Page 10 - LabMedya - 86
P. 10

10               BOTANIK







                                                                           ADANA'DA YENİ


                                                                           BİTKİ TÜRÜ KEŞFEDİLDİ:

                                                                           ADANUS
                        A ARRGGEE,,  KKAALLİİTTEE  KKOONNTTRROOLL
                       V VEE  ÜÜRREETTİİMM  AALLAANNLLAARRIINNDDAA
                    Ü ÜSSTTÜÜNN  AANNAALLİİZZ  PPEERRFFOORRMMAANNSSII
                         G GÜÜVVEENNİİLLİİRR  SSOONNUUÇÇLLAARR
















                  P PAARRTTİİKKÜÜLL  BBOOYYUUTT  VVEE  ŞŞEEKKİİLL  AANNAALLİİZZLLEERRİİ








                                                                      Botanik alanında bilimsel çalışmalarını sürdüren akademisyen
                                                                      İsmail Eker, Adana'nın Tufanbeyli ilçesinde yeni bir bitki türü
                                                                      keşfetti ve kentin mitolojik adını koydu.

           Y YÜÜZZEEYY  AALLAANNII,,  PPOORROOZZİİTTEE  VVEE  YYOOĞĞUUNNLLUUKK  AANNAALLİİZZLLEERRİİ  Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Biyoloji Bölümü   şöyle devam etti:
                                                                      Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail
                                                                      Eker, Adana bölgesinde keşfettiği yeni bitki türüne kentin   "Bu defa bu bitkiye şehrin mitolojik ismini verdik. Bitkiye
                                                                      mitolojik adı olan 'Adanus'u verdi.  Adana'nın şu anki ismini de verebilirdik. Bu durumda
                                                                                                      bitkinin adı 'Gladiolus adanensis' olacaktı. Latince dil
                                                                      Botanik alanında bilimsel çalışmalarını sürdüren Eker,   kuralları gereği ismi böyle olacaktı. Ancak Adana'nın
                                                                      Adana'nın Tufanbeyli ilçesinde yeni bir bitki türü keş-  mitolojik ismi olan 'Adanus' kelime yapısı itibarıyla
                                                                      fetti. Eker, Sakarya Üniversitesinden Doç. Dr. Mehmet   herhangi bir ek almaya ihtiyaç duymuyordu. Bu hem
                                                                      Sağıroğlu ile bitkiyle ilgili yaptığı laboratuvar çalışmaları,   fonetik bakımdan kulağa ve dile hoş geliyordu hem de
                                                                      literatür taramaları ve karşılaştırmalar sonucu benzeri   böyle kadim bir şehrin mitolojik ismi bir bitkiye verilmiş
                                                                      bulunmayan bitki türünü literatüre kazandırdı.  olacaktı."
                   S STTAABBİİLLİİTTEE  vvee  RRAAFF  ÖÖMMRRÜÜ  AANNAALLİİZZLLEERRİİ
                                                                      Bitkiye keşfedildiği Adana'nın mitolojik ismi verildi. Bilim   LITERATÜRE 22 TÜR KAZANDIRDI
                                                                      literatürüne "Gladiolus adanus Eker & Sağıroğlu" olarak
                                                                      giren bitkinin Türkçe ismi ise "Adana kılıçotu" olarak   Adana isminin kökeniyle ilgili birkaç görüşün olduğu-
                                                                      belirlendi.                     na değinen Eker, "Bu görüşler arasında mitolojik bir
                                                                                                      efsaneye göre, gök tanrısı Uranus'un Adanus ve Sarus
                                                                      'KADIM BIR ŞEHRIN MITOLOJIK ISMI      adında iki oğlu Tarsus halkıyla yaptıkları savaşlar so-
                                                                      BIR BITKIYE VERILDI'            nucu bugünkü Adana civarına yerleşmişler. Adanus
                                                                                                      adını kendi kurdukları şehre verirken Sarus da ismini
                                                                      Prof. Dr. Eker, 2016 yılında Adana'nın Tufanbeyli ilçesin-  Seyhan Nehri'ne vermiştir. Bu bağlamda Adana, kurul-
                                                                      de yaptığı bir arazi çalışması sırasında küçük meyve   duğu günden itibaren aynı adı koruyan, M.Ö. 6000'li
            S SEEMM  GGÖÖRRÜÜNNTTÜÜLLEEMMEE            MMIICCRROO--CCTT  GGÖÖRRÜÜNNTTÜÜLLEEMMEE  kapsülleri olan ince yapılı bir kılıçotu (Gladiolus) türüyle   yıllara kadar geri giden en eski yerleşim yerlerinden
                                                                      karşılaştığını söyledi. Eker, bitkinin diğer türlerden farklı   biridir. Adanus ismi de genellikle yerel halk tarafından
                                                                      göründüğünü, teşhis için bitkiyi çiçekteyken de incele-  bilinmekte" ifadelerini kullandı.
                                  Ayrıca:                             mek için 2018 yılında yeniden bölgeye gittiğini ve bitkiden
                     K KRRİİSSTTAALLLLEEŞŞMMEE  AANNAALLİİZZ  SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ  örnekler aldığını anlattı.  Eker, bir bitkinin yeni tür olarak kabul edilmesi için ulusal
                                                                                                      veya uluslararası hakemli bilimsel dergide yayınlanması
          B BİİYYOOGGÜÜVVEENNLLİİKK  KKAABBİİNNLLEERRİİ  --  TTEEMMİİZZOODDAA  İİZZLLEEMMEE  SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ    Sakarya Üniversitesinden Doç. Dr. Mehmet Sağıroğlu   gerektiğini belirterek, "Makaleyi hazırladıktan sonra 'Ph-
                P PAARRTTİİKKÜÜLL  SSAAYYIICCIILLAARR  --  FFİİLLTTRREE  TTEESSTT  SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ  ile bitkiyle ilgili çalışma yaptıklarını aktaran Eker, "2023   ytotaxa' isimli Yeni Zelanda menşeli uluslararası dergiye
                                                                      yılında bitkinin bulunduğu alana giderek tekrar gözlemler   savlarımızla sunduk. Alanında uzman hakemler makale-
                                                                      yaptık. Yaptığımız literatür taramaları ve var olan türlerle   mizi kritik ettiler ve sunduğumuz yeni türü onayladılar.
                    A ATTSS  EElleekkttrroonniikk  SSeerrvviiss  TTiiccaarreett  LLttdd..  ŞŞttii..  karşılaştırmalar neticesinde bitkimizin bilim dünyası için   Makalemiz, derginin mart sayısında yayınlandı" şeklinde
                                                                      henüz adı konulmamış yeni bir tür olduğu sonucuna   konuştu.
                         Yaşam Caddesi 7/17 Söğütözü Ankara           vardık. Bitki diğer türlerden çiçeklerinin rengi ve çiçek
                               T. +90.312.219 22 19                   parçalarının ölçüleri ile tohum ve meyve özellikleri ba-  Prof. Dr. Eker, yeni keşfettiği bitkiyle bugüne kadar lite-
                             www.atselektronik.com.tr
                            sales@atselektronik.com.tr                kımından farklılıklar gösteriyordu." diye konuştu. Eker,   ratüre kazandırdığı tür sayısının 22 olduğunu sözlerine
                                                                      daha önce keşfettiği bitki türlerine şehir, ilçe, dağ, bilim   ekledi.
                                                                      insanı, aile bireyi, bitkinin morfolojik veya yaşam or-
                                                                      tamının özelliğiyle ilgili isimler verdiğini dile getirerek,   Kaynak: https://www.gazeteduvar.com.tr/
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15