Atmosfer
İklim Değişikliğinin Yeni Kurbanları: Antarktika Meteorları
Meteorlar, güneş sistemimiz hakkında benzersiz bilgiler sağlayan uzaydan gelen parçalardır. Antarktika meteoritlerin bulunabileceği en verimli yerdir ve bugüne kadar Dünya'da bulunan tüm meteoritlerin yaklaşık yüzde 60'ı Antarktika buz tabakasının yüzeyinden toplanmıştır. Buz tabakasının akışı, meteorlarını, göktaşlarının koyu renkli kabuklarının kolayca tespit edilebildiği "Göktaşı karaya oturma bölgeleri" adı verilen alanlarda yoğunlaştırmaktadır. Ayrıca kısa vadede göktaşı kurtarma görevlerinin verimliliğini artırma potansiyeli de mevcuttur. Bu potansiyel, esas olarak, keşfedilmemiş göktaşı karaya oturma bölgelerini belirlemek ve göktaşlarının sıklıkla bulunduğu mavi buzu açığa çıkaran alanların haritasını çıkarmak için veriye dayalı analize dayanmaktadır.
Koyu renklerinden dolayı meteorlar tercihen çevredeki buza göre ısınmaktadır. Bu ısı göktaşlarından buza aktarılırken buzu ısıtır ve sonunda yerel olarak erimesine neden olarak göktaşlarının buz tabakasının yüzeyinin altına batmasına neden olabilmektedir. Meteorlar buz tabakasına sığ derinliklerden bile girdiklerinde artık tespit edilemez ve bu nedenle bilim açısından kaybolmaktadırlar.
2050 yılına gelindiğinde Antarktika'daki tahmini 300.000 ila 800.000 meteorun dörtte biri buzulların erimesi nedeniyle kaybolacağını düşünülmektedir. Yüzyılın sonuna gelindiğinde araştırmacılar, yüksek ısınma senaryosu altında bu sayının artarak kıtadaki göktaşlarının dörtte üçüne yakın bir göktaşı kaybına yaklaşabileceğini öngörmektedir.
Brussel Vrije Üniversitesi Buzul Biliminde Doçent olan Zekollari, ‘Antarktika göktaşlarını kurtarma çabalarını hızlandırmalı ve yoğunlaştırmalıyız. Antarktika göktaşlarının kaybı, bilim adamlarının yok olan buzullardan toplanan buz çekirdeklerinden topladığı verilerin kaybına çok benzer; onlar yok olunca evrenin bazı sırları da yok oluyor.’ diyerek göktaşlarının bilimsel değerini korumak için büyük bir uluslararası çaba çağrısında bulunmuştur.
Atmosfer sıcaklıkları arttıkça buzun yüzey sıcaklığı da artmaktadır. Araştırmacılar, ‘Buzun sıcaklıkları sıfırın çok altında olduğunda bile, koyu renk göktaşları güneşte o kadar çok ısınırlar ki, doğrudan gök taşının altındaki buzu eritebilmektedir. Bu süreçte sıcak göktaşı buzda yerel bir çöküntü oluşturur ve zamanla yüzeyin altında tamamen kaybolmaktadır.’ diyerek açıklamıştır.
Bilim adamları, uzun vadede Antarktika'da kalan keşfedilmemiş meteoritlerin çoğunu korumanın tek yolunun sera gazı emisyonlarını hızla azaltmak olduğu sonucuna varmışlardır.
Kaynakça:
Bassma BOUANANI
