Page 4 - LabMedya - 65
P. 4

4               YAŞAM                                                                                    w w w .labm edy a. c om


























                                                       Prof. Dr. Kadir HALKMAN
                                                       Ankara Üniversitesi
                                                       Gıda Mühendisliği Bölümü

               MERAKLA
              BEKLENEN

         PERİYODİK TABLO
         POSTERİ HEDİYELİ             TÜPTEKİ

        LABORATUVAR                   BAKTERİNİN SONU
          Çıktı...                    Merhaba,                        moleküllü besin maddeleri daha küçük   da balık yemleri ile beslenir, asit vb.
           DEFTERiMiZ






                                      Aşağıdaki yazıyı anlamak için mikrobiyoloji   moleküllere parçalanır, enerji elde edilir   metabolit üretirler ve bu metabolitler
                                                                                                      de gerek balıkları gerek akvaryumdaki
                                                                      ve hücre yapılarının sentezi sağlanır.
                                      uzmanı olmaya gerek yok. Aslında, hep   Metabolizma sırasında çeşitli atıklar   bakterileri rahatsız eder. Sonuçta sadece
                                      verdiğim örnekle mikroorganizmaların   (metabolit) ortaya çıkar ve bunlar hücre   zaman farkı vardır. Tüpteki bakterilerde oto
                                      doğadaki diğer canlılardan çok da önemli   dışına atılır. Bakterilerde bu atıklar asitler,   sterilizasyon çok yaklaşık 2 hafta sürer
                                      farkları yoktur. Ben aşağıda deney   alkoller, CO2 vb. iken hayvanlar âleminde   ama akvaryumdaki balıkların çoğalma hızı,
                                      tüpündeki bakteriyi anlatacağım; siz   bu atıklar asıl olarak idrar ve dışkıdır.  bakterilere kıyasla çok yavaş olduğu için
                                      isterseniz küçük bir akvaryumdaki balıklar                      tüm balıkların ölmesi muhtemelen aylar
                                      ile devam edin. Büyük akvaryumlarda   Tüp içindeki (ya da küçük akvaryumda)   sürer.
                                      ekosistem kendiliğinden kuruluyor. Bu   gelişme ve çoğalmak için gereken her şey
                                      nedenle küçük akvaryum üzerinden devam   var: Yeteri miktarda besin maddesi, yeteri   Bu örneklerden devam ederek gelelim
                                      ettim.                          kadar su, uygun sıcaklık vs.    insanlara ve dünyaya. Dünya, tüpten
                                                                                                      ve küçük akvaryumdan farklı değildir.
                                      Çiğ sütü bir deney tüpüne aktarıp oda   Çoğalma devam ederken buna paralel   Dünyada kapalı bir doğal ortamda
                                      sıcaklığında bekletelim. Çiğ süt içinde pek   olarak kapalı ortamda atıklar da birikmeye   yüzbinlerce farklı türdeki canlı, beraberce
                                      çok bakteri vardır ve süt, bakterilerin çok   devam eder ve bir noktada kendi atıkları,   yaşıyoruz ve yeryüzünde yaşadığı ortamla
                                      büyük bir bölümü için de mükemmel bir   tüpteki bakteriyi (ya da akvaryumdaki   uyumsuz olan tek canlı türü insandır.
                                      besin kaynağıdır. Bu koşulda bakteriler   balıkları) rahatsız etmeye başlar. Bu
                                      çoğalmaya başlayacaktır. İsterseniz bunu   aşamada çoğalmada bir yavaşlama görülür   Doğada aslanlar, zürafalar, balıklar vb.
                                      küçük bir akvaryumdaki balıklar gibi   ama hayat devam ediyor. Kimi dirençsiz   canlı türleri yaşadıkları çevreyi dışkıları
                                      de düşünebilirsiniz. Balıklara her gün   bakteriler (balıklar) ölmeye başlarken yeni   ve idrarları ile yaşanamayacak hale
                                      yem veriyorsunuz ama akvaryumu hiç   bakteri hücreleri (balıklar) meydana gelir   getirmezler. Diğer canlı türleri doğaya
                                      temizlemiyorsunuz; yani yem verme ve   ve bunlarında metabolitleri de ortama   plastikleri, sera gazlarını, nükleer atıkları,
                                      makul sıcaklık dışında hiçbir müdahaleniz   salınmaya devam eder, yani metabolit   pilleri salmazlar. Ağaçları yakarak/ keserek,
                                      yok.                            birikmesi yavaş da olsa artar.  bölgeyi turizme açmazlar. Bereketli tarım
                                                                                                      toprakları üzerinde endüstriyel tesisler
               SATIN ALMAK İÇİN       Tüm canlı türleri, beslenmek ve gelişip   Artık bu aşamada hayat giderek   ve apartmanlar/ siteler/ asfalt yollar
                                      çoğalmak için belirli besin maddelerine   zorlaşmaktadır. Toplu ölümler görülmeye   yapmazlar.
                                      gerek duyarlar. Balıklar, bitkiler, kuşlar,   başlar ama kimi bakteri hücreleri (balıklar)
                                      mikroorganizmalar için aynı kurallar   son nefeslerinde bile türünün devamını   İnsanların yoğun yerleşim alanlarındaki
                                      geçerlidir. Kuşkusuz bitkiler ve hayvanlar   sağlamak adına çoğalmaya gayret eder   idrar ve dışkılarını bir şekilde doğa temizler.
                                      âlemi farklı şekilde beslenir ama hepsinin   ve bunların metabolit biriktirmesi çok az   Ancak tüm endüstriyel atıkları temizlemek
                                      beslenmesi için besin maddelerine gerek   da olsa devam eder. Çok az da olsa bu   için doğanın belirli bir kapasitesi vardır.
                                      vardır. Mikroorganizmaların beslenme tarzı,   metabolit birikimi toplu ölümlerin artmasına
                                      birkaç çok özel istisna dışında hayvanlar   yol açar. Sonuçta tüpte tek bir canlı bakteri   Tercih, insanoğlunundur. Bir tüpteki bakteri
                                      âlemine benzer. Bu aşamada bitkilerin   kalmaz. Bu duruma mikrobiyolojide oto   (küçük bir akvaryumdaki balık) gibi kendi
                                      beslenmesine girmeyelim ve hayvanlar   sterilizasyon diyoruz.   atıklarımız sonucu ölmek ya da insan gibi
              info@prosigma.net
                                      âlemi ve bakteriler ile devam edelim.                           yaşamak.
                                                                      Akvaryumdaki balık örneği ile tüpteki
               www.labmedya.com
                     /labmedya        Vücuda alınan besin maddeleri sindirilir   bakterinin birebir örtüşmediğini biliyorum.   Sevgiyle,
                                      (metabolizma). Bu işlem sırasında büyük   Balık dışkılarında bakteriler vardır, onlar
   1   2   3   4   5   6   7   8   9