Page 36 - LabMedya - 33
P. 36
36 YORUM SAYI 33
Genlerimiz, Aldatmak İçin yaşadığı tespit edildi. Ayrıca Queensland dopamin salgıladığı görülmüştür. Seks
bağımlılarının aşırı partner değiştirme
Üniversitesi’nde yapılan çalışma, AVPR1A
eğilimi de bu şekilde açıklanıyor. 2010
geninin kadınlarda da aldatma eğilimini
Pusuda Bekliyor güçlendirdiğini gösterdi. yılında yapılan başka bir araştırmada ise,
11. kromozomda bulunan ve dopamin
hormonunun reseptörlerinden birini
sentezleyen DRD4 geninin belirli bir
OXT Geni ve OXTR Reseptör
Geni varyantını taşıyanların (DRD4-7R aleli),
Görkem Saylam aldatmaya ve tek gecelik ilişkilere daha
Biyogaraj meyilli olduğu görüldü. DRD4 geninin söz
konusu varyantına sahip olan kişilerin
%50’si eşlerini aldatmışken, bu oran
Acaba doğuştan günahkâr Yaşları 18 ile 49 arasında değişen 7400 diğerlerinde %22’dir.
olabilir miyiz? Aldatma davranışı uzun süreli ilişkiye sahip Finlandiyalı Sonuç
genlerimizle ilgili olabilir mi? ikizin katıldığı araştırmada, araştırmacılar Doğadaki birçok canlı, genlerini daha
Aldatma davranışı genlerimiz ile erkeklerden kaynaklanan sadakatsizliğin fazla yavruya aktarmak için içgüdüsel
%63’ünün, kadınlardan kaynaklanan
ilgiliyse bu davranıştan hangi sadakatsizliğin ise %40’ının genlerden olarak çok eşli olmayı tercih eder. Bu
genler sorumludur? kaynaklandığını belirttiler. bizim evrimsel kazanımlarımızdan biridir.
Oksitosin Hormonu O yüzden de erkeklerin ve dişilerin tek
Aldatmanın Genetiği eşli olarak yaşamlarını sürdürmeleri (yani
Aldatma davranışı genlerimiz ile ilgiliyse OXT geni oksitosin adı verilen hormonu eşlerini hiç aldatmamaları) canlıların
Evlilik; karşılıklı cinsel doyumu, birlikteliği, bu davranıştan hangi genler sorumludur? sentezlerken, OXTR reseptör geni bu kendi biyolojilerine karşı kazanmış
hormonun reseptörlerini sentezler. OXT
dayanışmayı ve neslin devamını sağlayan Aldatma gibi karmaşık davranışlar ile gösterilen ve oksitosin geni olarak oldukları zorlu bir savaş olarak da
bir ilişki biçimidir. Her ne kadar neslimizin için belirli bir gen tanımı yapmak çok adlandırılan gen 20. kromozomumuzda, nitelendirilebilir.
devamını sağlamak için evlilik gerekmese zor olsa da; kadınlarda ve erkeklerde OXTR adı verilen oksitosin reseptör geni Evrimsel olarak, erkeklerin aldatmasını
de sosyal ve kültürel düzeyimiz evliliği, bazı hormonların ve bu hormonların ise 3. kromozomumuzda bulunur. avantajlı bir davranış olarak görmek
neslin devamını sağlamak için bir reseptörlerinin sadakat duygusunda Oksitosin hormonu; eşe karşı sevgi çokta yanlış olmaz. Ama sınırlı sayıda
gereklilik olarak bize sunmaktadır. etkili olduğunu söyleyebiliriz. Tabi bu bağlarının pekişmesini, annelik yavru veren kadının aldatma dürtüsünün
Bunun tam tersi bir davranış sergilersek hormonları ve reseptörlerini anlamamız duygularının körüklenmesini, ne gibi evrimsel avantajlar getirdiği henüz
toplumsal reflekse maruz kalabiliriz. için bunları sentezleyen genleri anlamamız sosyalleşmeyi ve yardımlaşmayı tam bilinmiyor. Fakat şunu biliyoruz ki;
Bir şekilde evlendiniz ve aylar hatta gerekiyor. sağlar. Oksitosin hormonu kadınlarda seks, para ve uyuşturucu beynin zevk ve
yıllar geçti. Eşinize karşı ilginiz azaldı, iş üremede görev alan hormon olarak ödül bölgesini aktifleştiriyor. Dolayısıyla
yerinizde de yeni işe başlayan kızıl saçlı, daha fazla bilinmektedir. Bu hormon
bekar bir bayanla çok samimi oldunuz. AVP Geni ve AVPR1A Reseptör doğum esnasından ve sonrasında anne bu 3 şey, erkeklere ve kadınlara büyük
Bu samimiyet gün geçtikçe arttı ve eşinizi Geni vücudundaki bir takım etkileri sebebiyle zevk veriyor. Ayrıca kadınların üreme
aldattınız. Umarız eşiniz bunu öğrenmez en önemli annelik hormonları arasında dönemlerinde daha çok salgılanan bir
çünkü evliliğiniz bitme noktasına gelebilir. gösterilir. Yapılan araştırmalarda vücutta hormon olan, östradiol hormonunun
oksitosin hormonunun miktarının artması normalden yüksek olması da kadınlarda
Aldatma bireyi; sevgi dolu, güvenilir, anlayışlı, aldatma eğiliminin artmasına sebep
Doğaya şöyle bir baktığımız zaman, çok cömert, paylaşımcı ve merhametli oluyor.
eşli (poligam) ve tek eşli (monogam) yaparken, bu hormonun miktarındaki Aşk bağlanmadır. Aldatma ise bu bağın
birçok canlıya rastlarız. Bu canlıların bir azalma bireyi; antisosyal, vicdan ve zayıflayıp kopmasıdır. Dolayısıyla aşkı
bazılarında erkekler çok eşliyken empatiden yoksun kişilik özelliklerine etkileyen hormon-reseptör komplekslerini
bazılarından dişiler çok eşlidir. Kendimize sahip bir birey haline getirir. Ayrıca oluşturan genler, dolaylı ya da direkt
yani insanlara bakacak olursak; biyolojik oksitosin hormonu “kucaklaşma” olarak sadakat duygusunu ve aldatma
olarak çok eşli olmamızın önünde hiçbir hormonu olarak bilinir ve bu hormon eğilimini de etkiler. Vasopressin,
engel bulunmuyor. Fakat dedik ya, Vasopressin Hormonu karşı cinse bağlanmayı sağlar. Oksitosini oksitosin, dopamin ve bunlar gibi birkaç
kültürel ve sosyal yapı buna çokta izin bu yüzden sadakat hormonu olarak hormon bizim aşk hayatımızı ve eşimize
vermiyor. Her toplum olmasa da birçok AVP geni 20. kromozomumuzda, AVPR1A da adlandırabiliriz. Tabi oksitosin karşı sadakatimizi düzenliyor. Bundan
toplum tek eşliliği benimsemiştir. Bunun reseptör geni 12. kromozomumuzda hormonunun reseptörlerinin beyinde dolayı da insanların ve diğer canlıların
en önemli sebebi ise; çok eşliliğin aile bulunur. AVP geninden vasopressin adı bulunduğu yerlerde ilişkide sadakati
duyarlılığını ve yavruların yetişmesini kötü verilen hormon sentezlenir. AVPR1A etkileyebiliyor. eşlerine neden sadık kalıp kalmadığını
yönde etkilemesidir. reseptör geninden ise vasopressin Bahsettiğimiz oksitosin ve vasopressin anlamanın kilit noktası; bu birkaç
Çok eşliliğin erkekler adına evrimsel bir hormonunun reseptörleri (yani hormonlarını insanlara doğrudan anahtar hormonu ve bu hormonların
avantaj olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü vasopressin hormonunun alıcıları) uyguladığımızda ise, bireylerin cinsel reseptörlerini oluşturan genlerde yatıyor.
erkekler dişilerden çok daha fazla üreme sentezlenir. davranışlarının üzerindeki etkilerinin yanı Şunu kesinlikle unutmamalıyız;
kapasitesine sahiptir. Bu yüzden de sıra bireyin güven ve sosyal bağlarını da Genlerimiz, aldatmak için pusuda
daha çok üreyerek genlerini daha çok Bu reseptörlerin dolayısıyla da reseptör güçlendirdiğini görüyoruz. bekliyor.
yavruya aktarabilirler. Fakat sınırlı üreme genlerinin beyinde bulunduğu konuma
kapasitesine sahip olan dişinin, çok eşli göre, sadakat davranışı etkilenebiliyor. DBH Geni ve DRD4 Reseptör
bir ilişki davranışı sergileme eğiliminde Tarla fareleri ve dağ fareleriyle yapılan Geni
olmasının evrimsel avantajı henüz tam bir çalışmada Vasopressin hormonu ve Referanslar ve İleri Okuma
• Dillner, L., 22 Şubat 2015, “Will My Genes Make Me
olarak net değil. reseptörleri incelenmiştir. Vasopressin Unfaithful?”, The Guardian
Konu başlığımız olan aldatma da kısmen hormonu her iki tip farenin vücudunda • Macdonald, F., 25 Mayıs 2015, “Women With This Gene
bu temel evrimsel içgüdülere dayanıyor. dolaşıyor ama reseptörüne bağlanmadığı Are More Likely To Cheat, Research Suggests”, Science
Alert
Toplumumuzda ve diğer toplumlarda sürece görevini yerine getiremiyor. • Engber, D., 9 Ekim 2012, “Are Humans Monogamous or
özellikle erkeğin çok fazla aldatmasının Reseptörü olmayan hormon, anahtarı Polygamous?”, Slate
• Zietsch, B., P., Westberg, L., Santtila, P., Jern, P., 2014,
sebebi aslında erkeğin içindeki evrimsel olmayan bir kilit gibidir. Tek eşli farelerde “Genetic Analysis of Human Extrapair Mating: Heritability,
dürtüdür. Bu dürtü aldatmanın en temel reseptörler beynin zevk merkezindedir ve Between-Sex Correlation, and Receptor Genes for
sebebi olan sadakatsizliğe sebep olur. erkek tarla faresi cinsel ilişkiye girdiğinde Vasopressin and Oxytocin”, Evolution and Human Behavior
• Friedman, R., A., 22 Mayıs 2015, “Infidelity Lurks in
Özetlemek gerekirse; aldatmanın sebebi bu hormonu reseptörler algılıyor. Böylece Your Genes”, The New York Times – Sunday Review
sadakatsizliktir, sadakatsizliğin sebebi erkek duyduğu zevki belli bir dişi ile Dopamin Hormonu • Lee, H., J., Macbeth, A., H., Pagani, J., Young, W., S.,
2009, “Oxytocin: the Great Facilitator of Life”, Progress in
evrimsel dürtülerimizdir, evrimsel bağdaştırmayı öğreniyor ve devamlı Neurobiology
dürtülerimizin sebebi de genlerimizdir. onunla beraber olmak istiyor. Dağ faresi DBH geni, 9. kromozomumuzda bulunur • Walum, H., Westberg, L., Henningsson, S., Neiderhiser,
Evet, birçok davranışın temelinde olduğu erkeklerinde ise reseptörler beynin başka ve dopamin adı verilen bir nörotransmitter J., M., Reiss, D., Igl, W., Ganiban, J., M., Spotts, E., L.,
Pedersen, N., L., Eriksson, E., Lichtenstein, P., 2008,
gibi bu davranışında temelinde genlerimiz bir kısmında olduğu için dağ faresi belli madde sentezler. Dopamin, “mutluluk “Genetic Variation In The Vasopressin Receptor 1a Gene
yatmaktadır. bir dişi ile sürekli cinsellik yaşayamıyor. hormonu” olarak kabul edilen bir salgıdır. (AVPR1A) Associates With Pair-Bonding Behavior In
Queensland Üniversitesi’nden yapılan Stokholm’de bulunan Karolinska Yapılan bir çalışmada, aynı partnerle Humans”, PNAS
• Garcia, J., R., MacKillop, J., Aller, E., L., Merriwether,
bir çalışma aldatmanın sadece çevresel Enstitüsü’nde yapılan başka bir devam edilen bir ilişkide dopamin A., M., Wilson, D., S., Lum, J., K., 2010, “Associations
etkenlerle açıklanamayacağını, bu çalışmada, AVPR1A – 334 alelinden artışının hiç olmadığı veya çok az olduğu between Dopamine D4 Receptor Gene Variation with Both
Infidelity and Sexual Promiscuity”, Plos One
davranış üzerinde genlerinde büyük 2 tane bulunan erkeklerin, eşlerine gözlenmiştir. Fakat ilişkide partner • Durante, K., M., Li, N., P., 2009, “Oestradiol Level
ölçüde etkisinin olduğunu gösterdi. bağlılık konusunda büyük sorunlar değiştiği zaman, beynin çok daha fazla and Opportunistic Mating In Women”, The Royal Society
Publishing – Biology Letters