Page 32 - LabMedya - 23

32 www.facebook.com/labmedya Haber

Arılar geçmişe dönerek

beyin yaşlanmasını
tersine çevirebiliyor

rizona State Üniversitesi (ASU) bilim rak becerili kaldığını önceki çalışmalarla pa- yeteneği kazanmış ve kazanmamış arıların
Ainsanları, yaşlı bal arılarının, genç arı- ralel olarak yine gözlemledik. Ancak bakıcılık beyin içerikleri karşılaştırıldığında iki prote-
ların sorumluluklarını aldıklarında beyin sürecinin ardından arılar besin toplamak inde önemli değişiklikler gözlemlenmiş. Bu
yaşlanmasını tersine çevirebildiğini keşfetti. üzere dışarı çıkıyorlar ve yaşlanmaları hızlı proteinlerden biri olan Prx6 aynı zamanda
İnsanlarda yaşa bağlı bunamanın şu anki bir şekilde başlıyor. Sadece iki hafta sonra insan beyninde de karşımıza çıkar ve Al-
araştırmaları yeni ilaç tedavileri üzerine yo- toplayıcı arılar yorgun ve yıpranmış kanat- zheimer gibi hastalıklarda görülen buna-
ğunlaşmışken, araştırmacılar bu bulgunun lara, tüysüz bir vücuda sahip oluyorlar ve maya karşı koruyucu bir rol üstlenir. Diğer
yaşa bağlı bunamanın sosyal müdahaleler en önemlisi yeni şeyler öğrenmeye yönelik protein şaperon diye adlandırılır ve beyinde
ile yavaşlatılmasında ya da tedavi edilme- beyin fonksiyonlarını kaybediyorlar. Bizim ya da bir dokuda hücre düzeyinde meyda-
sinde kullanılabileceğini söylüyor. sorumuz şuydu; yaşlanma oluşumunda de- na gelen bir stresin yol açtığı herhangi bir
ASU ve Norwegian Üniversitesi Yaşam Bi- ğiştirilebilir herhangi bir şey var mı ve eğer zarara karşı diğer proteinleri korur.
limleri Fakültesi’ndeki bir grup bilim insanı varsa toplayıcı arılara yeniden larvaların ba- Araştırmacılar genelde insanların beyin
tarafından yürütülen proje Experimental kımlarını üstlendirsek ne olur?” fonksiyonlarının sürdürülebilmesine yar-
Gerontology isimli dergide yayınlandı. Pro- Deneyler boyunca araştırmacılar kraliçe ve dımcı yeni ilaçlar üretebilmek için çabalı-
je danışmanı ASU Yaşam Bilimler Fakülte- yavru arılar hariç tüm genç bakıcı arılar yu- yor. Henüz 30 yıllık temel araştırmalar ve
si’nden Doç. Dr. Gro Amdam, yaşlı ve besin vadan uzaklaştırılmış. Daha yaşlı olan topla- denemelerle karşılaşabilirler. “Belki de bu-
toplayan arıların yuva içinde sosyal görevleri yıcı arıların aktivitelerinde yuvaya döndükten gün yapabileceğimiz ve beynimizin daha
yapmasıyla beyinlerinin moleküler yapıların- birkaç gün sonraya kadar azalma gözlem- genç kalmasına yardımcı olacak olan, sos-
da değişmeler saptadıklarını söylüyor ve de- lenmiş. Daha sonra bir kısım toplayıcı arı ye- yal girişimlerdir. İnsanlarda da araştırılan
vam ediyor: “Yuva niden besin arayışına çıkarken, diğer kısmı proteinler arıların sahip olduklarının aynısı
içinde kalan yuva ve larvalarla ilgilenmiş. Araştırmacılar olduğu için belirli sosyal deneylere kendi-
ve larvalarla 10 gün sonra yaşlı arıların yaklaşık %50’si- liğinden yardımcı olabilir.” diyor Amdam.
(yavru arı) nin yuva ve larvalarla ilgilenmesi nedeniy- İleriki çalışmalarında da arılarda denenen
ilgilenen arı- le yeni şeyler öğrenebilme yeteneklerinde aynı molekül değişimlerinin sıçanlar gibi
ların zihinsel memeliler üzerinde denenmesi gerektiğini,
ola- önemli bir gelişme olduğunu saptamış. insanlarda ise bunun sosyalleşerek uyarı-
Amdam’ın grubu öğrenebilirliğin gelişmesini labileceğini söylüyor.
göstermekle kalmayıp, arıların beyinlerindeki Kaynak: “Bees Can 'Turn Back Time,' Reverse Brain
protein değişikliğini de göstermiş. Öğrenme Aging”,