Page 37 - LabMedya - 23
P. 37
Haber 37
www.facebook.com/labmedya
Bitkilerin
uzun süreli bellekleri var
taban üzerindeki dikey bir hattan düşen zamanda çevrelerinin talebine bağlı olarak
damlalar oluşturan bir alet türettiler; davranış değiştiriyorlar; bu yüzden ışık
bu yaprak kapatma davranışını ortaya miktarı optimum seviyede olmadığında,
çıkartacak fiziksel etkiye yol açacaktı. bunu çözmek ve çabucak adapte olmak
Bitkiler düşük ışıklı ve yüksek ışıklı önemli bir hale geliyor.”
ortamdan oluşan iki farklı çevreye ayrıldı; Mimosa’ların uzun dönemli hafızası yeni
hipotez düşük ışıktaki bitkilerin daha çevre koşullarına maruz bırakıldıklarında,
hızlı öğreneceğini ve (fotosentez için) bitkiler düşük ışık ile yüksek ışık arasında
yapraklarını açık tutma ihtiyacının büyük karşılıklı olarak yer değiştirildiğinde de
olması dolayısıyla, anılarını daha uzun test edildi. 28 gün sonra tüm günlük
süre hafızalarında tutacağını söylüyordu. eğitim düzeniyle yeniden test edildi. Yeni
Bir damla 16 kontrol bitkisine (her ışık ışık koşullarında öğrenilmiş davranışı
koşulu başına 8 tane) uygulandı, sekiz sergilemeye devam etmeleri, değişen
saat sonra tekrar uygulandı; bitkiler her çevre karşısında uzun dönemli alışkanlık
ikisinde de yapraklarını hızla kapattılar. kazanımını göstermektedir.
iliminsanları, Mimosa pudica Araştırmacılar daha sonra 56 “eğitilmiş” “Bitkilerin davranış öğreniyor olması şu
an için önemlidir, fakat aynı zamanda
Bbitkilerinin deneyimlerinden yalnızca bitkiye (her ışık koşulu başına 28 tane) gelecek için de önemlidir; bu yüzden
öğrenebildiklerini kanıtlamakla kalmadı, 60 damlayı günde 7 defa art arda aynı bilgiyi elde etmek için aynı işlemleri
aynı zamanda öğrendiklerini uzunca bir “duygusal bitki” olarak biliniyor. uyguladılar. İlk 4-6 damladan sonra, tekrarlayıp enerji israfı yapmaları
süre hatırladıklarını da gösterdiler. Çığır Araştırmaya öncülük eden, Batı bitkiler çabucak alıştılar, damlaların gerekmeyecek” diye ekliyor Dr. Gagliano.
açan çalışma, genellikle hayvanlardaki Avustralya Üniversitesi (UWA) Evrimsel gerçek bir tehdit olmadığını öğrendiler ”Küçük bitkilerin o günün olayını bir ay
öğrenilmiş davranışsal yanıtları test Biyoloji Okulu Hayvan Biyolojisi ve yapraklarını açık tutmaya başladılar. sonra hatırlayabilmeleri ne kadar müthiş!”
etmek için kullanılan deneysel yöntemi Merkezi’nden Dr. Monica Gagliano, Öngörüldüğü üzere, düşük ışıktaki
uyguladı. Mimosa’ların alışkanlık ile öğrenilmiş bitkilerin daha çoğu yapraklarını açtı. Dr. Gagliano bitkiler daha karmaşık
koşullarla ve öğrenme senaryolarıyla
Mimosa pudica, Güney ve Orta davranışsal yanıtlar geliştirme Dr. Gagliano, “Bizimle aynı yoldan yüzleştirildiğinde ne olacağı üzerine
Amerika’nın yerel bir bitkisi. Fiziksel kapasitesini keşfetmekle ilgileniyordu. öğrendiler… Çevreleriyle ilgili yeni bir çalışmaya devam ediyor.
uyaranlara karşı savunma amaçlı olarak Araştırmacılar, her biri bir saksıdaki kavrayış kazandılar ve davranışlarını
verdiği yaprak kapatma refleksi nedeniyle Mimosa’lara 15 cm yukarıdan köpük bir çevreye göre düzenlediler” diyor. “Aynı Kaynak: Rebecca Graham, Science Network Western Australia
Her derde deva
sarımsak
Sarımsak (allium sativum); zambak familyasına dahil olan, allium cinsinden
soğanlı bir bitkidir. Soğan, yabani soğan, zambak ve pırasa ile akraba olan
sarımsak, doğada yabani ortamda yetişmez. Sarımsağın yapısında bol miktarda
su, şeker içeren karbonhidratlar, protein, lif ve serbest amino asitler, fosfor,
potasyum, kükürt, çinko, selenyum, A ve C vitaminleri ile az miktarda da kalsiyum,
magnezyum, sodyum, demir, manganez ve B kompleks vitaminleri bulunmaktadır.
arihte Mısırlı kölelere zinde kalmak için tedir. Bu nedenle sarımsak tablet haline • Tansiyon ve kan şekerini dengeleyici- • Araştırmacılar, doğum esnasındaki so-
Tsarımsak verilmiştir. Sarımsak, pek getirilmiştir ve kullanılmaktadır. Günü- dir. runları en aza indirgemede etkili oldu-
çok sağlık sorununa iyi geliyor. Kanser- müzde ülkemizde de sarımsak tabletleri • Kanser savaşçısı olan bir bitkidir. ğunu bulmuşlardır.
den bağışıklık sistemi hastalıklarına kadar satılmaktadır. • Sarımsak terletici etkisi nedeniyle ateş • Sarımsak esansı akciğerler yoluyla dı-
birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavi- Günümüzde kullanımı; erken yaşta ölüm ris- düşürülmesine yardımcı olur. şarı atılırken, bu organları ve bronşları
sinde işe yarıyor. Sarımsağın faydalarını kini azaltmak için kan basıncı ve kolesterol dezenfekte ederek mikropları öldür-
saymakla bitmez. Günde 1 diş sarımsağı, düşürücü etkiler üzerinde yoğunlaşılmıştır. • Sarımsakta bulunan kimyasal bir mad- mektedir.
antioksidan özelliği nedeniyle her bireye • Mikroorganizmalar üzerinde doğal bir de doğrudan vücudu etkileyerek ağrı
bu mucizevi bitkiyi öğünlerine dahil et- savaşçı olup, antibiyotik etkiye sahiptir. hissini azalttığı için doğal bir ağrı kesi- • Öksürüğü ve karın ağrısını gidermek,
melerini tavsiye ediyorum. Akciğer lobu cidir. kan dolaşımını ve idrarı artırmak için
zatürresi olan hastalar üzerinde yapılan • Vücuttaki serbest radikalleri yani zararlı • Mide ve bağırsak hareketini artırıp haz- 3 diş sarımsağı suyla kaynatıp yemek-
klinik çalışmada hastalara 4 saatte bir 1 maddeleri etkisiz hale getirip, bağışıklık mı kolaylaştırmaktadır. lerde soya sosuyla tüketebilirsiniz.
çay kaşığı sarımsak şerbeti verilmiş ve sistemini güçlendirir ve hücreleri korur. • Bütün salgı bezlerini çalıştırmak ve • ısırık ve arı sokmalarında ağrıyı azalt-
vakaların tümünün iyileştiği görülmüş. • Kardiyovasküler sistemi güçlendirir. vücudu zehirlerinden temizlemek sure- mak için sarımsağı kesip sulu kısmını
Çin’de sarımsak tüketimi fazladır ve çok • Serum kolesterol ve trigliserit seviye- tiyle, genç ve dinç olmayı, uzun yaşa- mevcut bölgeye sürebilirsiniz.
az sayıda akciğer tüberkülozu görülmek- lerini düşürür. mayı sağlamaktadır. Kaynak: Beslenme ve diyet uzmanı Bengi Çetiner