Page 12 - LabMedya - 77

12 KIMYA

ELEKTRONEGATİFLİK

İÇİN YENİ BİR ÖLÇEK

GELİŞTİRİLDİ

İsveç'teki Chalmers Teknoloji Üniversitesi'nden Martin elektronegatifliğin neden bazen kimyasal tepkiselliği Yeni malzemeleri üretmek için periyodik tablodaki atom-
Rahm ve ekibi, eskisinden daha kapsamlı olan yeni bir ya da kimyasal bağların kutupsallığını öngöremiyor ları bir araya getirmenin sonduz yolu vardır. Elektrone-
ölçek ile elektronegatifliği yeniden tanımladı. İlgili makale Yeni ölçek ilk olduğunu açıklamaktı. gatiflik, bu birleştirmelerden ne beklenebileceğinin ilk
Journal of the American Chemical Society dergisinde element olan önemli işaretçisi oldu. Yeni ölçeğin oldukça geniş kap-
yayımlandı. Yeni tanımın başka bir avantajı da, kimyasal tepkimeler samlı olduğunu belirten bilimciler, kimya ve malzeme
hidrojenden elektronegatiflik tarafından kontrol edilmediğinde ne bilimi alanındaki araştırmalar üzerinde etki yaratacağını
Elektronegatiflik, kimyasal tepkimelerin oluş nedenlerini başlayıp olduğunu açıklamaya yardım edecek daha geniş bir düşündüklerini ekliyorlar.
açıklama konusunda en iyi bilinen modellerden biridir. çerçeveye yerleşiyor olması. Alışıldık kimyasal modeller
Elektronegatiflik kuramı, değişik atomların elektronları kuriyuma kadar kullanarak anlamanın zor olduğu öyle tepkimelerde, Kaynaklar
ne güçte çektiğini tanımlamak için kullanılır. Elektro- uzanarak, elektronlar arasında karmaşık etkileşimler söz konu- Ê https://bilimfili.com/elektronegatiflik-icin-ye-
negatiflik ölçekleri kullanılarak, karmaşık kuantum sudur. Çoğu kimyasal tepkimenin ürünlerini nihayetinde ni-bir-olcek-gelistirildi / Sevkan Uzel
mekaniksel hesaplamalara ve izgeölçümsel inceleme- 96 elementi belirleyen, toplam enerjideki değişimdir. Yeni makalede, Ê New scale for electronegativity rewrites
lere başvurmaya gerek kalmadan, farklı moleküllerde kapsıyor. araştırmacılar, bir atomun toplam enerjisinin iki değerin the chemistry textbook https://phys.org/
ve malzemelerdeki yaklaşık yük dağılımı öngörülebilir. toplamı olarak tanımlanabileceği bir eşitlik öneriyor. Biri news/2019-01-scale-electronegativity-rewri-
Her tür malzemenin anlaşılması ve yeni malzemele- elektronegatiflik, diğeri ise ortalama elektron etkileşimi. tes-chemistry-textbook.html
rin tasarlanması için bu çok önemlidir. Dünyanın her Bir tepkime sırasında değişen bu değerlerin büyüklüğü
yanındaki kimyacılar ve malzeme bilimciler tarafından ve karakteri, kimyasal süreci etkileyen elektronegatifliğin
her gün kullanılan bu kavramın kökeni, İsveçli kimyacı önemini ortaya koyuyor.
Jöns Jacob Berzelius'un 19.yy'da yaptığı araştırmalara
dayanır ve lise düzeyindeki kimya derslerinde de öğretilir.

Elektronegatiflik için yepyeni bir ölçek geliştiren Rahm
şöyle açıklıyor: "Yeni tanım, en dıştaki ve en zayıf bağlı
elektronların yani valans elektronlarının ortalama bağ-
lanma enerjisi oluyor. Deneysel fotoiyonizasyon verilerini
kuantum mekaniksel hesaplamalarla birleştirerek bu
değerleri türettik. Genel anlamda, çoğu element birbiriyle
önceki ölçeklerdeki gibi bağlı. Ama yeni tanım, atomların
elektronegatiflik sıralamasında yerlerinin değişmesi gibi
bazı ilginç sonuçlar da doğurdu. Buna ek olarak, bazı ele-
mentler için elektronegatiflik ilk kez hesaplanmış oldu."
Örneğin önceki ölçeklere kıyaslarsak, periyodik tab-
loda kendilerine en yakın elementlere göre oksijenin
ve kromun sıralaması değişti. Yeni ölçek ilk element
olan hidrojenden başlayıp kuriyuma kadar uzanarak,
96 elementi kapsıyor; bu önceki versiyonlardan daha
yüksek bir sayı. Araştırmacıları bu ölçeği geliştirmeye
sevk eden etmenlerden biri, kavramın birkaç farklı ta-
nımı varolmasına karşın, her birinin periyodik tabloyu
kısmen kapsamasıydı. Kimyacıların bir diğer çabası da,