Page 18 - LabMedya - 86
P. 18

18               BESLENME








            SAĞLIKLI,

            SÜRDÜRÜLEBİLİR


            BİR BESLENME MODELİNİ


            BENİMSEMENİZİN

            BASİT YOLLARI









       Günümüzün dinamik ve hızlı dünyasında, sağlıklı bir            mış hissettiğimiz ve lezzetli bir ikramın cazibesine   aklınızda bir stratejiye sahip olmak, zihninizi rahat-
       diyete bağlı kalmak bazen söylemekten daha kolay-  Prof. Dr.   kapıldığımız anlar, o gün için aklımızda olan sağlıklı   latmak ve dışarıda yemek yemeye hazır hissetmenize
       dır. Çoğumuz bu duyguyu biliyoruz. Yeni başlayanlar   Y. Birol SAYGI,  beslenme planlarını unuturuz. Zaman zaman yemek   yardımcı olmak için uzun bir yol kat edebilir.  Dışarıda
       için, hangisinin sizin için en iyi olduğunu bulmak için   Alanya Üniversitesi,   istemek tamamen normal olsa da araştırmacılar aşırı   yemek yemek için en sevdiğimiz ipuçlarından birkaçı
       sağlıklı diyetler dizisini gözden geçirmek zor ola-  Sanat ve Tasarım   açlık anlarında aşermelerimizin daha da güçlenme   şunlardır:
       bilir. Ancak bir yemek planı veya beslenme düzeni   Fakültesi Dekanı  eğiliminde olduğunu bulmuşlardır. Besleyici ve do-
       seçtikten sonra bile, bu sağlıklı beslenmeyi her gün   /       yurucu atıştırmalıkları elinizin altında bulundurmak,     Ê  Gitmeden önce menüyü araştırınız,
       sürdürmenin zorlukları da vardır. İyi haber şu ki, bazı        bir sonraki öğününüze kadar yeme isteğinizi uzak     Ê    Önceden bir parça meyve yiyiniz,
       günler ne kadar zor gelse de sağlıklı bir diyete bağlı         tutmanın harika bir yoludur. Protein ve lif oranı yüksek     Ê    Yemek sırasında su içiniz,
       kalmak mümkündür ve bu en sevdiğiniz yiyeceklerden             atıştırmalıklar tok kalmanıza yardımcı olabilir. Bazı     Ê    Zaman ayırın ve yemeğinizin tadını çıkarınız.
       vazgeçmeniz gerektiği anlamına bile gelmez. Sağlıklı           örnekler ise taze meyve ve sebzeler, yoğurt, patla-
       beslenmeyi kolaylaştıran tonlarca ipucu ve püf nok-  söylemek gerekirse, sağlıklı bir diyet benimsemek   mış mısır, haşlanmış yumurta, kabuklu kuruyemişler,   İlerlemenizi izleyiniz: Kendi kendini izleme, ilerlemenizi
       tası var ve bunların çoğu basit ve ücretsizdir. “Diyet”   korkutucu ve zorlayıcı olabilir. Aralarından seçim   humus, tam tahıllı krakerlerdir.  kendi başınıza takip etmenin kolay ve etkili bir yoludur.
       kelimesi farklı anlamlara gelebilir. Genellikle kilo ver-  yapabileceğiniz o kadar çok diyet var ki, nereden   Her gün yediğiniz yiyeceklerin bir günlüğünü tutmak
       meye veya başka bir amaca adanmış kısa süreli diyet   başlayacağınızı gerçekten bilmiyormuş gibi hisse-  En sevdiğiniz yiyecekleri tadınız: Hiç onsuz yaşaya-  kadar basit veya günlük kalori alımınızın, ağırlığınızın,
       değişikliklerine veya bir kişinin veya topluluğun tipik   debilirsiniz. Herkesin ne yemeniz ve ne yememeniz   mayacağınız bir yiyecek varmış gibi hissettiniz mi?   aktivite seviyenizin ve daha fazlasının ayrıntılarını izleyen
       yeme şekline atıfta bulunabilir. Alışılmış yiyecek se-  gerektiği konusunda bir fikri vardır. İyi haber şu ki bu   Neyse ki, zorunda değilsiniz! Kendinizi sevdiğiniz ve   bir akıllı telefon veya web tabanlı bir uygulama kullan-
       çimlerini yansıtan sürdürülebilir bir beslenme modeli   yolculukta yalnız değilsiniz. Birçok eğitimli profesyo-  can attığınız yiyeceklerden mahrum bırakmak aslında   mak kadar ayrıntılı olabilir. İlerlemenizi kendi kendinize
       çok önemlidir. İşte sağlıklı bir diyete bağlı kalmanın   nel, sizin için en iyi yolu bulmanıza yardımcı olabilir.   geri tepmeyle sonuçlanabilir. Kısa vadede, özellikle   izlerken, ne kadar ilerlediğinizi ölçmenin tek yolunun kilo
       en sevdiğimiz yolları.         Bir diyetisyen, yemek planları, yiyecek grupları, günlük   genel olarak aşermelere daha duyarlı olan insanlar   verme ve alma olmadığını unutmayınız. Bazı durumlarda,
                                      besin gereksinimleriniz ve belirli koşullar ve hastalıklar   için, bu yiyeceklere olan isteğinizi daha da güçlü hale   ilerlemeyi ölçmenin de en iyi yolu olmayabilirler. İnsanlar
       Bütün gıdalardan zengin bir diyet yapınız: Sağlıklı bir   için güvenli diyetler arasında gezinmenize yardımcı   getirme eğilimindedir. Bazı araştırmalar, diyet yapar-  her türlü farklı nedenden dolayı sağlıklı beslenmeyi tercih
       diyet izlemenin birçok yolu vardır ve hiçbir iki bes-  olabilir. Psikolog desteği, eski alışkanlıklarınızı yık-  ken yoksunluktan ziyade tatmin hissetmenin daha   ederler. Örneğin, ne kadar kilo verdiğinizden ziyade diyet
       leyici diyet tam olarak aynı görünmez. Yine de en   manıza ve yenilerini oluşturmanıza yardımcı olabilir.  yüksek bir kilo kaybı oranıyla bağlantılı olduğunu bile   değişikliklerinizin fiziksel veya zihinsel sağlığınızı nasıl
       başarılı, uzun vadeli sağlıklı diyetlerin en az bir ortak      buldu. Sevdiğiniz daha az besleyici gıdalardan tama-  etkilediğine odaklanmayı seçebilirsiniz. Daha sağlıklı
       noktası olup bütün gıdalar açısından zengindirler.   Sizin için doğru beslenmeyi öğreniniz: “En iyi” veya   men vazgeçmek yerine, porsiyon kontrolü yaparken   beslenmenizin işe yarayıp yaramadığını ölçmek için
       Bütün gıdalar, minimum düzeyde işlenmiş olanlar-  “en sağlıklı” olarak tanımlanan diyetleri duymak nadir   sadece ara sıra yemeyi deneyiniz.  kendinize sormanız gereken diğer sorular şunlardır:
       dır. Meyve ve sebzeler, baklagiller, kepekli tahıllar,   değildir. Diyet, herkes için en iyi şekilde çalışmaz. Her
       kabuklu kuruyemişler ve tohumlar, yumurta ve süt   birimiz genetik, sağlığımız, çalışma programlarımız,   Ya hep ya hiç yaklaşımından kaçınınız: İnsanların     Ê    Tok ve memnun muyum?
       ile taze hayvansal proteinler örnekleridir. Bütün gıda   ailemiz, kültürel geleneklerimiz ve daha pek çok şey-  diyetlerini iyileştirmeye çalışırken karşılaştıkları ortak     Ê    Yediğimden zevk alıyor muyum?
       diyetleri tüm dünyada daha iyi sağlık sonuçlarıyla   den etkilenen benzersiz bir dizi koşulda yaşamaktayız.   bir engel ya hep ya hiç zihniyetidir. Ya hep ya hiç dü-    Ê    Sonsuza kadar bu şekilde yemeye devam edebilir
       ilişkilendirilmiştir. Bütün gıdalar, sağlıklı bir bağırsağı   Tek bir diyet, bu kadar çok bireysel faktörü tam olarak   şüncesi kulağa şuna benzer bir şey gelebilir: "Pekala,   miyim?
       destekleyen ve obezite ve diyabet gibi kronik hastalık   açıklayamaz veya barındıramaz. Sonunda, sizin için   ev dışında yiyerek günlük diyetimi zaten mahvettim,     Ê    Bugün kaç tane sağlıklı seçim yaptım?
       riskini azaltan lif, vitaminler, mineraller ve bitkisel   “en iyi” sağlıklı diyet, sizi ödüllendirir. Elinizden gelenin   bu yüzden evde yemek pişirme planlarımı unutabi-    Ê    Diyetim konusunda kendime ne kadar güveniyo-
       besinler açısından zengindir. Aksine, sağlıksız atış-  en iyisini ve uzun süre devam edebilirsiniz.  lirim. Bu gece ve onun yerine paket servisi alırım”.   rum?
       tırmalıklar gibi aşırı işlenmiş gıdaların iltihaplanmayı       Bu tür düşünceler genellikle durumlara siyah beyaz     Ê    Fiziksel sağlığımda herhangi bir değişiklik fark
       teşvik etme ve kronik hastalıkları teşvik etme olasılığı   Kendinizi sağlıklı yiyeceklerle kuşatınız: Son yıllarda   veya “iyi” ve “kötü” olarak bakar. Bunun yerine, bir gün   ettim mi?
       daha yüksektir.                araştırmacılar, dünyanın dört bir yanındaki insanla-  boyunca yaptığınız her bir yiyecek seçimine kendi ba-    Ê    Akıl sağlığımda herhangi bir değişiklik fark ettim
                                      rın her zamankinden daha fazla ultra işlenmiş gıda   şına bakmaya çalışınız. İdeal olmayan bir seçim, tam   mi?
       Diyete başlamadan önce iki kez düşünülmelidir: Sağ-  tükettiğini belirlemiştir. Ultra işlenmiş gıdalar, en-  bir gün boyunca benzer seçeneklere kartopu yapmak
       lıklı bir diyete başlarken kendinize sormanız gereken   düstriyel işleme ile yapılmış olanlardır. Tatlandırıcılar,   zorunda değildir. Aslında, yüksek benlik saygısına ve   Kendinize karşı sabırlı olunuz: Daha sağlıklı bir diyete
       en önemli sorulardan biri “Bunu uzun vadede devam   koyulaştırıcılar, stabilizatörler ve gıdaların daha uzun   sağlıklı seçimler yapma yeteneğinize olan güveninize   bağlı kalmak bir sprint değil, bir maratondur. Kendiniz
       ettirebilir miyim?” Bu sorunun cevabı hayır ise, hızlı   süre dayanmasını ve daha lezzetli olmasını sağlayan   sahip olmak, daha iyi sağlık sonuçlarıyla ilişkili olma   için en iyi diyeti öğrenmek deneme yanılma gerektirir
       bir diyete başlıyor olabilirsiniz. Şok diyetler, hızlı kilo   diğer bileşenler gibi katkı maddeleri içerirler. Aşırı   eğilimindedir, bu nedenle küçük bir tökezlemenin sizi   ve bazı günler diğerlerinden daha kolay olacaktır. Bu
       kaybı sonuçları elde etmek için genellikle aşırı kalori   işlenmiş gıdaların bazı örnekleri arasında fast food   hayal kırıklığına uğratmasına izin vermeyiniz.  nedenle yeni alışkanlıklarınızın oturması istediğinizden
       kısıtlamasına dayanmaktadır. Hızlı diyetlerle ilgili ge-  ve gazlı içecekler sayılabilir. Ultra işlenmiş gıdalar   daha uzun sürerse cesaretiniz kırılmasın. Kendiniz için
       nel olarak, ketodan Atkins'e ve bunların arasındaki her   sadece tatları nedeniyle çekici olmakla kalmaz, aynı   Dışarıda yemek yemeyi önceden planlayınız: Sağlıklı   gerçekçi beklentiler belirlediğiniz, kararlı olduğunuz ve
       diyetlerin sonuçları genellikle uzun vadede sürmez.   zamanda bu tür gıdaların varlığında bile beyin kimya-  bir diyete bağlı kalmakta zorlanan biri için üstesinden   ilerlemenizi yeniden değerlendirmeye devam ettiğiniz
       Zamanla, diyet yapan çoğu insan kaybettikleri kiloyu   sını ve davranışını etkileyebilir. Bu yiyecekleri sofradan   gelinmesi gereken başka bir engeldir. Restoran ye-  sürece, diyetiniz muhtemelen olumlu yönde ilerlemeye
       geri alır. İlginç bir şekilde, zamana dayanan bir diyet   uzak tutarak ve onlara erişiminizi evde sınırlayarak   meklerinde kalori, sodyum, şeker, yağ ve aşırı işlenmiş   devam edecektir.
       Akdeniz diyetidir ve bütün gıdalar açısından zengindir.   bu yiyecekleri yeme eğiliminden kaçınmaya yardımcı   gıdalar evde pişirilen yemeklerden daha yüksek olma
       Bu nedenle, sağlıklı bir diyete bağlı kalmak söz konusu   olabilirsiniz. Öte yandan, buzdolabınızı ve kilerinizi   eğilimindedir ve genellikle büyük porsiyon boyutla-  Sonuç olarak eski alışkanlıkları kırmak ve yenilerini oluş-
       olduğunda, kilo vermeye çok fazla odaklanma dürtü-  besin açısından yoğun, bütün gıdalarla dolu tutmak,   rında gelirler. Ayrıca, sosyal ortamlarda kendi yemek   turmak kolay bir süreç olmayıp özellikle de tüm hayatınız
       süne direnmeye çalışılmalıdır. Çoğu zaman, besleyici   sağlıklı beslenmenizi aklınızda tutmanın ve kendinizi   seçimlerimiz, çevremizdeki insanların seçimlerinden   boyunca yediğiniz yiyecekler söz konusu olduğunda.
       bir diyet yiyerek edindiğiniz sağlıklı alışkanlıklar, uzun   bu besleyici gıdaları daha sık yemeye teşvik etmenin   büyük ölçüde etkilenir. Basitçe söylemek gerekirse,   Diyetlerimiz biyolojik, bilişsel ve sosyal etkilerden etki-
       vadede kısa sürede ne kadar kilo verdiğinizden daha   harika bir yoludur.  dışarıda yemek yerken aşırıya kaçmak kolaydır ve   lenen karmaşık sistemlerdir. Bu nedenle, bu faktörleri
       önemli hale gelmektedir.                                       dışarıda yemek yerken sağlıklı bir diyet sürdürmek   yönlendirmek ve uzun vadede sağlıklı bir diyete bağlı
                                      Sağlıklı atıştırmalıklarınızı elinizin altında olmaya   çok zor olabilir. Yine de bunu kolaylaştırmanın yolları   kalmak için çeşitli araçlara ihtiyaç duyulabilir.
       Başlamak için profesyonellere güveniniz: Basitçe   devam ediniz:  Çoğu zaman, kendimizi fazladan acık-  vardır. Bir restorana veya toplantıya gitmeden önce
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23