duygusal ve ruhsal bakımdan iyi hissetmesini sağlar, kişiye doğal dengesini kazandırır. Ayaklar dışında el ve kulaklara da yapılabilir.
Selülit Masajı
Literatürde Selülit Masajı olarak anılan bir masaj çeşidi yok. Ancak, güzellik ve estetik sektörü zayıflama ve selülit tedavisinde bunu etkileyici bir ifade olarak gördüğü için Selülit Masajı demeyi tercih etmiştir. Doğrusu “Selülit Doku Masajı” demek daha doğru olacaktır. Selülit masajı, “portakal kabuğu” görünümlü selulit dokusunun bulunduğu alanlar üzerine yoğunlaşan özel bir masajdır. Anti-selulit masajı tıbbi bir masajdır, ancak deneyimli uzmanlar tarafından gerçekleştirilebilir. Anti-selulit masajı derideki kan damarlarını uyarır. “Portakal kabuğu” görünümü oluşumunu etkileyen toksik yağ deposunu lenf sıvısıyla birlikte temizler. Sellulit masajı bozuk kan dolaşımının yeniden düzenlenmesinde, hücrelere daha iyi oksijen gitmesi ve toksik maddelerin vücuttan atılmasında etkilidir. Hareketsiz yaşam biçimiyle birlikte; sigara, kahve, alkol ve fast food gibi maddeler sellulit oluşumunda ilk sırayı alır.
Baş-Boyun-Omuz-Kol Masajı
Özellikle gövdeden yukarı bölgeye yapılan masajlar için yer zaman ve mekan kavramı yoktur. Birçok toplumda en çok yapılan geleneksel uygulamalardan bir tanesidir. Türk toplumunda Türk berberlerin berber koltuğunda yaptıkları masaj (Türk Berber Masajı), Hindistan’da geleneksel olan Çampisaj (Hint Baş Masajı), Batı’da son zamanlarda daha çok şirket ve işyeri masajı olarak geçen sandalye masajı (Sit/Chair Massage) bu masaj için birer örnektir.
Burada, masaj pratisyeni, günlük yaşamın sıkıntılarını kısa sürede gidermek için baş, boyun ve omuz bölgesine yoğunlaşarak masaj yapar. Özellikle baş ağrısı, uykusuzluk, gerginlik, sırt ve boyun ağrıları, tutulmalar gibi sorunların giderilmesinde etkindir. Saçı ve saç derisini besleyici etkisi nedeni ile de saçın güçlenmesi ve sağlığını kazanmasında çok faydalıdır.