Page 14 - LabMedya - 69
P. 14

14               ARAŞTIRMA










                      MERCK                                              BEBEKLER


                                                                         ANNE KARNINDA

                                                                         AĞLAR MI?



                                                                         Çeviri: Nərgiz İsgəndərli














                                                                      Gebeliğin ikinci üç aylık döneminin başında   haftalarda gelişir ve gebelik haftası ilerledikçe
                                                                      iken anne doğmamış bebeğinin tekme   karmaşık bir hal alır. Reissland bu hareketlerin
                                                                      attığını, yuvarlandığını ve hatta hıçkırdığını bile   hamile bireyin hissedemeyeceği kadar ince
                                                                      hissedebilir. Ama bebeklerin doğmadan önce   olduğunu belirtiyor. Ama fetüsler ilk nefeslerini
                                                                      ağlayıp ağlamadıklarını biliyor muyuz?  aldıklarında ağlama mimikleri işlevsel olsun diye,

                                                                      Hamileler bu hareketi hissetmiyor olsa bile,   doğumdan önce bu mimikler üzerinde çalışırlar
                                                                      araştırmacılar bebeklerin doğumdaki ilk   ve doğum sırasında uzun zamandır beklenen
                                                                      ağlayışları için önceden pratik yaptıklarını öne   çığlığı salıverirler.  Rahim içindeki dönemde
                                                                      sürüyor.                        ses tellerini titreterek ses çıkarmaya çalışıp
                                                                                                      çalışmadıklarını bilmek ise imkansızdır. Sıvı içinde
                                                                      Ultrason teknolojisi rahmin içini dikkatle   ses dalgası oluşturabilseler bile, bu, amniyotik
                                                                      incelememize ve fetüs henüz gelişirken onu   sıvı ve annenin vücudundan geçecek kadar güçlü
                                                                      gözlemlememize olanak sağlar. Mesela, 2005   olmayacaktır.
                                                                      senesinde “Çocukluk Çağında Hastalık Arşivleri”   Bununla beraber, bu ağlama hareketlerinin
                                                                      dergisinin — Fetal ve Neonatal Baskısında   herhangi bir şekilde fetüsün ağrı veya
                                                                      (Archives of Disease in Chilhood – Fetal and   komforsuzluğu ile ilişkili olup olmadığını da
                                                                      Neonatal Edition) yayımlanan yazıda, 33 haftalık   bilmiyoruz. Reissland’ın çalışmalarında bu yüz
                                                                      bir fetüsün ultrasonunda, ağlama benzeri yüz   ifadeleri hiçbir uyarı olmadan görüldü; mimikler
                     PROTEINLE MI                                     ifadeleri yaptığından söz edilmiştir. Araştırmacılar   araştırmacıların uyguladığı herhangi bir uyarıya
                                                                      fetüsü titreşim ve gürültü ile uyardığında ise,
                                                                                                      cevap niteliğinde değildi.
                 ÇALISIYORSUNUZ?                                      çenesini genişçe açmış ve sıkıştırmış,  göğsünü   Reissland, doğum sonrası dönemde, mimiklerin,
                                                                      yükseltip, kafasını geriye atarak ardarda üç
                                                                      büyük nefes vermiş ve çenesini titreterek   ebeveyn ve çocuk arasında kurulan bağ  ve
                                                                      “ağlama” hareketini bitirmiştir. Bu hareket 10   iletişim açısından önemli rol oynadığını belirtiyor.
            Yeni tasarım,                            1, 5 satte 5 spinde  fetüste görülmüştür (tüm taranan bebeklerin   Bu yüz gestaltları yüz kasları için bir nevi “deneme
          protein bütünlüğünü                          saflaştırma,    yaklaşık %6’da).                sürüşü” niteliğinde oluyor ve rahim içindeki bu
          korurken 1000 kat                           konsantre etme                                  deneme, doğduktan sonra diğer kişiler ile bağ
            (%99,99) tuz                                ve tampon     Yani bu fetüs rahimdeyken ağlıyor muydu? Bu,
           giderme sağlar.                              değişimi.     ağlamayı nasıl tanımladığınıza bağlı. Birleşik   kurmak için bebeğe yardımcı oluyor olabilir.
                                                                      Krallık’ta Durham Üniversitesinde gelişimsel   Bu çalışmalarda Reissland’ın amacı, doğum
                                                        Afinite        psikolog olan Nadja Reissland’ın Live Science’a   öncesi gelişim bozuklukları ve diğer sağlık
                                                       saflaştırma
              Antikor                                1 s, 4 spin, <10 mL örnek  bildirdiği gibi, “Ağlamayı, ‘güçlü bir duyguyu yüksek   sorunlarını tanımlamak için işeyarar bir alet
             işaretleme                                               ve anlaşılmaz bir çığlık veya bağırış ile dışavurma’   geliştirmede araştırmacılara yardımcı olmaktı.
              1 s, 3 spin                               Serum         olarak tanımlıyorsanız, bu bebeklerin rahim içinde   Gelişim bozukluğu veya sağlık sorunu olan
                                                       deplasyonu
                                                                      ağlamadıklarını kesinlikle söyleyebilirsiniz”.  fetüste, yüz ifadelerindeki gelişme, sağlıklı
                                                                      Başka bir deyişle, sıvı ile dolu olan amniyotik   olanlardaki kadar görülmeyecektir.
                                                                      kese içinde fetüsler derin bir nefes alıp ciğerlerini   Reissland’ın belirttiğine göre, tüm yüz ifadeleri
                                                 Protein              dolduramaz ve ağlamaya başlamak için ses   doğum sonrasında, insanlarla sosyal bağlamda
                    Diyaliz                     saflaştırma            tellerini titreştiremezler. Bunun için dış dünyaya   iletişim kurarak öğrenilir. Bebekler “sosyal”
                   20 dk, 3 spin                   20 X               ilk ziyaretlerini beklemeleri gerekir.   gülümsemeye 8 haftadan önce başlamazlar ve
                                    Tuz                                                               o çok sevilen bebek gülüşleri 4-6 aydan önce
                                 uzaklaştırma                         Reissland’ın ekibi 4D ultrason görüntüleme   görülmez, ama yüzleri bu becerileri geliştirmeye
                                  20 dk, 1 spin                       yötemi ile, ikinci ve üçüncü trimesterda   doğumdan haftalar önce başlar. Live Science’ın
                                                                      fetüslerin hareketlerini 3D şekilde gözlemleyerek,   daha önce de bildirdiği gibi, fetüsler gözyaşı
                                                                      bu dönemde yüz ifadelerindeki gelişmeleri   üretmez; gözyaşları ile ağlama tipik olarak doğum
                                                                      değerlendirdi. Reissland ve meslektaşlarının   sonrası yaklaşık 4. haftada – gözyaşı kanalları
                                                                      2011'de PLOS One dergisinde yayımlanan bir   yaş üretecek kadar olgunlaştığında gözlemlenir.
                                                                      makalede tanımladıkları "ağlama yüzü gestaltı"
                                                                      ve "kahkaha gestaltı" dahil olmak üzere bu   Orijinali Live Science’ta yayımlanmıştır.
                                                                      yüz ifadeleri, doğum sonrası dönemde görülen
                                                                      mimiklerin habercisi olabilir.   Kaynak: www.livescience.com/do-babies-cry-
                                                                                                      in-womb
                                                                      Önhazırlık niteliğindeki bu ifadeler 24 - 35.
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19