Page 48 - LabMedya - 57

48 www .labmedy a.c om

ŞAŞIR- TİROİT

TAN NODÜLLERİ

GER-

ÇEKLER Dr. Mahmut YAZICI
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı

√ Hapşırdığınızda beyin hücrelerinizin Nodül, tiroit bezindeki kitle veya yumruya bir fındık, ceviz veya mandalina boyutunda yöntemine karar verme ve kanser riskini
bir kısmının öldüğünü biliyor oluşumlardır. Nodül mevcut olan guatra, gözle dahi görülebilir. tahmin etmede çok önemlidir. Hatta
muydunuz? nodüllü guatr denir. Tiroit nodülleri Elle muayene nodül mevcut olup olmadığını tedavinin ne zaman ve nasıl yapılması
sanıldığından çok yaygındır. İnsanların her zaman ortaya koymaz. Ancak elle gerektiğine dair ipuçları bile verir. Fonksiyon
√ İnsan hayatının yaklaşık 6’da 1’i yarısına yakın kişide nodül olduğunu muayene tiroit bezi çevresinde lenf açısından nodüller dörde ayrılır;
çarşamba günlerinde geçiyor. bildiren çalışmalar mevcuttur. Nodül bezlerinin değerlendirilmesi açısından çok • Ilık nodüller (normoaktif)
mevcudiyetinin hasta açısından önemi; önemli bir yöntemdir. Tiroit bezinde nodül • Sıcak nodüller (hiperaktif)
√ Futbol oyuncularının çoğu, bir maç • Tiroit hormon düzeyine etkisi, mevcut olup olmadığının en kesin kararı • Soğuk nodüller (hipoaktif)
sırasında ortalama 11 km koşuyor. • Ana solunum borusuna bası ultrasonografi ile verilir. Bu amaçla radyoloji • Sıcak otonom nodüller
oluşturabilmesi, veya endokrinoloji uzmanı tarafından doğru
√ Yalnızca tavşanlar ve papağanlar, • Kanser olasılığıdır. cihaz ve doğru teknik kullanılarak yapılacak Her nodülde kanser çıkma ihtimali vardır,
kafalarını çevirmeden arkalarını ultrasonografi önem arz eder. Tiroit bezinde ancak soğuk nodülde kanser ihtimali
görebilirler.
KANSER HABERCISI OLABILIR MI? nodül olup olmadığı konusunda sintigrafi, daha yüksektir. Nodülün fonksiyonu en
ultrasonografi kadar etkin değildir. kesin olarak sintigrafi ile değerlendirilir.
√ Kırbacın çatlama sesi çıkarmasının
sebebi, ucunun sesten daha hızlı Tıbbi açıdan tiroitteki nodülün meme, Nodül fonksiyon değerlendirilmesinde
hareket etmesidir. akciğer, prostat veya vücudun başka bir Özellikle normoaktif (ılık) nodüllerde ultrasonografi ve dopplerin yeri yoktur.
yerindeki kitleden hiç bir farkı yoktur. ve boyutu 1 cm’in altındaki nodüllerde
√ Titanik’in inşasına 7 milyon dolar Örneğin memede, mamografi ile saptanan tiroit sintigrafisi yeterli kesinliğe sahip Tiroit bezinde nodül olması her zaman tiroit
harcanmıştı. Filmin maliyeti ise kitlelerin %25’i kanser iken %75’i kanser değildir. Ancak sıcak nodül ve soğuk nodül hormon bozukluğuna neden olmaz. Ancak
200 milyon dolardı. olmayan kitlelerdir. Tiroit için de benzeri bir mevcudiyetini sintigrafi ile etkili şekilde sıcak nodüllerde, özellikle de otonom sıcak
durum söz konusudur; tiroit nodüllerinin ortaya koymak mümkündür. Zaten nodülün nodüllerde zehirli guatr yani tiroit hormon
√ Su aygırları üzüldüklerinde terleri %5’i kanserdir; tiroitteki soğuk nodüllerin fonksiyonunu değerlendirmek için etkili tek yüksekliği (hipertiroidizm) çok sıktır. Bu
kırmızı renk alır. ise yaklaşık %25’i kanserdir. Bu yüzden yöntem sintigrafi olduğu için tiroit nodülü durumda çok çalışan nodül aşırı hormon
gerekli tıbbi verilerin değerlendirilmesi ile değerlendirmesinde ultrasonografiden üretir. Soğuk nodüller genellikle tiroit
√ Her gün yaklaşık 12 yeni doğan nodül niteliği araştırılmalıdır. Tıbben vücutta sonra endokrinoloji uzmanı tarafından hormon düzeyini bozmaz. Tiroit nodülünün
bebek yanlış aileye veriliyor.
bir kitle saptandığında bu kitlenin kanser verilecek karara göre sintigrafi de hormon düzeyine etkisini araştırmak için
√ Kalbin yeri dolayısıyla sol akciğer, olmadığını ortaya çıkarana dek gerekli tıbbi planlanabilecektir. tiroit hormonlarının (serbestT3, serbestT4
sağdakinden daha küçüktür. işlemler yapılmadan bu kitlenin benign ve TSH) kanda ölçülmesi gerekir.
(selim) yani iyi huylu olduğu tahmininde BOYUT VE IÇERIK
√ Gülmek, stres hormonunu azaltır bulunmak bilimsel bir yaklaşım olmaktan TAKIP VE TEDAVI
ve bağışıklık sistemini güçlendirir. uzak olduğu gibi hastanın aleyhine sonuçlar Nodüllü guatr hastalığının tanı aşamasında,
6 yaşındaki bir çocuk günde doğurabilir. tiroitteki nodülün boyutunun ve içeriğinin Nodüllerin takibi için ultrasonografi
ortalama 300 kez gülerken, (hücre, sıvı, kireç oturması) incelenmesi kullanılmaktadır; bu amaçla doppler tetkiki
yetişkinler yalnızca 15-100 kez Çeşitleri ise şöyledir; nodül hakkında sahip olunması gereken ve sintigrafi kullanılmamalıdır. Nodül
gülerler. • Sıvı (kistik) hayati ayrıntılardandır. Eskiden sanıldığı ve tedavisinde kullanılan ilaçların etkisi,
• Sıvı katı karışık (semi-solid) hatta bazı hekimlerce hala kabul edildiği kan alınıp hormon düzeyleri ölçülerek
√ Soğan doğrarken sakız çiğnerseniz • Katı (solid) gibi, nodül boyutu kanser ile tam ve direk yapılmalıdır. Büyüklüğü 2 cm’den fazla
gözleriniz yaşarmaz.
bir ilişkiye sahip değildir. Küçük nodüllerde ve/veya ana solunum borusuna bası
Nodüllerin sınırları genellikle net bir de kanser çıkma riski mevcuttur. Bu bulguları olan ve/veya ince iğne aspirasyon
√ Dönmeye çalışırken kanatları
kopmayacak olsa, Boeing 747 ters biçimde sağlam tiroit dokusundan amaçla en etkili yöntem doğru ve eksiksiz biyopsisinde kanser olduğu (veya şüphesi)
bir şekilde uçabilecek sisteme ayrılabilir; ancak bazı nodüllerin sınırlarını yapılmış Tiroit Ultrasonografi’sidir. Bu tespit edilen nodüllerde cerrahi planlaması
sahiptir. ayırt etmek zor olabilir. Nodül her zaman amaçla doppler ve sintigrafi kullanılmaz; yapılmalıdır.
elle muayene ile ve dışarıdan fark elle muayene sadece tahmini bilgi verir.
√ İpek böcekleri, 56 günde kendi edilemeyebilir. Zehirli guatr ve Hashimato Ultrasonografide katı içerikli veya katı Cerrahide genellikle tüm tiroit bezi
ağırlıklarının 86.000 katı kadar Tiroidit’inde ultrasonografik incelemede içeriği sıvı içeriğe göre daha fazlaca olarak alınacağından sonuçta hipotiroidi gelişecek
beslenirler. psödonodüller (yalancı nodüller) görülebilir. rapor edilen nodüller hücreden zengin ve ömür boyu sürecek olan hipotiroidi
Bu yalancı nodüller tedavi ile kısmen olduğundan kanser yönünden dikkatle oluşacağından levotiroksin yerine koyma
√ Her Labrador retriever, ara sıra düzelebilir. incelenmelidir. Endokrinoloji uzmanı tedavisi uygulanacaktır. Otonom sıcak
muzlar hakkında rüya görür. tarafından nodülün niteliği ve büyüklüğüne nodüllerde zehirli guatr yani tiroit hormon
TIROIT NODÜLLERINE YAKLAŞIM göre belli periyodlarla ultrasonografi ve ince yüksekliği (hipertiroidizm) durumunda
√ Ucunu açacağınız kalemi iğne aspirasyon biyopsisi planlanacaktır. cerrahiye alternatif olarak Radyoaktif İyot
alüminyum folyoya sararak
kalemtıraşınızın bıçaklarını Nodüllerin çoğunluğu hasta tarafından kullanılabilmektedir. Bunun sonucunda
keskinleştirebilirsiniz. fark edilmez. Tiroitteki nodül çoğunlukla FONKSIYON da genelde hipotiroidi gelişebileceğinden
dışarıdan gözle fark edilmez. Bazı levotiroksin yerine koyma tedavisi
hastalarda nodül büyükçe olur ve dışarıdan Nodülün fonksiyonu seçilecek tedavi uygulanacaktır.