Page 20 - LabMedya - 86

20 BIYOLOJI

YENİ NESİL

GENOM DÜZENLEME

TEKNİKLERİ VE CRISPR

UYGULAMALARI

Genom düzenleme, genetik hastalıkların tedavisin-
de ve biyoteknolojik araştırmalarda yeni bir dönem
başlatmıştır. Özellikle CRISPR-Cas9 teknolojisi, genetik
materyalin hedefe yönelik olarak düzenlenmesini sağ-
layarak bilim dünyasında çığır açmıştır. Son yıllarda
laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar, CRISPR
ve diğer yeni nesil genom düzenleme tekniklerinin
etkinliğini artırmaya odaklanmaktadır.
CRISPR-Cas9, bilim insanlarının DNA'daki belirli bir
hedef bölgeyi kesip değiştirmesine olanak tanıyan
bir teknolojidir. Bu teknoloji, genetik hastalıkların te-
davisinde büyük bir potansiyel sunmaktadır. Örne-
ğin, CRISPR ile yapılan düzenlemeler sayesinde kistik
fibrozis ve Duchenne kas distrofisi gibi genetik hasta-
lıklar laboratuvar ortamında başarıyla tedavi edilebil-
miştir. Ayrıca, CRISPR sayesinde kanser hücrelerinin
genetik yapısında değişiklikler yapılarak bu hücrelerin
çoğalması engellenmiştir. Laboratuvarlarda CRISPR
teknolojisinin daha hassas çalışmasını sağlamak için
yeni teknikler geliştirilmektedir. Örneğin, CRISPR tek-
nolojisinin kesme işlemi sırasında meydana gelebile-
cek istenmeyen mutasyonları engellemek için “prime
editing” gibi yöntemler geliştirilmiştir. Prime editing,
DNA üzerinde daha hassas değişiklikler yapılmasını
sağlayarak yan etki riskini en aza indirmektedir. Bu
gelişme, CRISPR’ın klinik uygulamalarda daha güvenilir
bir şekilde kullanılmasına olanak tanımaktadır.

CRISPR teknolojisi ayrıca bitki ve hayvan genetiğinde
de kullanılmaktadır. Laboratuvar ortamında yapılan
bu çalışmalar, tarımda daha dayanıklı ve besin de-
ğeri yüksek bitki türlerinin geliştirilmesini mümkün
kılmaktadır. Aynı şekilde, hayvancılıkta da genetik
düzenleme sayesinde daha sağlıklı ve hastalıklara
dirençli hayvanlar yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Yeni nesil genom düzenleme teknolojilerinin gelecekte
kişiye özel tedavi ve biyoteknoloji uygulamalarında
devrim yaratması beklenmektedir. CRISPR ve diğer
gen düzenleme araçları sayesinde bilim insanları,
genetik hastalıkların kök nedenlerine inerek daha
etkili tedavi yöntemleri geliştirebileceklerdir. Ayrıca,
bu teknolojiler sayesinde çevreye ve iklim değişikliğine
dayanıklı tarım ürünleri geliştirilerek, gıda güvenliği ve
sürdürülebilirlik alanında önemli adımlar atılacaktır.

Kaynaklar

1. Doudna, J. A., & Charpentier, E. (2014). "The new fron-
tier of genome engineering with CRISPR-Cas9". Science.

2. Anzalone, A. V., Randolph, P. B., et al. (2019). "Sear-
ch-and-replace genome editing without double-strand
breaks". Nature.

3. Barrangou, R., & Doudna, J. A. (2016). "Applications of
CRISPR technologies in research and beyond". Nature
Biotechnology.