Page 34 - LabMedya - 66
P. 34

34               DOĞA VE ÇEVRE                                                                            w w w .labm edy a. c om





       İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DÜNYANIN EN ESKİ


       KAYA SANATINI YOK EDİYOR



       YENİ BİR ARAŞTIRMAYA GÖRE ENDONEZYA’DAKİ DÜNYANIN EN ESKİ MAĞARA SANATLARINDAN
       BAZILARI, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NEDENİYLE “ENDİŞE VERİCİ BİR HIZLA” YOK OLUYOR.


                                                                                                      gerilme, sonunda kayanın çatlamasına ve
                                                                                                      pul pul dökülmesine neden olur.
                                                                                                      IKLIM AŞIRILIKLARI


                                                                                                      Araştırmaya göre bulgular, en azından
                                                                                                      son dört yüzyılda Maros-Pangkep kaya
                                                                                                      sanatının giderek kötüleştiğini ve son
                                                                                                      40 yılda erozyonun insan kaynaklı
                                                                                                      iklim değişikliği nedeniyle hızla arttığını
                                                                                                      gösteriyor. Araştırmacılar, “Avustralya;
                                                                                                      yoğun deniz akıntıları, mevsimlik değişim
                                                                                                      rüzgarları ve ılık okyanus suyu rezervuarı
                                                                                                      ile beslenen inanılmaz derecede aktif bir
                                                                                                      atmosfere sahip. Yine de kaya sanatının
                                                                                                      bir kısmı son buzul çağının soğuğundan
                                                                                                      mevcut musonun başlangıcına kadar,
                                                                                                      iklim değişikliğinin büyük bölümlerinde on
                                                                                                      binlerce yıl hayatta kalmayı başardı” diyor.

                                                                                                      Ancak iklim değişikliği şu anda aşırı iklim
                                                                                                      koşullarını büyütüyor. Açıklamaya göre,
                                                                                                      daha yüksek ortam sıcaklıkları ve daha
                                                                                                      şiddetli ve sık görülen aşırı hava olayları,
                                                                                                      tuz oluşumlarına neden olan sıcaklık
                                                                                                      ve nem değişikliklerini hızlandırıyor.
       Endonezya’daki Sulawesi adası, 45.000   mağara duvarlarından kaybolduğunu   çeşitli teknikler kullanarak mağaralarda tuz   Araştırmacıların makalede yazdıklarına
       yıldan daha eski mağara sanatına ev   anekdot olarak bildiriyor.  izlerini keşfettiler. Yapılan açıklamaya göre,   göre, El Niño adı verilen iklim döngüsünün
       sahipliği yapıyor. Eski mağara resimleri,                      11 bölgeden üçünde kaya parçacıkları   neden olduğu kuraklıkların “artan sıklığı
       hayvan tasvirlerini, karışık insan ve hayvan   Aynı zamanda araştırmacılar, “Sulawesi ve   içinde kalsiyum sülfat ve sodyum klorür ve   ve şiddeti” ve yakın bölgelerdeki muson
       figürlerini, kırmızı ve dut pigmentleriyle   Borneo’daki mağara resimleri, insanların   tuzların bir bileşeni olan yüksek seviyelerde   yağmurlarından kaynaklanan nem
       yapılmış el şablonlarını ve muhtemelen   bu adalarda yaşadığına dair elimizdeki   kükürt buldular, bu da tuz birikintilerinin   birikmesi, antik sanatı barındıran mağara
       tarih öncesi sanatta bilinen en eski anlatı   en eski kanıtlardan bazılarını oluşturuyor.   bozulmaya neden olabileceğini   yüzeylerinin buharlaşması, tuz oluşumu ve
       sahnesini içeriyor.            Trajik bir şekilde, bu bölgede bulduğumuz   düşündürüyor.       ayrışması için “ideal koşulları” sağlıyor.
                                      hemen hemen her yeni arkeolojik alanda,                         Araştırmacılar bu alanlarda daha fazla
       Örneğin Sulawesi’nin Maros-Pangkep   kaya sanatı ileri bir yok olma aşamasında”   Yüksek nem veya yüksek sıcaklıklar tuz   koruma, izleme ve araştırma yapılmasını
       bölgesindeki Leang Tedongnge   açıklamasıyla dikkat çekiyor. Ancak bunun   kristallerinin oluşumuna elverişlidir; tuz   talep ediyorlar. Makalede, “Endonezya’nın
       mağarasında araştırmacılar, 39.900 yıl   nedenleri net olmadığından ekip, bölgedeki   havada su ile taşınır ve su buharlaştığında   son derece eski mağara sanatı, onu
       öncesine ait el şablonları sanatını ve   11 farklı arkeolojik alanda bilinen en eski   tuz kaya yüzeyinde veya altında tortu olarak   iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerine karşı
       en az 45.500 yaşında olan bir domuzu   örnekleri (20.000 ila 40.000 yıl öncesine   kalır. Tuz birikintileri, çevredeki ortam   özellikle savunmasız hale getiren dinamik
       betimleyen kaya sanatını buldular. Maros-  ait) analiz ederek araştırma yapmaya karar   ısındıkça ve soğudukça genişler ve daralır,   bir tropikal ortamda yer alıyor ve bu daha
       Pangkep bölgesi, 300 farklı kireçtaşı   verdi.                 bu da kayada tekrarlayan gerilmelere   fazla araştırma için bu çağrıya benzersiz bir
       mağarası sanat alanına ev sahipliği yapıyor.                   neden olur. Bazı tuz birikintileri ısıtıldığında   aciliyet katıyor” açıklaması bulunuyor.
       1950’lerden beri arkeologlar, on binlerce   Araştırmacılar, güçlü mikroskoplar kimyasal   orijinal boyutlarının üç veya daha fazla
       yıldır varlığını sürdüren bu eski resimlerin   analizler ve kristal tanımlamayı içeren   katına kadar genişleyebilir. Bu tekrarlanan   Kaynak: https://arkeofili.com
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39