Page 36 - LabMedya - 50
P. 36

36               SAĞLIK                                                                                   www .labmedy a.c om




                                            BİTKİSEL OLMASI


                                            HER ZAMAN

                                            MASUM MU?


       Eczacı Başak OLGUN

       Eski çağlardan beri tedavide kullanılan   içtiğimizde zehirlenme ihtimalimiz var. Su   Enerji arttırmak için kullanılan ve hatta
       ilaçların, bitkiler olduğunu biliyoruz. Hatta   bile dozunda…   vitaminlerin içeriğinde olan gingeng (Kore
       Sümerler ve Eski Mısırlılar döneminde                          ve Sibirya), fazla kullanımda taşikardi   SAÇ
       söğüt ağacı kabuğunun kaynatılarak   TOKSİKOLOJİNİN BABASI     riskini arttırabiliyor. Ayrıca mide bulantısı,
       veya toz haline getirilerek ağrı kesici bir   PARACELSUS: ‘’BÜTÜN MADDELER   baş ağrısı, uyku düzeninin bozulması,
       ilaç gibi kullanılmasını sağlamıştır. Söğüt   ZEHİRDİR. ZEHİRLE İLACI AYIRAN   göğüste baskı, ciltte kuruluk gibi   DÖKÜL-
       ağacında hastalıklara iyi gelen madde ise   DOZDUR’’           etkilerinde görülmesi mümkün…
       Salisilik asittir. Hala en çok kullanılan ağrı                                                  MESİNE
       kesiciler arasındadır.                                         Unutkanlık için kullanılan gingko biloba
                                      Adaçayı antiseptik özelliğinden   bitkisi vazodilatasyon yaptığı için migren
                                      dolayı boğaz ağrılarında, yutkunma
       Bitkiler doğanın bize armağanı,   güçlüğünde kullanılır ama fazla   hastalarında kullanılmaması gerekir.   SON!
       mucizelerinden sadece bir kısmı… Tıbbi   doz kullanımı hamilelerde düşüğe   İbuprofenle etkileşime girebilir. Yine
       olarak kullanılan 3 bine yakın endemik   neden olabiliyor. Ayrıca fitoöstrojen   aynı şekilde yanlış kullanımından doğan   Tanju ÖZSOY
       bitki de ülkemizin zenginliği! Ama bitkisel   içeriğinden dolayı erkeklerde ve bazı   sorunlardan birisi de kabızlık… Bir diğeri
       ürünlerin doğal olması her zaman güvenli   hormon bozukluklarında kullanımı   ise sinemeki bitkisi, fazla kullanıldığında   Sandal ağacının kokusunu taklit
       olduğu anlamına gelmiyor. Özellikle   sınırlandırılmalıdır. Aynı şekilde   probiyotiklerimize zarar verdiğinden   eden sentetik olmayan bir bileşik,
       kronik hastalığı olan, sürekli ilaç kullanan,   fitoöstrojen içeren keten tohumu, yeşil   dolayı bağırsak tembelliği ve alışkanlık   laboratuvar koşullarında tasarlanan
       organ nakli olan kişilerin çok dikkatli   çay, maydanoz bitkisine de dikkat   yapıyor.          bir çalışmada insan derisindeki saç
       olması gerekir. Etkinliği ve güvenliği klinik   etmek lazım. Maydanoz da düşük riski            büyümesini teşvik etti. Bu bileşik,
       kontrollü aşamalarla kanıtlanmamış   olan gebelerde kullanılmaması gereken   BİTKİLERİN KULLANDIĞIMIZ   saç köklerinde koku reseptörlerini
       bitkisel ürünler önerilmemelidir.   “tamamen bitkisel”lerden…  İLAÇLARLA ETKİLEŞİMİ             tetikleyerek çalışıyor ve bu durum
       Peki ya, doz kontrolü?  Kullandığınız   Bitki çaylarının kontrolsüz kullanımı                   hücre ölüm oranını azaltarak büyüme
       ilaçlarla etkileşimi? Beslenme tarzınızla   karaciğerinize dokunabilir. Bu yüzden   Sarı kantaron ve greyfurt TİP 3 A4 enzim   faktörü üretimini arttırıyor.
       oluşturabilecek yan etkileri? Bunların   günde 3 fincandan fazla bitki çayı   inhibitörü olduğu için ilaç etkileşimleri
       kaçından haberimiz var? Daha bitki   tüketilmemesi gerekir. Aleo vera’nın sarı   yüksektir. Hatta son zamanlarda nar   Manchester Üniversitesi bilim
       çaylarını kaynatmamız gerektiğini bile   tabakasındaki jeli, ciltte tahrişe neden   meyvesinin de ilaçlarla etkileşime   insanlarından Ralf Paus, The
       bilmiyoruz!                                                    girdiği bulundu. Sarı kantoron bu
                                      olabilir. Dikkatli kullanım gerekir, yenmesi                     Independent’a verdiği demeçte
                                      takdirde zehirlenme belirtileri gösterir.    özelliği yüzünden dâhilen değil de açık   bu araştırmanın oldukça şaşırtıcı
       İlk sorumuzdan başlayalım. Doz kontrolü   Zehirleyebilecek diğer bitki ve mantar   yaralarda haricen kullanılması gerekir.   bulguları olduğunu belirtiyor.
       her yerde olduğu gibi burada da   türlerine bu yazıda yer veremiyorum   Üzerlik bitkisi MAO inhibitörü gibi   Paus, ayrıca çalışmanın basit ve
       karşımıza çıkıyor. Sonuçta 8-9 litre su                        etki gösterdiğinden antidepresanlarla
                                      bile…                                                            kozmetik olarak yaygın kullanılan
                                                                      kullanılması önerilmez. Çok kuvvetli bir   bir koku verici tarafından normal
                                                                      kan sulandırıcı olan varfarin ile koyu   bir insan mini organının (örneğin
                                                                      yapraklı bitkilerin, sarımsağın, zencefilin   saç) yeniden yapılandırılabilmesi ve
                                                                      çok tüketilmesi iç kanama yapabiliyor.   düzenleyebilmesi açısından önemli
                                                                                                       olduğunu söylüyor.
                                                                      Işgın otu (physillıum) lityumu bağlayarak
                                                                      lityumun emilimini inhibe eder. Kış   Bilim grubundaki bazı araştırmacılar
                                                                      mevsiminde çok kullanılan ekinezya   tarafından laboratuvar ortamında
                                                                      bitkisi de bağırsaktaki CYP3A4 aracılı   yapılan önceki bulgular, yara
                                                                      metabolizma nedeni ile zayıf oral   iyileşmesi sırasında insan derisinde
                                                                      biyoyararlanımı olan ilaçlarla (verapamil,   bulunan OR2AT4 reseptörünün
                                                                      siklosporin A, takrolimus vb.) veya   sandal ağacı bileşiğine maruz
                                                                      CYP3A4 ile metabolize olan terapötik   kaldığında hücre büyümesini
                                                                      indeksi dar olan ilaçlarla birlikte   teşvik edici keratinositleri harekete
                                                                      kullanımına dikkat edilmelidir.  geçirdiğini tespit etmiş. Bu nedenle
                                                                                                       de Paus ve meslektaşları bütün
                                                                      Valerian (kedi otu) ise benzodiazepinlerle   dikkatlerini OR2AT4 reseptörü
                                                                      ve diğer sedatif-hipnotik ilaçlarla birlikte   üzerinde yoğunlaştırmış. Araştırmaya
                                                                      kullanılmamasına özen gösterilmelidir.   dâhil olmayan İngiliz Dermatologlar
                                                                      Kısaca kullandığımız ürünlerin bitkisel   Derneğinden Nicola Clayton,
                                                                      kaynaklı olması onun bize asla zarar   çalışmanın insan kıl folikül reseptörü
                                                                      vermeyeceği anlamına gelmiyor. Verdiğim   kullanılarak tasarlanması açısından
                                                                      örnekler daha da arttırılabilir. Dozu   etkileyici olduğunu belirtiyor.
                                                                      ve bitkinin cinsi çok önemlidir. Tıbbi
                                                                      bitkilerin, yanlış kullanıldığında ilaçlar gibi   Saç dökülmesi gibi önemini hiçbir
                                                                      yan etkilere sahip olduğunu atlamayıp   zaman kaybetmeyecek bir konuda,
                                                                      içtiğimiz her şeye dikkat etmek sağlıklı   OR2AT4 reseptörünü hedefleyen
                                                                      olacaktır.                       bileşiklerin kullanımı konusunda
                                                                                                       birçok laboratuvar ve klinik temelli
                                                                      Sağlıklı ve huzurlu günlere…     çalışmanın yapılacağı kesin gibi
                                                                                                       gözüküyor.
                                                                                                       Kaynak: The-scientist
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41