Page 27 - LabMedya - 78

DOĞA VE ÇEVRE 27

SINIRDA KARBON

VERGİSİ MEKANİZMASI

2026’da başlayacak olan ve Avrupa’nın ithal ettiği ürün- halen yüksek seyretmesi, ülkemizde yüksek seyreden ana sorumluluğun AB’de yerleşik ithalatçı firmalarda elektrik enerjisinin üretim aşamasında salınan emisyon-
lerin karbon salımına göre vergilendirilmesini öngören enflasyon sebebiyle asgari ücrete yapılan artışların iş olacağı, bu raporlama için gerekli verilerin ise tedarikçi lar Kapsam 3 Girdi kaynaklı dolaylı emisyonlar: Ürünün
Sınırda Karbon Vergisi Mekanizması yasalaştı. gücü maliyetinde yükselişe yol açması, kur politikaları firmalar tarafından sağlanması gerektiğini söyledi. üretiminde girdi olarak kullanılan ve yine SKDM ürün
ve emtia fiyatlarında kur kaynaklı yaşanan düşüşe ilave listesinde yer alan girdi/ara malların üretimi aşamasın-
Son 10 yıldır sektörde kapasite fazlası sorunu, ABD Se- olarak deprem sebebiyle yaşanan can ve mal kayıpları, “Yeşil yatırımları yapmayan ülkelerin üreticilerine yö- da salınan emisyonlar (Tedarikçilerden temin edilerek
ction 232 ile başlayan ticaret savaşı ve Avrupa Birliği’nin düşen kapasite kullanım oranları ve kurların enflasyona nelik dolaylı olarak yaptırım ve tedbirler getirilecek. hesaplamaya dahil edilecektir) olarak tanımlayabiliriz.
(AB) korumacılık önlemleriyle mücadele eden demir çelik paralel artış göstermemesinden dolayı ithalatın daha Sürdürülebilir uluslararası ticaret düzeni kuruluyor. Ve SKDM kapsamında ürün ithal eden ithalatçı; ürünün
sektörü, bu kez de AB’nin Yeşil Mutabakat kapsamında cazip hale gelmesi; 2023 yılının Ocak-Mayıs döneminde ortak değerleri uygulayanlarla serbest ticaretin devamı; üretildiği tesisteki üretim sürecinden kaynaklanan gö-
getirdiği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile yeni ihracatta aşağı yönlü etkiye yol açmıştır. Temennimiz bunun dışında kalan ülkelere ise tedbirlerin uygulanma- mülü emisyonların yanı sıra, gerektiği hallerde, üretim
bir korumacılık dalgası ile karşı karşıya. her ne kadar bu sarmaldan çıkıp daha sağlıklı bir üretim sı söz konusu. Bunlardan en önemlisi Sınırda Karbon sürecinde tüketilen ara girdilerin üretimi esnasında olu-
ve ihracat sürecine girmek olsa da bu durum bir süre Düzenleme Mekanizması. AB tarafından dünyadaki ilk şan gömülü emisyonları da raporlayacaktır. Örneğin;
2023 YILINDA ÇELIK VE DEMIR- daha, en azından küresel faiz artışlarının sonlanmasına örneği olacak. AB dışında İngiltere ve Kanada’da farklı alüminyum profil ithalatında hem alüminyum profilin
DEMIRDIŞI METALLER IHRACATINDA dek devam edecek gibi gözükmektedir.” mekanizmalar üzerinde çalışıyor. AB kendi içinde bir kendi üretim sürecinden kaynaklanan hem girdi mater-
GERILEME DEVAM EDIYOR emisyon ticaret sistemini hali hazırda uyguluyor. SKDM yali olan işlenmemiş alüminyumun üretim sürecinden
TÜRKIYE REKABETÇILIĞINI Uygulaması 1 Ekim 2023 itibariyle başlayacak, 1 Ekim kaynaklanan gömülü emisyonlar.” diye konuştu.
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı KAYBETMEMESI IÇIN 2023-31 Aralık 2025 arası geçiş dönemi yani Raporlama
Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Yöne- KARBONSUZLAŞMADA YOL KAT ETMELI ve Veri Toplama dönemi. Mali yükümlülükler ise 1 Ocak SINIRDA KARBON DÜZENLEME
tim Kurulu Başkanı Yalçın Ertan, “Türkiye genelinde Çelik 2026’da başlayacak. Esas olan ithalatta eşyanın karbon MEKANIZMASI ILE AMAÇ AB’DEKI
ve Demir-Demirdışı Metaller sektörü olarak 2022 yılında Yalçın Ertan, “Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarının içeriğine yani gömülü emisyonlarına göre karbon fiyatına ÜRETICILERIN REKABET GÜCÜNÜN
bir önceki yıla kıyasla değer bazında %2,4 oranında azaltılması yönündeki çalışmaları, özellikle de Yeşil tabi tutulmasına ilişkin uygulama olacak. Her ne kadar KORUNMASI
artışla toplam 35,4 milyar dolar ihracat gerçekleştir- Mutabakat’a sağlanacak uyum ve sınırda karbon dü- bunun muhatabı Avrupa Birliğindeki ithalatçılar olsa da,
dik. Sektörümüz 2022 yılında Türkiye Geneli ihracatta zenlenme mekanizmasının uygulamaya geçmesi ile; özellikle veri akışı konusunda üreticilerden alınması ge- Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Dr. Vey-
%14’lük paya sahip olarak Türkiye ekonomisi için lo- başta demir-çelik, alüminyum, elektrik, çimento gibi reken çok detaylı bilgiler bulunuyor. AB ekonomik alanı sel Yayan, “AB kendi çelik sektörünü çok yönlü olarak
komotif sektörlerden biri oldu. Ege Demir ve Demirdışı emisyon yoğun sektörler olmak üzere tüm sektörlerde ülkeleri ve EFTA üyeleri sistemden muaf tutulmakta. İlk destekleyeceğini açıkladı. AB’nin koruma tedbiri önce-
Metaller İhracatçıları Birliği olarak ise ihracat artışımızı ihracatçılarımız için ek maliyetlerin ortaya çıkmasını aşamada SKDM’nin uygulanacağı 6 sektör belirlenmiş sinde Türkiye’den birçok ürüne damping soruşturmaları
ivmelendirerek bir önceki yıla göre %15 oranında yük- gündeme getirmiştir. Önemli ticari partnerlerimizden durumda ancak bu sektörlerin uygulamanın resmi olarak açıklandı. AB önce Sübvansiyon vergisi soruşturması
selişle 2,6 milyar dolar dövizi ülkemize kazandırdık. 2023 olan AB ile ticari ilişkilerimizin sekteye uğramaması için, başlayacağı 2026 tarihinden itibaren genişletileceği ön- başlattı sonra da koruma tedbiri koydu. Sınırda Karbon
yılının ilk 5 ayında ise çelik ve demir-demirdışı metaller karbon emisyonları konusunun dikkatle ele alınması her görülüyor. Türkiye olarak SKDM’ye tabi ürünlerde toplam Düzenleme Mekanizması ile amaç AB’deki üreticilerin
sektörleri ihracatı, çelik sektöründeki kapasite kullanım geçen gün daha fazla önem kazanmaktadır. Uluslararası 13,2 milyar dolar ihracatımız var, bunun 8,1 milyar doları rekabet gücünün korunması ve yenilik geliştirme şansını
oranlarında maalesef gerileme yaşanmıştır ve bu durum platformlarda karbon emisyonlarının azaltılması ve iklim demir çelik ürünlerinden oluşuyor, 4 milyar dolara ya- artırmak. Üzerinde 20 yıl çalışılmış bir mekanizma. Mo-
halen devam etmektedir” dedi. değişikliği ile mücadelede Sınırda Karbon Düzenleme kında alüminyum ürünlerinden geliyor. Diğer sektörler dern zamanların tarife dışı engeli olarak değerlendiriliyor.
Mekanizması önemli bir araç olarak görülmektedir. Tür- de gübre, çimento, elektrik, hidrojen var. AB’deki üreticiler geçiş dönemine hazırlanmış durumda
KÜRESEL FAIZ ARTIŞLARININ kiye’nin ihracatta rekabetçi konumunu kaybetmemesi biz ise henüz uyum mevzuatını göremiyoruz. Sınırda Kar-
SONLANMASINA DEK DEVAM EDECEK için karbonsuzlaşma konusunda güncel uygulamaların ÜRETIM SÜRECINDE TÜKETILEN ARA bon Düzenleme Mekanizması kapsamına giren ürünlere
yakından takip edilmesi büyük önem arz etmektedir. GIRDILERIN ÜRETIMI ESNASINDA baktığımızda Avrupa Birliği ithalatında Türkiye’nin payının
Başkan Ertan, çelik sektörünün küresel bir sektör oldu- Bizler de bu doğrultuda çalışmalarımızı gerçekleştiri- OLUŞAN GÖMÜLÜ EMISYONLAR DA yüzde 11 olduğu görülüyor. Çelik sektörünün ihracatında
ğunu bu sebeple yalnızca ülke dinamiklerinden değil tüm yor, güncel gelişmeleri yakından takip ediyoruz.” diye RAPORLANACAK 2023’ün ilk dört beş ayında yüzde 40 gerileme yaşandı, 12
değer zincirindeki değişimlerden etkilendiğini vurguladı. konuştu. aylık ihracata baktığımızda ise yine %30’luk bir gerileme
Güçlü, “6 sektörün doğrudan emisyonları ile çimento görüyoruz Avrupa ile durumumuzu değerlendirdiğimizde
“Bu sebeple küresel olarak bakıldığında; ABD ve AB MALI YÜKÜMLÜLÜKLER ve gübre için kullanılan elektriğin emisyonunun da ana koruma tedbirinin en az bir sene hatta daha uzun seneler
ülkelerindeki yüksek enflasyon oranları, küresel piya- 1 OCAK 2026’DA BAŞLAYACAK dönemde karbon fiyatlamasına tabi tutulması hedefle- devrede olacağını görüyoruz. Ayrıca Şu anda yürürlükte
salarda yaşanan durgunluk, ABD ve Avrupa Birliğinde niyor. SKDM Emisyon Kapsamını; Kapsam 1 Doğrudan olan damping vergileri var. Geçen yıl üretimde yüzde 15
faiz artışları nedeniyle inşaat sektörü üzerinde oluşan Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa emisyonlar: ürünün üretim süreçlerinden kaynaklanan bu sene de ilk 5 ayda yüzde 40 daralma var. Bu kayıp
baskı, Çin’de inşaat sektörü ve ihracatta yaşanan ya- Birliği Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Bahar karbon salınımı (üretim sürecinde tüketilen ısıtma ve kümülatifte 55-60’lara ulaşıyor. Bu Türkiye için çok bü-
vaşlamaya ilave olarak küresel tüketimdeki düşüş, iç Güçlü, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile ilgili soğutmanın üretiminden kaynaklı olan emisyonlar da yük bir kayıp” dedi.
piyasadaki enerji fiyatlarının AB ve Uzak Doğuya kıyasla raporlama döneminin 1 Ocak 2024’de başlayacağını ve dahil) Kapsam 2 Dolaylı emisyonlar: Üretimde kullanılan