Page 34 - LabMedya - 79

34 YAŞAM

EKRAN BAĞIMLILIĞI

VE YAZ TATİLİ

Dr. Öğretim Üyesi Serdar AY
Altınbaş Üniversitesi
İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü

Sabah kalkar kalkmaz cep telefonuna mı uzanıyor eliniz?
O halde dikkat, “nomofobi” olabilirsiniz.

Günümüzün en sık karşılaşılan modern toplum olma isteğiniz var mı? Sık sık cep telefonu, tablet
problemlerinden biri ekran bağımlılığı. Sadece veya bilgisayarı kontrol ediyor musunuz? Evden
çocuklar değil yetişkinler de etkisi altında. Uz- veya ofisten dışarı çıkmak istemiyor musunuz?
manlar, bu bağımlılığın günlük görev ve sorum- Aile bireyleri, okul ve iş arkadaşlarıyla yüz yüze
lulukların aksatmalarının yansıra, birçok fiziksel, iletişiminiz azaldı mı? İşyerinde toplantıya veya
sosyal ve ruhsal probleme de neden olduğuna aile bireyleri ile yemeğe çıkma durumunda katılım
dikkat çekiyorlar. zorluğu ya da gergin davranışlar sergiliyor musu-
nuz? Buna bağlı olarak görev ve sorumlulukların
Gece uykusundan hemen önce veya sabah aksatılması ve erteleme alışkanlığı mı geliştirdi-
uyanır uyanmaz ilk iş cep telefonunuza bakıyor, niz? Özellikle geceleri ekran başında uzun saatler
İST ANBUL LÜTFİ WhatsApp mesajlarını, güncel son haberleri veya geçiriyor, gün içinde sıklıkla uykusuz ve yorgun
KIRD AR K ONGRE diğer paylaşımları kontrol etmeyi alışkanlık haline hissediyor musunuz? Yanıtlarınız evet ise odak-
getirdiyseniz, şarjınız bittiğinde ya da kapsama lanma ve sağlıklı iletişim kurmada zorlukla birlikte
MERKEZİ alanı dışında kaldığınızda yoğun stres, üzüntü ve verimsiz ve başarısız bir iş hayatı çabası olur.
yoksunluk hissediyorsanız nomofobi yani ekran
bağımlısı olmuş olabilirsiniz. “BASIT ÖNLEMLER UYKUSUZLUĞUN VE
VERIMSIZLIĞIN ÖNÜNE GEÇER”
“ÖĞRENMEDE YAVAŞLIK VE KONUŞMA
GERILIĞINE NEDEN OLUYOR” Basit önlemlerle buna karşı önlemler alınabilir.
İşe sesli veya sessiz bildirimlerinizi kapatarak
Yaz mevsiminin, sosyalleşme ve açık hava akti- başlayabilirsiniz. Sağlıklı iletişimi ve verimliliği
viteleri açısından olağanüstü imkanlar sunduğu artırmak için toplantılarda, bu cihazların bulun-
halde başta çocukların saatlerce ekran karşı- durulmasını kısıtlayabilirsiniz. Yatak odası gibi
sında, sanal ortamlarda zaman harcaması aile yaşam alanlarınızı telefon, tablet ve bilgisayar
ve çevre ilişkilerini de sekteye uğratıyor. Küçük gibi cihazlardan arındırabilirsiniz. Özellikle aile
çocukların yemek yemelerini kolaylaştırmak veya bireyleri veya dostlarla birlikte bulunulan sosyal
dost ortamlarında çocukları meşgul etmek için ortamlarda söz konusu cihazları kapalı tutmayı
ebeveynlerin çocuklara cep telefonu ve tablet veya bulundurmamayı kural haline getirebilir ve
gibi dijital materyaller vermeleri, çocuklarda sohbet ortamları oluşturabilirsiniz. Yatmadan
ekran bağımlılığının başlangıcı oluyor. Kullanım önce belli bir saatten sonra bu cihazları kullan-
arttıkça da dış dünyaya odaklanma sorunu ortaya mamayı veya kapatmayı alışkanlık haline getire-
çıkıveriyor. Bunun da çocuğun öğrenmesinde ve bilirsiniz. Özellikle çocuklarınızı yüzme, basketbol,
zihinsel gelişiminde yavaşlık, adaptasyon güç- futbol vb. sporları yapmaya yönlendirerek ekrana
lükleri, konuşma dahil iletişim yeteneklerinde, bağlı kalmalarının önüne geçebilirsiniz. Böylece
sosyalleşme süreçlerinde ve fiziksel gelişiminde fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimleri de artar.
gecikme, göz ve duruş bozuklukları gibi sağlık Ayrıca rol model olarak aile içinde anne babaların,
problemleri ortaya çıkabiliyor. işyerlerinde yöneticilerin ve okullarda da eğitim-
cilerin öğrencilere, çocuklara ve çalışanlara bu
“KENDINIZI TEST EDIN” cihazların kontrollü kullanımı konusunda iyi birer
örnek olması gerekiyor. Bu sorun çözüldüğünde
Bağımlılığın derecesini fark etmek ve kontrol al- birey, uyku alışkanlığının düzene girmesinden
tınına alabilmek için insanların kendi kendilerini vücut duruşu, odaklanma, iletişim ve başarı gibi
test etmelerini öneririm. Sürekli ekran karşısında konularda pozitif ilerleme sağladığını görecektir.