Page 18 - LabMedya - 86
P. 18
18 BESLENME
SAĞLIKLI,
SÜRDÜRÜLEBİLİR
BİR BESLENME MODELİNİ
BENİMSEMENİZİN
BASİT YOLLARI
Günümüzün dinamik ve hızlı dünyasında, sağlıklı bir mış hissettiğimiz ve lezzetli bir ikramın cazibesine aklınızda bir stratejiye sahip olmak, zihninizi rahat-
diyete bağlı kalmak bazen söylemekten daha kolay- Prof. Dr. kapıldığımız anlar, o gün için aklımızda olan sağlıklı latmak ve dışarıda yemek yemeye hazır hissetmenize
dır. Çoğumuz bu duyguyu biliyoruz. Yeni başlayanlar Y. Birol SAYGI, beslenme planlarını unuturuz. Zaman zaman yemek yardımcı olmak için uzun bir yol kat edebilir. Dışarıda
için, hangisinin sizin için en iyi olduğunu bulmak için Alanya Üniversitesi, istemek tamamen normal olsa da araştırmacılar aşırı yemek yemek için en sevdiğimiz ipuçlarından birkaçı
sağlıklı diyetler dizisini gözden geçirmek zor ola- Sanat ve Tasarım açlık anlarında aşermelerimizin daha da güçlenme şunlardır:
bilir. Ancak bir yemek planı veya beslenme düzeni Fakültesi Dekanı eğiliminde olduğunu bulmuşlardır. Besleyici ve do-
seçtikten sonra bile, bu sağlıklı beslenmeyi her gün / yurucu atıştırmalıkları elinizin altında bulundurmak, Ê Gitmeden önce menüyü araştırınız,
sürdürmenin zorlukları da vardır. İyi haber şu ki, bazı bir sonraki öğününüze kadar yeme isteğinizi uzak Ê Önceden bir parça meyve yiyiniz,
günler ne kadar zor gelse de sağlıklı bir diyete bağlı tutmanın harika bir yoludur. Protein ve lif oranı yüksek Ê Yemek sırasında su içiniz,
kalmak mümkündür ve bu en sevdiğiniz yiyeceklerden atıştırmalıklar tok kalmanıza yardımcı olabilir. Bazı Ê Zaman ayırın ve yemeğinizin tadını çıkarınız.
vazgeçmeniz gerektiği anlamına bile gelmez. Sağlıklı örnekler ise taze meyve ve sebzeler, yoğurt, patla-
beslenmeyi kolaylaştıran tonlarca ipucu ve püf nok- söylemek gerekirse, sağlıklı bir diyet benimsemek mış mısır, haşlanmış yumurta, kabuklu kuruyemişler, İlerlemenizi izleyiniz: Kendi kendini izleme, ilerlemenizi
tası var ve bunların çoğu basit ve ücretsizdir. “Diyet” korkutucu ve zorlayıcı olabilir. Aralarından seçim humus, tam tahıllı krakerlerdir. kendi başınıza takip etmenin kolay ve etkili bir yoludur.
kelimesi farklı anlamlara gelebilir. Genellikle kilo ver- yapabileceğiniz o kadar çok diyet var ki, nereden Her gün yediğiniz yiyeceklerin bir günlüğünü tutmak
meye veya başka bir amaca adanmış kısa süreli diyet başlayacağınızı gerçekten bilmiyormuş gibi hisse- En sevdiğiniz yiyecekleri tadınız: Hiç onsuz yaşaya- kadar basit veya günlük kalori alımınızın, ağırlığınızın,
değişikliklerine veya bir kişinin veya topluluğun tipik debilirsiniz. Herkesin ne yemeniz ve ne yememeniz mayacağınız bir yiyecek varmış gibi hissettiniz mi? aktivite seviyenizin ve daha fazlasının ayrıntılarını izleyen
yeme şekline atıfta bulunabilir. Alışılmış yiyecek se- gerektiği konusunda bir fikri vardır. İyi haber şu ki bu Neyse ki, zorunda değilsiniz! Kendinizi sevdiğiniz ve bir akıllı telefon veya web tabanlı bir uygulama kullan-
çimlerini yansıtan sürdürülebilir bir beslenme modeli yolculukta yalnız değilsiniz. Birçok eğitimli profesyo- can attığınız yiyeceklerden mahrum bırakmak aslında mak kadar ayrıntılı olabilir. İlerlemenizi kendi kendinize
çok önemlidir. İşte sağlıklı bir diyete bağlı kalmanın nel, sizin için en iyi yolu bulmanıza yardımcı olabilir. geri tepmeyle sonuçlanabilir. Kısa vadede, özellikle izlerken, ne kadar ilerlediğinizi ölçmenin tek yolunun kilo
en sevdiğimiz yolları. Bir diyetisyen, yemek planları, yiyecek grupları, günlük genel olarak aşermelere daha duyarlı olan insanlar verme ve alma olmadığını unutmayınız. Bazı durumlarda,
besin gereksinimleriniz ve belirli koşullar ve hastalıklar için, bu yiyeceklere olan isteğinizi daha da güçlü hale ilerlemeyi ölçmenin de en iyi yolu olmayabilirler. İnsanlar
Bütün gıdalardan zengin bir diyet yapınız: Sağlıklı bir için güvenli diyetler arasında gezinmenize yardımcı getirme eğilimindedir. Bazı araştırmalar, diyet yapar- her türlü farklı nedenden dolayı sağlıklı beslenmeyi tercih
diyet izlemenin birçok yolu vardır ve hiçbir iki bes- olabilir. Psikolog desteği, eski alışkanlıklarınızı yık- ken yoksunluktan ziyade tatmin hissetmenin daha ederler. Örneğin, ne kadar kilo verdiğinizden ziyade diyet
leyici diyet tam olarak aynı görünmez. Yine de en manıza ve yenilerini oluşturmanıza yardımcı olabilir. yüksek bir kilo kaybı oranıyla bağlantılı olduğunu bile değişikliklerinizin fiziksel veya zihinsel sağlığınızı nasıl
başarılı, uzun vadeli sağlıklı diyetlerin en az bir ortak buldu. Sevdiğiniz daha az besleyici gıdalardan tama- etkilediğine odaklanmayı seçebilirsiniz. Daha sağlıklı
noktası olup bütün gıdalar açısından zengindirler. Sizin için doğru beslenmeyi öğreniniz: “En iyi” veya men vazgeçmek yerine, porsiyon kontrolü yaparken beslenmenizin işe yarayıp yaramadığını ölçmek için
Bütün gıdalar, minimum düzeyde işlenmiş olanlar- “en sağlıklı” olarak tanımlanan diyetleri duymak nadir sadece ara sıra yemeyi deneyiniz. kendinize sormanız gereken diğer sorular şunlardır:
dır. Meyve ve sebzeler, baklagiller, kepekli tahıllar, değildir. Diyet, herkes için en iyi şekilde çalışmaz. Her
kabuklu kuruyemişler ve tohumlar, yumurta ve süt birimiz genetik, sağlığımız, çalışma programlarımız, Ya hep ya hiç yaklaşımından kaçınınız: İnsanların Ê Tok ve memnun muyum?
ile taze hayvansal proteinler örnekleridir. Bütün gıda ailemiz, kültürel geleneklerimiz ve daha pek çok şey- diyetlerini iyileştirmeye çalışırken karşılaştıkları ortak Ê Yediğimden zevk alıyor muyum?
diyetleri tüm dünyada daha iyi sağlık sonuçlarıyla den etkilenen benzersiz bir dizi koşulda yaşamaktayız. bir engel ya hep ya hiç zihniyetidir. Ya hep ya hiç dü- Ê Sonsuza kadar bu şekilde yemeye devam edebilir
ilişkilendirilmiştir. Bütün gıdalar, sağlıklı bir bağırsağı Tek bir diyet, bu kadar çok bireysel faktörü tam olarak şüncesi kulağa şuna benzer bir şey gelebilir: "Pekala, miyim?
destekleyen ve obezite ve diyabet gibi kronik hastalık açıklayamaz veya barındıramaz. Sonunda, sizin için ev dışında yiyerek günlük diyetimi zaten mahvettim, Ê Bugün kaç tane sağlıklı seçim yaptım?
riskini azaltan lif, vitaminler, mineraller ve bitkisel “en iyi” sağlıklı diyet, sizi ödüllendirir. Elinizden gelenin bu yüzden evde yemek pişirme planlarımı unutabi- Ê Diyetim konusunda kendime ne kadar güveniyo-
besinler açısından zengindir. Aksine, sağlıksız atış- en iyisini ve uzun süre devam edebilirsiniz. lirim. Bu gece ve onun yerine paket servisi alırım”. rum?
tırmalıklar gibi aşırı işlenmiş gıdaların iltihaplanmayı Bu tür düşünceler genellikle durumlara siyah beyaz Ê Fiziksel sağlığımda herhangi bir değişiklik fark
teşvik etme ve kronik hastalıkları teşvik etme olasılığı Kendinizi sağlıklı yiyeceklerle kuşatınız: Son yıllarda veya “iyi” ve “kötü” olarak bakar. Bunun yerine, bir gün ettim mi?
daha yüksektir. araştırmacılar, dünyanın dört bir yanındaki insanla- boyunca yaptığınız her bir yiyecek seçimine kendi ba- Ê Akıl sağlığımda herhangi bir değişiklik fark ettim
rın her zamankinden daha fazla ultra işlenmiş gıda şına bakmaya çalışınız. İdeal olmayan bir seçim, tam mi?
Diyete başlamadan önce iki kez düşünülmelidir: Sağ- tükettiğini belirlemiştir. Ultra işlenmiş gıdalar, en- bir gün boyunca benzer seçeneklere kartopu yapmak
lıklı bir diyete başlarken kendinize sormanız gereken düstriyel işleme ile yapılmış olanlardır. Tatlandırıcılar, zorunda değildir. Aslında, yüksek benlik saygısına ve Kendinize karşı sabırlı olunuz: Daha sağlıklı bir diyete
en önemli sorulardan biri “Bunu uzun vadede devam koyulaştırıcılar, stabilizatörler ve gıdaların daha uzun sağlıklı seçimler yapma yeteneğinize olan güveninize bağlı kalmak bir sprint değil, bir maratondur. Kendiniz
ettirebilir miyim?” Bu sorunun cevabı hayır ise, hızlı süre dayanmasını ve daha lezzetli olmasını sağlayan sahip olmak, daha iyi sağlık sonuçlarıyla ilişkili olma için en iyi diyeti öğrenmek deneme yanılma gerektirir
bir diyete başlıyor olabilirsiniz. Şok diyetler, hızlı kilo diğer bileşenler gibi katkı maddeleri içerirler. Aşırı eğilimindedir, bu nedenle küçük bir tökezlemenin sizi ve bazı günler diğerlerinden daha kolay olacaktır. Bu
kaybı sonuçları elde etmek için genellikle aşırı kalori işlenmiş gıdaların bazı örnekleri arasında fast food hayal kırıklığına uğratmasına izin vermeyiniz. nedenle yeni alışkanlıklarınızın oturması istediğinizden
kısıtlamasına dayanmaktadır. Hızlı diyetlerle ilgili ge- ve gazlı içecekler sayılabilir. Ultra işlenmiş gıdalar daha uzun sürerse cesaretiniz kırılmasın. Kendiniz için
nel olarak, ketodan Atkins'e ve bunların arasındaki her sadece tatları nedeniyle çekici olmakla kalmaz, aynı Dışarıda yemek yemeyi önceden planlayınız: Sağlıklı gerçekçi beklentiler belirlediğiniz, kararlı olduğunuz ve
diyetlerin sonuçları genellikle uzun vadede sürmez. zamanda bu tür gıdaların varlığında bile beyin kimya- bir diyete bağlı kalmakta zorlanan biri için üstesinden ilerlemenizi yeniden değerlendirmeye devam ettiğiniz
Zamanla, diyet yapan çoğu insan kaybettikleri kiloyu sını ve davranışını etkileyebilir. Bu yiyecekleri sofradan gelinmesi gereken başka bir engeldir. Restoran ye- sürece, diyetiniz muhtemelen olumlu yönde ilerlemeye
geri alır. İlginç bir şekilde, zamana dayanan bir diyet uzak tutarak ve onlara erişiminizi evde sınırlayarak meklerinde kalori, sodyum, şeker, yağ ve aşırı işlenmiş devam edecektir.
Akdeniz diyetidir ve bütün gıdalar açısından zengindir. bu yiyecekleri yeme eğiliminden kaçınmaya yardımcı gıdalar evde pişirilen yemeklerden daha yüksek olma
Bu nedenle, sağlıklı bir diyete bağlı kalmak söz konusu olabilirsiniz. Öte yandan, buzdolabınızı ve kilerinizi eğilimindedir ve genellikle büyük porsiyon boyutla- Sonuç olarak eski alışkanlıkları kırmak ve yenilerini oluş-
olduğunda, kilo vermeye çok fazla odaklanma dürtü- besin açısından yoğun, bütün gıdalarla dolu tutmak, rında gelirler. Ayrıca, sosyal ortamlarda kendi yemek turmak kolay bir süreç olmayıp özellikle de tüm hayatınız
süne direnmeye çalışılmalıdır. Çoğu zaman, besleyici sağlıklı beslenmenizi aklınızda tutmanın ve kendinizi seçimlerimiz, çevremizdeki insanların seçimlerinden boyunca yediğiniz yiyecekler söz konusu olduğunda.
bir diyet yiyerek edindiğiniz sağlıklı alışkanlıklar, uzun bu besleyici gıdaları daha sık yemeye teşvik etmenin büyük ölçüde etkilenir. Basitçe söylemek gerekirse, Diyetlerimiz biyolojik, bilişsel ve sosyal etkilerden etki-
vadede kısa sürede ne kadar kilo verdiğinizden daha harika bir yoludur. dışarıda yemek yerken aşırıya kaçmak kolaydır ve lenen karmaşık sistemlerdir. Bu nedenle, bu faktörleri
önemli hale gelmektedir. dışarıda yemek yerken sağlıklı bir diyet sürdürmek yönlendirmek ve uzun vadede sağlıklı bir diyete bağlı
Sağlıklı atıştırmalıklarınızı elinizin altında olmaya çok zor olabilir. Yine de bunu kolaylaştırmanın yolları kalmak için çeşitli araçlara ihtiyaç duyulabilir.
Başlamak için profesyonellere güveniniz: Basitçe devam ediniz: Çoğu zaman, kendimizi fazladan acık- vardır. Bir restorana veya toplantıya gitmeden önce