Page 46 - LabMedya - 66

46 SAĞLIK w w w .labm edy a. c om

SİVRİSİNEK ISIRIĞI ALERJİSİ

VE KORUNMA ÖNLEMLERİ

Prof. Dr. Ahmet AKÇAY | Alerji ve Astım Derneği Başkanı | İstanbul Alerji Kurucusu

Hemen hemen herkes sivrisinek ısırıklarına çalışmalara göre sivrisinekler daha çok; tanısı konulabilir. Fakat kandan ve deriden doktora görünmeniz faydalı olacaktır.
karşı hassastır. Ancak bazı kişilerde bu • Erkekleri, yapılan alerji testlerinin alerjiyi gösterme
ısırıklar alerjik reaksiyona neden olabilir • Hamile kadınları, oranı yüksek değildir. O nedenle negatif SIVRISINEK KAYNAKLI
ve belirtileri şiddetli olabilir. Sivrisinek • Fazla kilolu veya obez olan insanları, olması sivrisinek alerjisi olmadığı anlamına HASTALIKLAR
alerjisinden korunmak için sivrisinek • 0 tipi ve AB kan grubu olan insanları, gelmemektedir. Sivrisinek ısırığı ile normal
kovucular kullanılması ve bazı önlemler • Son zamanlarda egzersiz yapan insanları, reaksiyon veren kişilerde alerji testleri • Sivrisinekler ısırıkları yoluyla mikropları
alınması faydalı olabilir. • Daha yüksek miktarlarda ürik asit, laktik yapmaya gerek yoktur. Sistemik reaksiyon yayarlar. Batı Nil ve Dang humması gibi
asit ve amonyak yayan insanları; bazı gelişen çocukların, bağışıklık yetmezliği virüsler ve sıtma gibi parazitler sizi hasta
SIVRISINEK ALERJISI NEDIR? ter kokuları sivrisinekler için daha çekici yönünden araştırılması da gerekir. edebilir.
gelmektedir, • Bir sivrisinek, enfekte olmuş bir kişiyi
Çoğu ısırık, sivrisineklerin en aktif olduğu • Çok terleyenleri, SIVRISINEK ALERJISININ veya hayvanı ısırdığında bir virüs veya
alacakaranlıkta veya şafakta meydana • Egzaması olanları, TEDAVISI parazit ile enfekte olur. Enfekte sivrisinek,
gelir. Erkek sivrisinekler sadece nektar ve • Yakın zamanda bira içen insanları daha mikropları ısırık yoluyla diğer insanlara
su ile beslenirken, dişi sivrisinekler kanla çok ısırıyor. Sivrisinek soktuğu zaman ilk olarak veya hayvanlara yayabilir.
beslenir ve ısırıklardan sorumlu olanlar dişi yapılması gereken ısırılan bölgeyi sabun ve
sivrisineklerdir. Dişi sivrisineklerin yumurta Ayrıca sivrisinekler sıcaktan etkilendiği için suyla yıkamaktır. SIVRISINEKLER KORONAVIRÜS
üretmek için kana ihtiyacı vardır. Çünkü koyu renk giyinmek ısırılma ihtimalinizi BULAŞMASINA NEDEN
sivrisinek yumurtalarını olgunlaştırabilmek artırabilir. Bunun nedeni koyu renklerin ısıyı Şişliği ve kaşıntıyı azaltmak için 10 dakika OLABILIR MI?
için demire ihtiyaç duyarlar. emmesidir. Nemli, tropik iklimlerde veya buz torbası uygulayın. Gerektiğinde buz
bataklıklarda yaşayan insanlar da ısırık için paketini tekrar uygulayın. Sivrisineklerin virüs ve parazitleri taşıyarak
Sivrisinek beslenirken cildinize tükürük daha büyük risk altındadır. • Kaşıntı tepkisini azaltmaya yardımcı önemli hastalıklara neden olmasından
enjekte eder. Vücudunuz salyaya tepki verir olabilecek bir kabartma tozu ve su dolayı herkesin aklına şu soru geliyor. Acaba
ve bu da şişlik ve kaşıntıya neden olur. Küçük çocuklar gibi bazı kişilerde alerjik karışımı uygulayın. sivrisinekler Koronavirüs bulaşmasına
Sivrisinekler, enfekte insanları ve hayvanları reaksiyon riski daha fazladır. Proteinler • 1 yemek kaşığı karbonatı macun katkı sağlar mı? Yapılan çalışmalarda
ısırdıklarında virüsler ve parazitler gibi ve antimikrobiyal ajanlar gibi sivrisinek kıvamına gelecek kadar suyla karıştırın. sivrisineklerin Koronavirüs buluşmasına
mikroplarla enfekte olurlar. tükürüğünün bazı bileşenlerine alerjisi olan • Macunu sivrisinek ısırığına uygulayın.
kişilerde Skeeter sendromu gelişme riski • 10 dakika bekleyin. katkı sağlamadığı ve sivrisinek vücudunda
Sivrisineklerin tükürüğünde alerjik olan çok daha yüksek olabilir. • Macunu yıkayın. yaşamadığı bildirilmiştir.
sayıda protein vardır. Sivrisinek ısırdığında
salgılarındaki maddeler kanın pıhtılaşmasını ALERJIK REAKSIYONLAR Sivrisinek alerjisi belirtileri varsa SIVRISINEK ISIRMALARINA KARŞI
engelleyici maddeler salar. Ayrıca kaşıntıya CIDDI OLABILIR! antihistaminik içeren ilaçlar ağızdan NASIL ÖNLEM ALABILIRIZ?
neden olabilen mast hücrelerinden kaşıntı
yapan histamin maddesinin salınımına Önemli ölçüde daha büyük sivrisinek verilmeli, şişlik ve kızarıklığın olduğu Sivrisinek alerjisinden korunmak için şu
bölgeye kortizonlu kremler 5-10 gün
neden olur. Bağışıklık sisteminin sivrisinek ısırıkları, şiddetli bir alerjik reaksiyonun önlemleri alabilirsiniz:
salgılarındaki maddelere bazen daha belirtilerinden biri olabilir. Bu belirtiler sürülmelidir. Sistemik reaksiyonlarda ise • Cildin maruz kalmasını önlemek
şiddetli cevap verir. Sivrisinek tarafından şunları içerebilir: 5-7 gün ağızdan kortizon verilmelidir. Ateşle için uzun kollu bluzlar ve pantolon
sokulduğunda bağışıklık sistemimin şiddetli • Geniş kaşıntı alanı, birlikte olan büyük lokal reaksiyonlarda ateş giyinebilirsiniz.
bir yanıt vermesine alerjik bir yanıt verir. • Lezyonlar, düşürücü ilaçlar verilmelidir. Antibiyotikler, • Sivrisinekleri çekecek parlak giysilerden
Sivrisinek alerjisi “Skeeter Sendromu” • Isırık bölgesinin yakınında morluklar, enfeksiyon durumu yoksa kullanılmamalıdır. uzak durabilirsiniz.
olarak adlandırılmaktadır. • Lenfanjit veya lenf sisteminin iltihabı, Sivrisinek alerjisinin tedavisinde en etkili • Durgun su alanlarından uzak
• Isırık veya çevresinde kurdeşen, olan yöntem sivrisineklerden kaçınmaktır. durmalısınız.
SIVRISINEK ALERJISININ • Anafilaksi, boğazda şişme ve hırıltı ile Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir • Doktorunuzun kontrolünde sivrisinekleri
BELIRTILERI sonuçlanan, hayatı tehdit eden nadir bir ve bazı reaksiyonlarda ilaç tedavisine uzak tutan ilaçlardan kullanabilirsiniz.
durum. gereksinim duyulabilir. • Güçlü parfümlerden kaçınmalısınız.
Isırılan bölgede 2-10 mm büyüklüğünde • Evinizde böcek kovucu ürünler
kızarık şişlikler oluşur. Bazı kişiler Daha ciddi bir durumun belirtileri SIVRISINEK ALERJISI OLANLARA kullanmayı deneyebilirsiniz.
ısırıklardan kısa süre sonra 2 cm’den olabileceğinden, aşağıdaki belirtilerden ALERJI AŞISI YAPILIR MI? • Bebeğinizin böceklere maruz kalabileceği
büyük lokal reaksiyonlar oluşabilir. herhangi birini fark ederseniz acil tıbbi alanlarda bebek taşıyıcıları veya bebek
Oluşan reaksiyonların üstü bir süre yardım alın: Sivrisinek alerjileri genelde ölümcül arabaları üzerinde cibinlik kullanılabilir.
sonra su toplayabilir. Bazı kişilerde, bu • Ateş, reaksiyonlarına neden olmamaktadır. • Pencerelere sineklikler takın. Klima
büyük lokal reaksiyonla birlikte ateş de • Şiddetli baş ağrısı, Sivrisinek ısırıklarına karşı reaksiyon kullanmak faydalı olabilir.
olabilir. Bu çocuklar başka bir hastalığı • Mide bulantısı ya da kusma, yaşın büyümesi ve sivrisinek ısırmasının
olmayan sağlıklı çocuklardır. Büyük lokal • Döküntü, tekrarlaması ile reaksiyon şiddeti de Sonuç olarak:
reaksiyonlar genellikle 3-10 gün içinde • Yorgunluk, azalmaktadır. Bu nedenle de sivrisinek Sivrisinek alerjisi nadirdir ancak alerjik
iyileşir. Bazı çocuklarda nadiren akut yaygın • Bilinç bulanıklığı, alerjilerine karşı alerji aşısı nadiren reaksiyon, acil tıbbi tedaviyi gerektirecek
ürtiker, serum hastalığı ve alerjik şok • Vücudunuzun bir tarafında kas zayıflığı gerekmektedir. kadar ciddi olabilir. Alerjinizin teşhisi
(anafilaksi) gibi sistemik alerjik reaksiyonlar gibi nörolojik değişiklikler. ve yönetilmesi bu bağlamda gereklidir.
gelişebilir. SIVRINEK ISIRMALARI NE GIBI Sivrisinek alerjisi uygun şekilde
SIVRISINEK ALERJISININ TEŞHISI SORUNLARA NEDEN OLABILIR? yönetildiğinde herhangi bir uzun süreli
SIVRISINEKLER KIMLERI DAHA hastalığa veya yaşam tarzına müdahaleye
ÇOK ISIRIYOR? Sivrisinek alerjisinin teşhisinde ayrıntılı Sivrisinek ısırıkları tedavi edilmezse ısırıkları neden olmaz. Sadece etrafınızdaki
bir tıbbi öykü ve muayene yapılmalıdır. kaşımaya bağlı olarak enfekte olabilirler. sivrisineklerin farkında olun ve ısırılmanız
Sivrisinekler ısıracağı kurbanlarını acaba Büyük lokal veya sistemik alerjik reaksiyon Enfekte bir ısırık kırmızı görünebilir, sıcak durumunda elinizde doğru araçları
neye göre seçiyor? Bazılarımızı daha çok oluşan hastalarda, kandan veya deriden hissedebilir veya ısırığın dışına kırmızı bir bulundurun.
ısırıyor ama bazılarımızı ısırmıyor. Yapılan yapılan alerji testleri ile sivrisinek alerjisi çizgi yayılabilir. Belirtiler kötüleşirse bir