Page 61 - LabMedya - 61
P. 61
www
www .labmedy a.c om.labmedy a.c om RÖPORTAJ 61 61
“AYNADA GÖRDÜĞÜNÜZ
KUSURLARINIZ HAYALİ OLABİLİR”
NÖROLOG
DR. MEHMET YAVUZ
İLE BEDEN DISMORFIK
BOZUKLUK
AYNANIN KARŞISINA GEÇTİĞİMİZDE BİRÇOĞUMUZ KENDİMİZDE BEĞENMEDİĞİMİZ NOKTALAR
BULURUZ. KİMİMİZ BURNUNUN DAHA KALKIK OLMASINI İSTEYEBİLİR, KİMİMİZ ÇİLLERİNİN
OLMAMASI VEYA DAHA ZAYIF OLMAYI DİLERİZ. PEKİ, BU DURUMUN ÇOK CİDDİ BİR TAKINTIYA
DÖNÜŞEBİLECEĞİ VE HAYATINIZI ŞEKİLLENDİRMEYE BAŞLADIĞINI DÜŞÜNSENİZ? İŞTE TAM DA BU
KONUYLA İLGİLİ SORULARI NÖROLOG DR. MEHMET YAVUZ’A SORDUK.
Beden dismorfik bozukluğu nedir? görüntülerinin birçok yönünün çekici duruşu kullanmak, • Vücuttaki tüy ve kıllar,
Birçok kişi için kusurları, hayatının olmadığını, şekil bozukluğu gösterdiğini • Kişinin saçını ve cildini yolması, • Akne ve sivilceler,
merkezinde yer alır. Gününün büyük bir kısacası normal ve doğru olmadığını • Tuvalet ve bakım ritüellerini özenle • Ciltteki lekeler,
bölümünü kusurlarını düşünerek geçirir. düşünür. Beden dismorfik bozukluğu olan yerine getirme, • Cinsel organın büyüklüğü ve şekli,
Kişinin vücudundaki hayali bir kusuru aşırı bireylerin zihinsel meşguliyetleri sıkıntı • Kusurlarıyla ilgili abartılı ve detaylı • Çok küçük olarak algılanan kaslar.
derecede kafasına takıp sürekli uğraşıp verici, zaman alıcı, sıklıkla direnilmesi ve araştırmalara girmesi,
durmasıyla oluşan belirgin klinik duruma kontrol edilmesi güçtür. Dolayısıyla sosyal • Fark edilebilir kusur hakkında içini Sosyal hayatı ne kadar etkiler?
beden dismorfik bozukluğu denir. Her ne izolasyonu alevlendirir. Düşük özgüven, rahatlatma arayışı ya da diğerlerini Görüntüyle meşguliyet iş ve sosyal hayata
kadar hastada küçük bir kusur varsa bile utanma ve reddedilme korkuları da sıklıkla bunun anormal ya da aşırı olmadığına yoğunlaşmayı zorlaştırabilir. Bu durum
psikolojik gerilimle ortaya çıkan sıkıntı beden dismorfik bozukluğuna eşlik eden ikna etmeye çalışma, sosyal izolasyonu pekiştirir. Kişi kusurları
kusurdan çok daha şiddetlidir. Kişinin en sık diğer özelliklerdir. • Fark edilebilir kusurun görünebileceği sebebiyle özgüvenini yitirebilir. Hatta
üzerinde durduğu beden alanları ise saç, sosyal durumlardan kaçınma, iş veya okullarını yarıda bırakabilirler.
yüz, burun, cilt ve gözlerdir. Sürekli kendilerini güzelleştirme ve • Aşırı utangaçlık, sosyal fobi, Arkadaşları azdır, karşı cinsle arkadaşlıktan
normalleştirmeye çalıştıkları için • Kaygının şiddetli olduğu durumlarda ve diğer sosyal temaslardan uzak dururlar.
Kişinin ilgisi sürekli bedenindeki olan veya kendileriyle çok ilgilidirler. Bazı hastalar intihara teşebbüs. Görüntüleri ile ilgili farkındalıkların arttığı
olmayan kusurlar üzerinde olduğundan kompulsif olarak saçlarını keser, saçları plaj, restoran ve alışveriş merkezi gibi
kusurlu olduğunu düşündüğü alanlar eşit veya “tam düzenli” hale getirmeye Dismosfik bozukluğu olan hastanın, ortamlardan kaçınabilirler.
zamanla değişiklik gösterebilir. Yani bir çalışırlar. Bazıları plastik cerrahiyi tek yol hangi belirgin takıntıları vardır?
ay boyunca burnunu beğenmezken sonra olarak görür. Hatta bazı kişiler bedeni iple Beden dismosfik bozukluğu olan hastalar Nasıl tedavi edilir?
saçlarıyla ilgili kaygı hissedebilir. Devamlı bağlama, başın etrafını veya yüzü çorapla tekrarlayan kompülsif davranışlar sergiler. Beden disformik bozukluğu olan hastaların
olarak aynada kusurlu bölgesini inceler, sıkma gibi ilginç davranışlar gösterebilirler. Bu davranışlarını kontrol edemezler. çoğu ilk önce plastik cerrahlara gitse de
bu durum kişinin sosyal çevresinden Üstelik bu durum anksiyeteyi azaltmak Örneğin burnunu beğenmediği için kendi ilk başvurulması gereken psikiyatristlerdir.
uzaklaşmasına ve toplumsal faaliyetlerden yerine daha da arttırır. burnunu başkalarınınkileri ile karşılaştırır Çünkü bazı hastalarda çoğu zaman fiziksel
kaçınmasına neden olur. Hayali veya zayıf olduğu halde kendini kilolu bir kusur olmamaktadır ki zaten sorun
kusurlarını o kadar çok kafasına takar ki; Bu hastalığın belirtileri nelerdir? bulabilir ve bir beden daha zayıflamak kusur da değil algılama biçimindedir.
hayali kusurunu makyaj, giyim tarzı ile • Kusurlarını sık sık başkalarıyla isteyebilir. En çok kafaya takılan ve kaygıya Tedavisi güç bir hastalık olmakla beraber
değiştirmek için büyük çaba sarf eder. karşılaştırma, yol açan vücut bölümleri ise aşağıdaki seratonin geri alım inhibitörlerinin (SRI)
• Beğenmediği yerlerini sürekli ayna veya gibidir; ve bilişsel davranışçı yaklaşımların etkili
Hayali kusurların gölgesinde bir hayat yansıyan herhangi bir yüzeyle kontrol • Burnun şekli ve büyüklüğü, olduğunu gösteren bulgular vardır.
sürmek anksiyeteyi arttırır mı? etme, • Göğsün şekli ve büyüklüğü,
Beden dismorfik bozukluğu olan hastalar; • Hayali kusuru saklamak için elleri ya da • Kellik,