Page 23 - LabMedya - 40
P. 23
23
PATLAMIŞ MISIRIN KIMYASI
PATLAMIŞ MISIR ısıtılan kaplarda mısır taneleri tereyağıyla Ayrıca patlayan tek tohum mısır değil;
EN SEVILEN patlatılırdı. pirinç, buğday, arpa, amarant tohumu da
patlatılabilir. Ama bunların patlamışı mısır
ATIŞTIRMALIKLARDAN Popped Culture adlı kitabında Andrew kadar genişlemez.
BIRIDIR. PEKI NASIL Smith, Illinoisli Charles Cretors adlı
BIR KIMYASAL TEPKIME şekercinin fıstık kavurmak için yaptığı Kaynak: Veronique Greenwood BBC Future
denemelerde bu aleti bulduğundan, 1893
SONUCU PATLAR MISIR? Dünya Fuarı’nda reklamını ve satışını
AMERIKALILAR yaptığından söz eder. B
KIŞI BAŞINA YILDA ugün patlamış mısır fazla tuz ve yağın
ORTALAMA 50 LITRE yanı sıra katkı maddesi içermediği sürece
PATLAMIŞ MISIR sağlıklı yiyecekler arasında sayılıyor.
TÜKETIYOR.
İngiltere’de ise en popüler atıştırmalık
cips iken, son beş yılda patlamış mısır
satışında yüzde 169 artış kaydedildi.
Patlamış mısırın Amerika kıtasında
çok eskilere dayandığı, Avrupa’ya
sonradan geldiği biliniyor. Sapı üzerinde
yediğimiz közlenmiş ya da haşlanmış
mısır türü patlayan türünden farklıdır.
Arkeologlar Güney Batı Amerika’daki çok
sayıda mağarada patlayan türden mısır
tohumlarına rastladı.
Şilili bir arkeolog, California Üniversitesi
Botanik Bahçesi’nin kurucusu Botanist
Thomas Harper Goodspeed’e antik
çağlardan kalma mısır taneleri hediye
etmiş.
Bin yıl öncesinden kalan bu mısırları bir
gün evde otururken patlatmayı denemiş
Goodspeed. Ve mısırlar patlamış. Bu
mısırların kabuğu diğer türlerin dört katı
kadar kalın olduğundan bu kadar yıl
boyunca mısırı dış etkenlerden korumuş.
MISIR PATLATMANIN KIMYASI
Mısırın patlaması işte bu kalın kabuk
sayesindedir. Bu kabuk yanmadan
ısıtıldığında ısıyı nişastalı iç kısma doğru
iletir. Isı arttıkça kabuğun içinde biriken
buhar dışa doğru basınç uygular. Isı 200
dereceye ulaşıp atmosferdeki basıncın
dokuz katına çıktığında mısır kabuğu
parçalanır ve içindeki nişasta ile buhar
dışa doğru yayılır.
Mısırların ısıtıldığı kaptaki basınç vakum
yoluyla düşürülerek patlamış mısırların
daha büyük olması sağlanabilir. Çin’de ise
geleneksel yöntem, ateş üzerinde çevrilen
ve kapağı tamamen kapatılan demir bir
kaba dayanır. Kabın ısısı belli bir noktaya
ulaştığında kapak açılır ve kabın ağzına
yerleştirilen çuvalın içine doğru hep
birden patlar mısır taneleri.
SADECE MISIR MI PATLAR?
Mısır patlatma kaplarının yaygın üretimine
1885’te başlandı. Buharlı motorlarda