Page 50 - LabMedya - 35

50 www.labmedya.com

100 yaşını devirmek

ister misiniz?

Bundan 4 yıl önce New York Times gazetesinde “İnsanların Ölmeyi Unuttuğu Ada’’ diye bir
haber okumuş ve çok etkilenmiştim. Haberin kahramanı Moraitis Stamatis, yıllar önce göç ettiği
Amerika’da akciğer kanserine yakalanmış. O zamanlar, altmışlarının ortalarındaymış. 9 ayrı
doktor, 9 ay ömrü kaldığını söyleyince, eşini de alıp memleketi Yunanistan’ın Ikaria adasına
dönmüş. Dönme sebebi sadece doğduğu topraklara gömülmek istemesi değil,
Amerika’da cenaze masrafları binlerce doları bulurken, Ikaria’da sadece 200 dolar
olmasıymış!

vücudundan aktivitelere yöneliyorlar. Doğru arkadaş seçiyorlar Buettner’e
tamamen Sebze meyve ağırlıklı besleniyor, göre 100 yaşını devirenleri en çok
temizlenmiş nadir et tüketiyorlar ayrıştıran faktör, doğru arkadaş
ama yıllar Bulundukları bölgede ne yetişiyorsa seçmeleri. Buettner, eğer en yakın
önce teşhis ve onu yiyorlar ama ortak özellikleri üç arkadaşınız fazla kiloluysa, sizin
tedavisini yapan bitkisel ağırlıklı beslenmeleri. En de kilo problemi yaşama olasılığınız
doktorların hiçbiri çok tercih ettikleri sebze, meyve, %50’dir diyor.
artık yaşamıyormuş! baklagiller ve kabuklu yemişler. Eti
1990 yılından bu yana nadir tüketiyorlar. 5 ayrı coğrafyada, bambaşka kültürel
araştırmalar yapan değerlerle yaşamalarına rağmen 100
Dan Buettner, dünyada Az yiyorlar yaşını devirenlerin ortak noktaları,
100 yaşını aşan insanların %80 doyduklarında sofradan üzerlerinde olumlu etkisi olan yakın
en yoğun bulunduğu 5 ayrı kalkıyorlar. Az yemek için bir arkadaş çevresine sahip olmaları.
coğrafya tespit etmiş. Türkiye’ye geliştirdikleri bazı taktikler var. İlham aldığınız, karşılıklı
48 km uzaklıktaki Ikaria adası da Mesela Okinawa’da küçük yemek güven hissettiğiniz, bir şeyler
bunlardan biri. Ikaria’da 90 yaşını tabakları kullanıyorlar. Pişen paylaşabildiğiniz arkadaşlar
aşanların sayısı Avrupa’nın herhangi yemekler sofraya konmuyor. ömrünüzü uzatıyor.
başka bir yerine kıyasla 10 katı daha Yiyecekleri kadarını tabağa alıp, geri
fazla! Bütün Avrupa’da kanser, kalp, kalanını kaldırıyorlar. Ömrünüze 12 yıl eklemek mümkün!
depresyon ve bunama gibi vakalara Sosyal ortamlarda ölçülü miktarda Dan Buettner, genetik faktörler nasıl
en az Ikaria’da rastlanıyor. alkol tüketiyorlar Kaliforniya Loma olursa olsun, istisnasız herkesin

Adaya ulaştığı ilk günleri yatakta Ikaria’lılar sebze, meyve, Linda’da yaşayan aynı dini cemaate hayat tarzını değiştirerek ömrüne 12
yıl katabileceğini iddia ediyor.
geçirmiş. Döndüğünü duyan baklagiller, badem ceviz gibi mensup grup hariç, diğer bütün
çocukluk arkadaşları birer birer kabuklu yemişler, tam tahıllar, bölgelerde yaşayanlar günde bir veya Kaynak: CNN Türk
ziyarete gelmeye başlamışlar. Uzun balık ve sağlıklı yağlardan oluşan iki kadeh alkol tüketiyorlar. Hazırlayan: Özlem Çiftçi
sohbetler eşliğinde hep birlikte Akdeniz diyeti ile besleniyorlar.
şaraplar içmişler. Stamatis, madem Ama uzun yaşamalarının sırrı bu Hayatlarına yön veren bir amaçları
ölüyorum, bari mutlu öleyim değil. Ikaria’nın 15 km uzağındaki var Dan Buettner, ölüm oranının en
diyormuş kendi kendine. Sonra bir Samos’ta yaşayanlar da aynı şekilde yüksek olduğu yılların, doğum yılı
gün, bahçeye sebze ekmeye karar besleniyor, aynı havayı soluyor, aynı ve emeklilik yılı olduğunu söylüyor.
vermiş. Hasadı ben göremesem denizin balığını yiyorlar ama Ikari’lılar Buettner’e göre hayatta sizi motive “
de eşim Elpiniki faydalanır diye kadar uzun yaşamıyorlar. 100 yaşını eden, heyecan duymanızı sağlayan
düşünüp, bahçesinde çalışırken aşanların en yoğun görüldüğü diğer bir amacınız olması ömrünüze 7 yıl
deniz havasının, güneşin tadını 4 coğrafya dünyanın dört bir tarafına ekleyebiliyor. Dünyanın bambaşka yerlerinde
çıkartıyormuş. yayılmış durumda: 100 yılı aşkın süredir
İnanç sahibiler
Aradan 6 ay geçmiş. Moraitis • İtalya’da Sardunya Tamamen farklı şeylere inanmakla yaşayanlardan hepimizin
ölmemiş. Bahçesinden tazecik, • Costa Rica’da Nicoya yarım beraber, hepsinin ortak özelliği inanç öğreneceği önemli dersler
birbirinden güzel sebze ve meyveler adası sahibi olmaları ve ayda en az 4 kez var. Uzun ve sağlıklı bir ömür
yemeye başlamış. Bununla da • Kaliforniya’da Loma Linda dini ibadet törenlerine katılmaları. için sadece iyi beslenmek ve
kalmayıp, aileden kalma şarap bağını • Japonya’da Okinawa Hayatı yavaşlatmayı başarıyorlar! spor yapmak yetmiyor. Hayatı
güzelce temizleyip, çapalamış. Hayatı Sürekli acele etmek ve stres yaşamak basitleştirmek gerekiyor. Bize
adanın ritmine uymuş. Sabah istediği Her birinin yedikleri farklı, çünkü vücutta enflamasyon oluşturuyor, bu
saatte kalkıp, bağında bahçesinde yaşadıkları bölgenin doğal da alzheimer’dan kalp rahatsızlığına aidiyet duygusu yaşatacak
biraz çalışıp, öğlen güzel bir yemek mahsullerini tüketiyorlar. Ama hayat pek çok hastalığa sebep olabiliyor. bir inanca, hayatımıza anlam
üstüne öğleden sonra birkaç saat tarzlarında ortak 9 nokta var: 100 yaşını devirenlerin önemli katacak bir amaca ihtiyacımız
kestirirmiş. Hatta bırakın ölmeyi, her ortak noktası hayatlarını stresi var. Ama uzun ve güzel bir
akşam kasabadaki tavernaya gidip Her gün hareket ediyorlar yönetebilecek şekilde düzenlemeleri. ömür için her şeyden önemlisi
arkadaşlarıyla gece yarılarına kadar 100 yaşını devirenlerin en önemli Günde 15 dakika bile olsa
tavla oynar olmuş! ortak özelliklerinden biri, hareket yavaşlamak, dua etmek, meditasyon sevmek ve sevilmek. İyi bir
etmenin hayatlarının doğal bir yapmak veya kestirmek hayatı aile ve yakın arkadaşlar hayatı
Aradan yıllar geçmiş. Sağlığı parçası olması. Yürüyebilecekleri uzatıyor. güzelleştirmekle kalmıyor,
giderek düzelmiş. Tam 25 yıl sonra bir mesafe için taşıt kullanmıyorlar. uzatıyor da.
tekrar Amerika’ya gitmiş. Acaba Sürekli merdiven inip çıkıyorlar. Aile bağları kuvvetli
benim kansere ne oldu diye merak Tarlalarında bahçelerinde çalışıyorlar. Aileleri her şeyden önce geliyor.
içindeymiş. Merakla hastaneye Spor için yürüyüş veya bahçe Eşlerine bağlılar. Ailelerine yakın
gittiğinde görmüş ki kanser bakımı gibi gerçekten keyif aldıkları yaşıyorlar.