Page 31 - LabMedya - 89

LABORATUVAR VE SAĞLIK TEKNOLOJILERI 31

DEVLET DESTEKLERİ İLE

LABORATUVAR VE SAĞLIK SEKTÖRÜNDE

KÜRESEL GÜÇ OLMAK MÜMKÜN MÜ?

Alperhan BENLİOĞLU
Prowin Danışmanlık

Laboratuvar ve sağlık teknolojileri sektörü, hızla deği- kalite ve uygunluk belgeleri için sağlanan destekler, sürdürülebilir biçimde gerçekleştirmelerine olanak
şen küresel dinamikler ve artan kalite beklentileriyle yalnızca belgeye ulaşmayı değil, aynı zamanda sür- tanımaktadır. Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında,
birlikte, artık yalnızca teknik bilgi ve altyapı ile rekabet dürülebilir ticari büyümeyi hedefleyen stratejik bir KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indiri-
edebilecek bir alan olmaktan çıkmıştır. Günümüzde, yatırım olarak görülebilmektedir. mi, SGK işveren primi desteği ve faiz/kâr payı desteği
şirketlerin uluslararası pazarlarda söz sahibi olabilme- gibi çok yönlü avantajlar sunulmaktadır. Bu destek
si; Ar-Ge yetkinliği, sürdürülebilirlik kriterlerine uyum AR-GE VE YENILIKÇILIK: TÜBITAK kalemleri sayesinde şirketler, üretim süreçlerinde
ve marka bilinirliği kadar, kamu desteklerinden ne Alperhan DESTEKLERIYLE GELECEĞE YATIRIM modern teknoloji kullanımına geçebilmekte, verimliliği
derece etkin faydalandıklarıyla da doğrudan ilişkilidir. BENLİOĞLU artırabilmekte ve maliyetlerini uzun vadede optimize
Özellikle tıbbi cihazlar ve laboratuvar ekipmanları gibi Prowin Laboratuvar ve sağlık sektöründe yenilikçilik artık edebilmektedir. Özellikle ithal girdiye dayalı üretim
regülasyona tabi ürünlerin ihracatında, belgeleme Danışmanlık bir seçenek değil, sektörel anlamda ayakta kalma- yapan şirketler için, bu teşvikler hem tedarik zinciri
süreçlerinden pazarlama faaliyetlerine kadar her / nın temel koşulu olarak görülmektedir. Gelişen tıbbi risklerini azaltmakta hem de yerlileşme hedeflerine
adımda önemli maliyetler ve uyum yükümlülükleri teknolojiler, dijitalleşen test sistemleri, yapay zekâ katkı sağlamaktadır. Laboratuvar cihazları, biyome-
doğmaktadır. destekli analiz araçları gibi alanlarda rekabet ede- dikal sistemler, tıbbi sarf malzemeleri gibi hassas ve
bilmek, şirketlerin kendi bilgi ve teknoloji altyapılarını yüksek katma değerli ürünlerin üretiminde, yatırım
Devlet tarafından sunulan destek mekanizmaları, Laboratuvar ekipmanları, tıbbi cihazlar ve analiz sürekli olarak geliştirmesini zorunlu kılmaktadır. Bu teşvikleri sayesinde uluslararası rekabete uygun öl-
şirketlerin rekabet gücünü artıran stratejik birer hizmetleri gibi alanlarda, görünürlük ve güven en az noktada, Ar-Ge yatırımlarını destekleyen kamu me- çeklerde üretim yapmak mümkün hale gelmektedir.
kaldıraç işlevi görmektedir. T.C. Ticaret Bakanlığı ve ürün kalitesi kadar önemlidir. Dolayısıyla bu destekler kanizmaları, şirketlerin geleceğe daha emin adımlarla Ayrıca bu belgeyle uyumlu olarak alınan makineler ve
TÜBİTAK gibi kurumlar tarafından sağlanan teşvikler; yalnızca maliyetleri düşürmekle kalmamakta, aynı ilerlemesini sağlayan en önemli kaldıraçlardan biri yapılan yatırımlar, şirketlerin Ar-Ge ve çevresel sür-
pazara giriş belgelerinden yurt dışı tanıtıma, Ar-Ge zamanda şirketlerin global ölçekte kurumsal itiba- olarak görülmektedir. dürülebilirlik hedefleriyle de entegre edilebilmektedir.
projelerinden yatırım teşviklerine kadar geniş bir yel- rını da artırmaktadır. Bu destekleri stratejik biçimde Böylece yatırım yalnızca bir üretim kapasitesi artışı
pazeyi kapsamakta ve şirketlere hem finansal hem de değerlendiren şirketler hem ihracat hacmini artırabil- TÜBİTAK tarafından yürütülen 1501 Sanayi Ar-Ge değil, aynı zamanda firmanın teknolojik dönüşümünün
operasyonel anlamda ciddi avantajlar sunmaktadır. mekte hem de markalarını uluslararası alanda kalıcı Destek Programı, 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek ve çevresel uyumunun da teminatı haline gelmektedir.
Laboratuvar ve sağlık sektöründe faaliyet gösteren hale getirebilmektedir. Programı ve 1701 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri İçin
şirketler için bu destekler, sadece büyüme değil, aynı KOBİ Destekleme Çağrısı gibi destek programları, STRATEJIK BIR YOL HARITASI: DESTEKLERLE
zamanda sürdürülebilir, katma değerli ve uluslararası KALITE VE UYUM SÜREÇLERINE DESTEK: sektörün ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş çözümler GÜÇLENEN GELECEK VIZYONU
normlara uygun bir üretim modeline geçişin de anah- PAZARA GIRIŞ BELGELERI sunmaktadır. Prototip geliştirme, ürünün ticarileştiril-
tarıdır. Küresel rekabette geri kalmamak ve pazardaki mesi, proses iyileştirme ya da dijitalleşme gibi birçok Laboratuvar ve sağlık teknolojileri sektörü, yalnızca
fırsatları zamanında değerlendirmek isteyen her şir- Sağlık ve laboratuvar sektöründe üretilen ürünlerin farklı alanda yapılan proje harcamaları, büyük oranda bugünün ihtiyaçlarını değil, aynı zamanda geleceğin
ket açısından, bu destek araçlarını etkin ve stratejik küresel pazarlarda yer bulabilmesi için sadece tek- hibe desteği ile karşılanmaktadır. Bu da özellikle KOBİ sağlık sistemlerini şekillendirme potansiyeli taşıyan
biçimde kullanması artık bir tercih olmaktan ziyade nolojik olarak yeterli olması yetmez; aynı zamanda ölçeğindeki şirketler için yüksek teknolojiye geçişi stratejik bir alandır. Ancak, bu potansiyelin gerçe-
zorunluluk haline gelmiştir. ulusal ve uluslararası regülasyonlara tam uyum da mümkün ve sürdürülebilir kılmaktadır. Bu destekler, ğe dönüşmesi, yalnızca nitelikli üretim ve yenilikçi
gerekmektedir. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde yalnızca ürün geliştirmeye değil; çevresel etkilerin fikirlerle değil, aynı zamanda bu fikirlerin doğru
IHRACAT ODAKLI TEŞVIKLER: KÜRESEL geçerli olan MDR (Tıbbi Cihaz Regülasyonu) ve IVDR azaltılması, enerji verimliliği, atık yönetimi gibi alan- kaynaklarla desteklenmesiyle mümkündür. Kamu
PAZARLARA AÇILAN KAPILAR (In Vitro Tanısal Tıbbi Cihaz Regülasyonu) gibi mevzu- larda da firmaları yenilikçi çözümler üretmeye teşvik destek mekanizmaları, şirketlerin bu dönüşüm yol-
atlar, ürünlerin kalite, güvenlik ve performans kriter- etmektedir. Ar-Ge ve inovasyon yatırımlarını TÜBİTAK culuğunda hem finansal yüklerini azaltmakta hem de
Laboratuvar ve sağlık teknolojileri alanında faaliyet lerini detaylı şekilde belirlemektedir. Bu kapsamda, destekleriyle buluşturabilen şirketler; sadece bugünün vizyonlarını büyütebilecekleri bir zemin sunmaktadır.
gösteren firmalar için ihracat, büyümenin ve sür- CE belgesi başta olmak üzere birçok test, analiz değil, yarının pazarında da güçlü bir oyuncu olma şan- Devlet desteklerinden etkin şekilde faydalanmak, artık
dürülebilirliğin en güçlü kaynaklarından biridir. Dış ve sertifikasyon süreci üretici firmaların karşısına sına sahip olmaktadır. Üstelik bu süreçte elde edilen bir ayrıcalık olarak görülmemekte; rekabette ayakta
pazarlara açılmak, sadece üretim gücüyle değil, aynı yüksek maliyetli ve uzmanlık gerektiren bir süreç bilgi birikimi ve teknolojik yetkinlik, şirketlerin katma kalmanın ve fark yaratmanın zorunlu bir unsuru haline
zamanda stratejik pazarlama, marka konumlandırma olarak çıkmaktadır. T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından değerli üretim kabiliyetini kalıcı ve sürdürülebilir bir gelmektedir. Özellikle ihracat, belge ve sertifikasyon
ve fiziki varlık oluşturma gibi birçok unsuru aynı anda sağlanan "Pazara Giriş Belgeleri" desteği ise tam da biçimde artırmaktadır. süreçleri, Ar-Ge projeleri, sürdürülebilirlik yatırımları
yönetmeyi gerektirmektedir. Bu süreçte karşılaşılan bu noktada devreye girerek, şirketlerin bu süreçleri ve üretim altyapısının yenilenmesi gibi alanlarda sağ-
maliyetler, fuar katılım bedelleri, yabancı ülkelerde başarıyla tamamlamalarına olanak tanımaktadır. ISO BÜYÜK DÖNÜŞÜMLER IÇIN YATIRIM TEŞVIK lanan teşvikler, şirketlerin stratejik büyüme planlarına
marka tescil ücretleri, yurt dışı ofis kiraları gibi, pek 13485 gibi kalite sistem belgeleri, ürün test ve analiz BELGESININ ROLÜ entegre edilebilecek güçlü araçlar haline gelmiştir.
çok firma için caydırıcı olabilmektedir. T.C. Ticaret çalışmaları gibi alanlarda yapılan harcamaların be- Burada en önemli olan nokta, destekleri yalnızca kısa
Bakanlığı tarafından sağlanan ihracat destekleri, lirli oranlarda desteklenmesi, şirketlerin pazara giriş Laboratuvar ve sağlık teknolojileri alanında üretim vadeli maliyet avantajı olarak görmekten ziyade uzun
şirketlerin küresel pazarlara açılımını kolaylaştıran sürecinde karşılaştıkları finansal yükü önemli ölçüde yapan şirketler için yatırım kararları; yüksek sermaye vadeli rekabet gücü, marka değeri ve kurumsal da-
ve hızlandıran önemli birer araç olarak karşımıza çık- azaltmaktadır. Bu destek sadece küresel pazarlara ihtiyacı, uzun geri dönüş süreleri ve teknik uzmanlık yanıklılığı artıran yatırımlar olarak değerlendirmektir.
maktadır. Yurt içi ve yurt dışı fuar katılım destekleri, erişim değil, aynı zamanda iç pazarda da güvenilirlik, gereksinimi gibi nedenlerle stratejik bir planlama Bu nedenle firmaların bir destek stratejisi oluşturarak,
firmaların yeni müşterilere ulaşmasını sağlarken, mar- kalite algısı ve rekabet avantajı yaratmaktadır. Bel- gerektirmektedir. Özellikle yeni makine-teçhizat hangi destekten ne zaman ve nasıl faydalanacağını
ka tescil ve tanıtım destekleri de uluslararası pazarda gelendirme süreçleri tamamlanan, mevzuata uygun alımları, üretim tesislerinin modernizasyonu ya da planlaması büyük önem taşımaktadır. Sağlıkta tek-
güvenilir bir imaj oluşturmalarına katkı sunmaktadır. ürünler pazarda çok daha hızlı kabul görmekte ve kapasite artışı gibi büyük ölçekli yatırımlar, ancak nolojik bağımsızlık, sürdürülebilir üretim ve küresel
Ayrıca yurt dışında açılacak ofis, showroom ya da müşteri nezdinde tercih edilir hale gelmektedir. Bu uygun finansman ve teşvik olanaklarıyla mümkün pazarda güçlü bir yer edinme hedefi doğrultusunda,
depo gibi birimler için kira desteği verilmesi, firmaların belgeler, ihracat sürecinde gümrük işlemlerinin ko- hale gelmektedir. Bu noktada, T.C. Sanayi ve Teknoloji kamu desteklerini akıllıca kullanan şirketlerin; sektörel
bu pazarlarda kalıcı bir yer edinmesini mümkün hale laylaşmasından devlet ihalelerine katılım yeterliliğine Bakanlığı tarafından sağlanan Yatırım Teşvik Belgesi, anlamda bugünün öncüsü, yarının lideri olma adayı
getirmektedir. kadar pek çok ek fayda sağlamaktadır. Dolayısıyla firmaların bu tür dönüşüm süreçlerini daha kolay ve olarak konumlanacağı söylenebilmektedir.