Page 6 - LabMedya - 65
P. 6

6               BİLİM                                                                                    w w w .labm edy a. c om


































                                                                                    Zeynep UZAR
       BAĞIMLILIK GELİŞİM SÜRECİNİN


       İNSANIN DOĞASI VE BEYİN YAPISIYLA İLİNTİSİ


       İnsan, tabiatı gereği hayata bir amaç   beraberinde götürecektir. Daha sonra kişi;   geldiğinde bütün davranışlar bu yönde   alışkanlıklarımıza odaklanıp ve duygulardan
       aracılığıyla tutunur. Bizi hayatta tutan   sağlıklı ve iyi ruh halini etkileyen sistemden   bozulmaya kişi önce sağlıklı düşünme   da kaçmadan, farkındalığımızı artırıp
       sağlık parametreleri ile hayatta kalmayı   uzaklaştıkça beyinin ödül mekanizmasının   karar verme mekanizmasını kaybeder   kendi meditasyon yolumuzu bulmak bizi
       anlamlı kılan psikolojik, biyolojik, çevresel   da bozulmasıyla kişi sadece ilkel beynini   ve kendi içine döner. Kişi kendini esir   beynimizi kandıran bağımlılık hallerinden
       faktörler de iş birliği içindedir. Elbette ki   düşünen, hayatın mantıksal gerçekliğinden   alan bu sürece sadık kaldıkça bu kölelik   uzak durmaya yöneltecektir.
       kişinin tam sağlık haline erişebilmesi için   uzaklaşmış, bencilleşmiş ve hedonist   hali; kendini yalnızlaştıracak ve yalnızlık   Uyandığımız her yeni gün; bize benzeri
       pek çok ölçüt kolektif olarak çalışır. Ancak   şekilde keyfiyete bağlı hale gelir. Bu durum   hali de bağımlılık esaretini besleyecektir.   olmayan bir deneyim imkânı bahşeder. Dün
       bazen kişiyi hayata bağlayan nedenler   zamanla bir döngü haline gelir ve kısır bir   Sonucunda bir maddeden veya bir davranış   yolunda gitmeyen şeyler geride kaldı. Siz
       doğru amaca yönelmez ise veyahut   hal alarak devamlı tekrarlar, bitimsiz bir hal   sürecine bağlı olmak bütün bu parametreler   hiçbir şey kaybetmediniz. Bugün ise yarının
       yöneldiği amaç yolunda kişiyi etkileyen   alır ve kişiyi hayattan, sosyallikten, yaşamın   kapsamında değerlendirildiğinde zor bir hal   daha iyi olması için bir fırsat. Sağlık ve
       faktörler yaşamına olumlu yönde sirayet   kendisinden uzaklaştırır.  alacaktır.                umutla kalın.
       etmezse, ruhsal yönden tatmin olmuş
       halde hissetmek isterken dopamin ve   Her insan kendi genetik kodlarından,   Elbette ki bağımlılıktan kurtulmak zorunda   Kaynaklar:
       seratonin gibi ödül mekanizmasını uyaran   yetişme ortamından yaşadığı coğrafyadan,   kalmadan hayatı her alanda kararında   •  Dick Swaab,2018, Beynimiz Neyse Biz
                                                                                                        Oyuz-Anne Karnından Alzheimer’a Beynin
       hormonların sisteminin de bozulmasını da   aile ve sosyal hayatından da kaynaklanan   ve tadında yaşamak tam sağlık haline   Nörobiyografisi,Akılçelenkitaplar.
       içine alan beyinin biyokimyasında meydana   nedenlerden kimyasal bir maddeye veya   en yakın karşılıktır. Ancak bu süreçte   •  Köknel, Ö. (1998). Bağımlılık. İstanbul: Altın Kitaplar
                                                                                                        Yayınevi.
       gelen bozulmalar sonucu, bu yaşamsal   davranışsal bir sürece bağımlı hale gelebilir.   olmak da hayatın sonu değil ve çaresi   •  Mike Dow,2017, Yemek Bağımlılığı Size Kilo Aldıran
       bağ; yaşama bağlılık sonucundan ziyade   Söz konusu bağımlılık maddesi öznesinin   var. Her insan kendi şifa kodlarını içinde   Yiyeceklerden 28 Günde Vazgeçme Programı,Remzi
                                                                                                        Kitabevi.
       yaşamsal bağımlılık halini alır.  ahlaka aykırı veya zararlı olmak zorunda   barındırır. Başımıza gelen kilitli hallerin   •  Link, B. G., Struening, E. L., Rahav, M., Phelan, J. C.,
                                      değildir. Dünyanın en yararlı maddesi veya   anahtarı daima içimizdeki denizdedir.   Nuttbrock, L. (1997). On Stigma and Its Consequences:
       Bağlılık durumu bağımlılık halini aldığında   en uygun davranışı bile bağımlılık süreci ve   Bize iyi geleni bulmak, biraz sabır çokça   Evidence From A Longitudinal Study of Men with Dual
                                                                                                        Diagnoses of Mental İllness And Substance Abuse.
       çoğunlukla, tam sağlık hali durumundan   döngüsüne girdiğinde hırpani olacaktır.  çaba gerektirir. Basit mutluluklar ve   Journal of Health and Social Behavior, 177-190.
       ilk elenen otokontrol olur. Bu yitiş daha   Bir bağımlılık sürecindeki insan için hayatın   ilkel beynimizin başrolde olduğu, idlerin   •  Ögel, K. (2001). İnsan, Yaşam ve Bağımlılık. İstanbul IQ
                                                                                                        Kültür Sanat Yayıncılık.
       sonra beraberinde mantık, özgüven,   yaşanılabilirliği söz konusu bağımlılık   aktif olduğu yanımızı pasifize ederek   •  Ögel, K. (2001). Madde Bağımlılarına Yaklaşım ve
       sağlıklı karar verme mekanizmalarını da   öznesinden ayrı düşünülemez hale   kişisel yeteneklerimizi fark edip iyi olan   Tedavi. İstanbul:IQ Kültür Sanat Yayıncılık
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11