Page 47 - LabMedya - 31
P. 47

HABER              47
       SAYI 31




         Stres, saçı bir gecede                                                   tüm saç beyazlamış gibi görünecektir.   tehlike oluşturan anlar nadir oldukları
                                                                                                                       gibi önceden bilinemezler de. Hiçbir etik
                                                                                  Belki de bağışıklık sisteminin karşı saldırıya
                                                                                                                       komisyonu da laboratuvardaki gönüllü
                                                                                  geçtiği şey pigment üretme sistemidir.
         beyazlatır mı?                                         Kaynak: BBC Türkçe  Pigment üretmeyen beyaz saç folikülleri bu   denekleri yeterince korkutacak bir olaya
                                                                                                                       meydan verilmesini kabul edemez.
                                                                                  nedenle etkilenmiyor olabilir.
                                                                                                                        Kısacası, şok nedeniyle saçın renk
                                                                                   Bu yaklaşım Kaptan Moody’nin durumunu
         Stres yüzünden saçın bir           neden olan fizyolojik bir süreç var mıdır?  açıklayabilir. Moody’nin saçının tümüyle   değiştirmesi düşüncesi oldukça
                                                                                                                       ilginçtir. Belki de bunun ardında
                                                                                  beyazlaşması bir yılı bulmuş. Fakat saçları
         gecede beyazlayabildiği            Aslında saçlar renk değiştirmiyor, renkli   henüz beyazlamamış ya da az beyazlamış   yatan şey vücudumuzun bizim dışa
         inancı oldukça yaygın. Claudia     olan saçlar dökülüyor.                gençlerle ilgili anlatılan bir gecede   vurduğumuzdan çok daha fazlasını
                                             Saça rengini veren iki tür melanin pigmenti
         Hammond sorunun kökenine           vardır: Saçın koyuluğunu belirleyen   beyazlama hikâyeleri için ne denebilir?  yaşıyor olduğu düşüncesidir. Yani
                                                                                                                       kaptan pilot Moody, motorları duran
         inmenin zorluklarını anlatıyor.    ‘eumelanin’ ile saçın kızıllık ve sarışınlık                               uçağa acil inişi soğukkanlı bir şekilde
                                            derecesini belirleyen ‘feomelanin’. Yaşımız   Stres ve DNA hasarı          yaptırmış olsa da, vücudu ayrı bir hikâye
         Kaptan Pilot Eric Moody, 1982’de   ilerledikçe saç foliküllerindeki hücreler bu   Bir başka vaka da İsviçre’de 54 yaşındaki   anlatıyor olabilir.
         Kuala Lumpur’dan Perth’e uçuş      pigmentleri üretmez olur. Bunun sonucu   bir kadının kafasında küçük bir bölgede
         sırasında uçağın dört motorunun birden   ise saçın renksiz hale gelmesidir. Saçımızın   görülen saç dökülmesi. Kortizon tedavisiyle
         durduğunu, Cakarta havalimanına acil   bir kısmı eski renginde bir kısmı ise renksiz   saç dökülmesi durmuş, ama birkaç hafta
         iniş yapmak zorunda kalmış. Bütün   olunca, özellikle koyu renk saçlılarda ortaya   içinde saçları tümüyle beyazlamıştı.
         bu süreç boyunca pek korku belirtisi   gri bir görüntü çıkar.             Bu yıl kimya alanında Nobel ödülü alan
         göstermeyen Moody’nin altı ay sonra   Ani saç ağarmasına tıpta ‘canitiessubita’   Robert Lefkowitz’in önderliğindeki bir
         saçlarında bir tutam beyazlaşmış; bir yıl   deniyor.                     ekibin geçen yıl yaptığı bir araştırma
         sonra ise bütün saçı ağarmış.      ‘Alopesiaarieta’ adı verilen hastalık ani saç   bu sorunun yanıtına bir adım daha
         Benzer şeyler başka tarihsel karakterlerin   dökülmesine ve kısmi kelliğe yol açıyor.   yaklaşmamızı sağladı. Farelerde yapılan
         de başına gelmiş. Fransa kraliçesi Marie   Vücudun bağışıklık sisteminin tetiklediği bir   araştırmada, kronik stresin DNA’da hasara
         Antoinette 37 yaşında giyotine gitmeden   reaksiyon olduğu sanılıyor; vücut kendisine   neden olan bir mekanizma yarattığını ve
         bir gece önce saçlarının beyazlaştığı   karşı harekete geçiyor. Stres durumu daha   bunun saç ağarmasına yol açabileceğini
         söylenir. İngiliz avukat Thomas More’un   da ağırlaştırıyor. Korkunç şeyler tecrübe   tespit ettiler.
         da 1535’te idamından hemen önce    eden insanlarda ani saç ağarması bununla    Saçların beyazlaması tıbbın kolayca
         saçlarının ağardığı rivayet edilir.  bağlantılı olabilir. Bazı durumlarda beyaz   çözeceği basit bir sorun olarak algılanır,
         Peki, bu hikâyelerin doğruluk derecesi   saçlar bu süreçten etkilenmiyor.  ama öyle değildir. Tam olarak meydana
         ne? Saçların bir gecede ağarması   Yani şok durumunda saç dökülmesi      gelen süreci görmek için şoka uğratıcı bir
         bilimsel olarak mümkün mü? Saçın bu   meydana gelebilir. Dökülen saç da renkli   olay öncesinde ve sonrasında saç yapısını,
         kadar kısa sürede renk değiştirmesine   saçlar olacağından beyaz saçlar kalacak,   rengini, kalınlığını incelemek gerekir. Hayati
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52