Page 55 - LabMedya - 61

www .labmedy a.c om BESLENME 55

Tabloda verilen bilim insanlarından
çok daha fazlasının geçmiş dönemde
-kayıtlara geçememiş olsa da- var
yaşayan henüz yeterince tanınmamış bilim HANGİ BESİNLER
olduğu düşünülmekle birlikte, hali hazırda
insanlarının bazısının da çok yönlü olduğu
düşünülmektedir. ÖDEM ATMAYA

Eski kaynaklarda hezârfen (ya da
uluslararası ismi ile Polimat -poli; çok-, İYİ GELİR?
mathes; öğrenmek) olarak sınıflandırılan
bu çok yönlü bilim insanları, birden fazla Dyt. Derya FİDAN
bilim dalında (ya da farklı disiplinlerde) İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi
uzmanlaşmış (bilge) kişiler olarak Beslenme ve Diyet Uzmanı
bilinmektedirler.

Kısa ömürlerinde kendilerini birden fazla
dalda/disiplinde geliştiren bu çok yönlü
bilim insanlarının her biri birer potansiyel
rol model örnekleridirler.
Tek başına bir hastalık olarak kabul vücuttaki ödemin atılması açısından da sağlayan maydanoz çok iyi bir C vitamini
Kaynaklar: edilmeyen ödem bazen de bir takım son derece önemlidir. Kilo başına içilecek deposudur.
• Aydüz, S. 2012. Sultanların Bilim Adamı Ali Kuşçu. Yedi Kıta sağlık sorunları nedeniyle ortaya 30 ml su, ödemin oluşmasına engel olup
Dergisi, Sayı 49, pp. 62-69.
• Baytop, A. 2004. Türkiye’de Botanik Tarihi Araştırmaları. Tübitak çıkabilmektedir. Her yaşta insanı vücut suyunu dengelemeye yardımcı
Yayınları, Akademik Dizi 3, 2. Basım, Ankara. etkileyebilmektedir fakat özellikle de olacaktır.
• Baytop, A. 2011. Anadolu’dan Bitki Örnekleri Toplamış Olan kadınlarda daha sık yaşanmaktadır. El,
Arkeolog, Antropolog ve Diplomatlar. Osmanlı Bilimi Araştırmaları
XIII/1, pp. 81-100. ayak, gözler ya da karın bölgesi gibi
• Chamovitz, D. 2012. What A Plant Knows - A Field Guide To vücudun farklı bölgelerinde oluşabilen
The Senses (Bitkilerin Bildikleri - Dünyaya Bitkilerin Gözünden ödem; vücudun sıvı toplayarak şişmesi
Bakmak). Metis Yayınları. İstanbul. (Çeviri: Gürol Koca).
• Crafton, I. 2010. (İlk Basım Yılı). Kılçıksız Bilim - Buluşlar, Keşifler şeklinde gelişmektedir.
ve Trajik Çuvallamalar Tarihi. Domingo (Bkz) Yayınları, İngiltere.
(Çeviri: Dilek Belirgen Cenkçiler, 2013, İstanbul).
• Çırak, B., Yörük, A. 2015. Mekatronik Biliminin Öncüsü İsmail El - Vücut ödemi genellikle, aşırı tuz
Cezeri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı; 4, pp. 175-194. tüketimi sonucu ve hareketsiz
• Hallıoğlu, F. 2016. Simyacı İbn-i Sina (Avicenna). İndigo Dergisi, kalınmasından kaynaklanabilmektedir. YEŞIL ÇAY
Erişim: https://indigodergisi.com/2016/01/simyaci-ibn-i-sina-
avicenna-turk-islam-mantik-felsefe-bilim-ibni-sina-kimdir- Yanlış beslenme alışkanlıkları ve
hayati-tarih/. hareketsiz yaşam stili, ödemin başlıca Zengin antioksidan özelliği sayesinde
• Kayıran, S. D. 2019. Dioscorides’in De Materia Medica Adlı nedenleri arasında gelmektedir. YOĞURT ödemin vücuttan atılmasına yardımcı olur
Eserindeki Tıbbi Bitkilerin Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki Güncel
Kullanımlarının Araştırılması. Lokman Hekim Dergisi, 2019; 9 Bundan dolayı da sadece beslenme günde içilecek üç fincan yeşil çay kontrollü
(2): pp. 189-202. alışkanlıklarının değiştirilmesi ile dahi, Zengin probiyotik içeriği ile yoğurt hem tüketim için önerilebilmektedir.
• Mancuso, S., Viola, A. 2017. Bitki Zekâsı (Verde Brillante). Yeni vücudun dezenfekte olmasına yardımcı
İnsan Yayınevi, 2.Baskı, İstanbul. (Çeviren: Almıla Çiftçi). ödem oluşumunu önlemek ve ödemden
• Özhatay, N. 2015. Professor Asuman Baytop (1920-2015). J. Fac. kurtulmak mümkündür. Diğer yandan olmakta hem de ödemlerin giderilmesinde
Pharm. İstanbul, 45(1), pp.1-5. bazı ilaçların yan etkileri de ödem destek sağlamaktadır. Özellikle de az
• Sezer, i. Ç., Ak, Ö. 2015. Nobel Ödülü’ne Uzanan Bir Azim ve yağlı yoğurt, ödem oluşumunun atılması
Kararlılık Öyküsü Aziz Sancar. Bilim ve Teknik, Erişim: https:// oluşumuna neden olabilmektedir. Böyle
bilimteknik.tubitak.gov.tr/sites/default/files/posterler/prof.dr_. bir durumda ise kesinlikle doktora açısından daha etkilidir.
aziz_sancar_poster.pdf.
• *⁴Şentürk, M. 2018. Bilim İnsanı Yönüyle Goethe. (http://bilimya. danışmadan hareket edilmemelidir.
com/bilim-insani-yonuyle-goethe.html). Çünkü bazı bitkisel otlar ya da besinler
• *³Şentürk, M. 2018. ‘Bitkiler Hisseder Mi?’ Sorusu ve Jagadish ilaçlar ile etkileşime girebilmekte ve
Chandra Bose. (http://bilimya.com/bitkiler-hisseder-mi-sorusu-
ve-jagadish-chandra-bose.html). tehlike oluşturabilmektedir.
• *⁵Şentürk, M. 2018. ‘Bitkiler Hareket Eder Mi?’ Sorusu ve Raoul
H. Francé. (http://bilimya.com/bitkiler-hareket-eder-mi-sorusu- Ödem oluşumundan korunmak ve
ve-raoul-h-france.html). ANANAS
• Şentürk, M. 2018. Bitkiler Jeolojik Araştırmalarda Kullanılabilir ödem oluşumunu önlemek için ise
Mi?. (http://bilimya.com/bitkiler-jeolojik-arastirmalarda- kızartma şeklindeki yiyeceklerden
kullanilabilir-mi.html). Doğal bir detoks meyvesi olan ananas,
• *¹Şentürk, M. 2020. Botanikçi Yönüyle Charles Darwin-1: Türlerin kafeinli, gazlı ve alkollü içeceklerden,
Kökeni ve Bitkiler. Biomedya Dergisi, Sayı:24, pp:20-21. (Bilimya; hazır sos ve baharatlardan tuz ve içerdiği zengin organik bileşenler
Erişim: http://bilimya.com/botanikci-yonuyle-charles-darwin- sodyum içeren gıdalardan uzak SALATALIK sayesinde ödem oluşumunun önlenmesine
1-turlerin-kokeni-ve-bitkiler.html, Biomedya; https://www. ve ödemin giderilmesine yardımcı
biomedya.com/botanikci-yonuyle-charles-darwin-1). durmak en iyi sağlıklı beslenme sistemi Zaten tüm vücut sağlığı için faydalı bir
• *²Şentürk, M. 2020. Kölelikten Bilim İnsanlığına: G. W. Carver. olacaktır. olmaktadır.
(http://bilimya.com/kolelikten-bilim-insanligina-g-w-carver.html). sebze olan salatalık, zengin su içeriği
• Takıcak, M. 2018. 19.yüzyıl Matematik Felsefesinin Salih Zeki sayesinde vücudun ihtiyacı olan suyu
Vasıtasıyla Osmanlı’ya Girişi. Türkiye’de Bilgi Üretimi ve Bilim ÖDEME IYI GELEN YIYECEKLER
Politikaları Uluslararası Bildiriler Kitabı, Atatürk Araştırma Merkezi sağlamada destek olup ödem oluşumunu
Yayınları, pp.707-723, Ankara. engellemektedir.
• Tompkins, P., Bird, C. 1983. Bitkilerin Gizli Yaşamı. Sungur Birtakım besinler ödemin vücuttan
Yayınları. Araştırma-5. İstanbul. (Çeviri: Sulhi Dölek). giderilmesine yardımcı olabilmektedir.
• Topdemir, H. G. 2002. Mirîm Çelebi’nin Gökkuşağı ve Hâlenin
Oluşumu Adlı Optik Kitabı Üzerine Bir Değerlendirme. Otam Sağlıklı ve dengeli beslenmeye
Dergisi, Sayı; 13, Ankara, 2003, pp. 75-89. dikkat ederek ödemden kurtulmak
• Topdemir, H. G. 2010. Çok Yönlü Bir Bilgin Bîrûnî. Bilim ve Teknik mümkündür.
Dergisi, Sayı; 517, pp. 84,89.
• Topdemir, H. G. 2010. Osmanlı Biliminin Öncülerinden:
Takîyüddîn. Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı; 513, pp. 82-87.
• Tülücü, S. 2009. ‘Fârâbî Bibliyografyası’na Bazı İlâveler-IV. Atatürk NAR
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı:31, pp. 1-42.
• Unat, Y. 2012. Bir Rönesans Mühendisi: Leonardo da Vinci. Dört Taze nardan sıkılmış bir nar suyu, ödem
Öge-Yıl 1-Sayı 2, pp. 51-66.
• Unat, Y. 2016. 16. Yüzyılda Osmanlılarda Çok Yönlü Bir Bilim attırıcı etkiye sahip olacaktır. Burada
İnsanı: Matrakçı Nasuh. Dört Öge-Yıl 4-Sayı 9, pp. 17-35. MAYDANOZ dikkat etmeniz gereken en önemli şey ise
• University of California Museum of Paleontology, 2020. Robert
Hooke (1635-1703). Erişim: https://ucmp.berkeley.edu/history/ kanınızdaki şeker oranı. Daha doğrusu
hooke.html. Erişim Tarihi: 06.07.2020. Özellikle de sabahları kahvaltıda tüketilen şeker hastalarının doktoruna danışarak
• Yazıcı, E. 2015. Bilime Ufuk Çizen Bir Düşünür Prof. Dr. Oktay maydanoz idrar söktürücü özelliklere ve hangi oranda tüketmesi gerektiğini
Sinanoğlu. Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı; 570, pp. 34-35. SU
• http://bilimya.com/cok-yonlu-bilim-insanlari.html böbrek fonksiyonları geliştirici özelliği öğrenmesi gerekir.
Vücut için hayati öneme sahip olan su sahiptir böbreklerin temizlenmesini