Page 54 - LabMedya - 63

54 KİMYA w w w .labm edy a. c om

Toksikolojinin 500 yıl kadar önce bitkide bulunan ve 2000 yıl boyunca yangınlarda duman solunması, siyanür KIMYASAL BIR SILAH OLARAK
Paracelsus tarafından ifadelendirilen ve nükleer silahların kullanılmadığı kullanan endüstriler (fotoğraf, kimyasal SIYANÜR KULLANIMI
bugün de modern toksikolojinin dayandığı savaşlarda zehirleyici olarak kullanılan araştırmalar, sentetik plastik, metal işleme
temel prensip olan “Her kimyasal, doza bir kimyasaldır. Gaz halinde solunması, ve elektrokaplama), kanser tedavi laetrili Savaşlarda siyanür kullanımı, 1870-1871
bağlı olarak toksiktir” gerçeğini dile katı halde yutulması veya topikal maruz ve sigara dumanıdır. yılları arasındaki Fransa-Prusya Savaşı’na
getirerek başlayalım. kalmayla absorbe edilmesi son derece dayanmaktadır. Bu savaş sırasında
öldürücü bir etkiye sahiptir. Tarihte Fransa başkanı III. Napolyon, askerlerine
Her gün binlerce kimyasala maruz bilinen iki büyük olay olan 1978 yılındaki Öte yandan siyanür içeren pek çok madde silahlarının uçlarındaki süngüleri bu zehre
kalıyoruz. Bunlardan ilaç, gıda katkısı ve Jonestown Katliamı ve 1982 yılındaki bulunabilir ancak bu maddelerin tamamı batırmaları talimatını vermiştir. Öte yandan
kozmetik olarak kullanılanlarına bilerek/ Tylenol zehirlenmeleri, kimyasalın zehirli değildir. Sodyum siyanür (NaCN),
isteyerek; çevre kirleticilerine, gıda ölümcüllüğünü ürpertici bir biçimde ortaya potasyum siyanür (KCN), hidrojen siyanür Roma İmparatoru Nero’nun da siyanür
kirleticisi kimyasallara, gıdalardaki doğal koymaktadır. (HCN) ve siyanojen klorür (CNCl) gibi içeren bir vişne suyu karışımını zehir
kimyasallara ve iş yeri kimyasallarına bileşikler, akut ve kronik maruziyette doza olarak kullandığı ileri sürülmektedir.
ise istemeyerek maruz kalıyoruz. İlk kez 1782 yılında, azota üç bağla bağlı olarak ölümcül olabilecek kadar Her iki Dünya Savaşı sırasında da siyanür
Kimyasalların organizmada oluşturduğu bağlanmış karbonun oluşturduğu bir zehirli olabilirken; nitril denilen binlerce kullanımı görülmüştür. Birinci Dünya
hasar olarak tanımlanan toksisite; bileşik (CN) olarak yalıtılan kimyasal; bazı bileşik, siyanür grubunu içermesine Savaşı sırasında, Fransız ve Avusturya
ölümden, organ hasarı, kanser, DNA gıdalar gibi doğal kaynakların yanı sıra birlikleri siyanür kullanırken; İkinci Dünya
hasarı, üreme sistemine etki, bağışıklık çeşitli endüstriyel kimyasallar ve sigara rağmen toksik değildir. Örneğin, tıbbi ilaç Savaşı sırasında da faşist Nazi Almanya’sı
sistemine etkiye kadar uzanan çok geniş dumanında bulunabilir. İmalat sanayisinde olarak kullanılan bazı nitrillerde siyanür milyonlarca insanı öldürmek için kemirgen
bir spektrumu kapsar. Her kimyasal, doza ve pestisitlerde de kullanılan siyanür, bulabilirsiniz. Nitriller, metabolik bir zehir öldürücü bir ürün olan Zyklon B’yi kullandı.
bağımlı olarak bu etkilerden birini veya aynı zamanda tıpta da kontrollü bir olarak hareket eden CN- (eksi) iyonunu 1980’lerde, İran-Irak savaşında Irak’taki
birkaçını birlikte gösterir. biçimde yaygın olarak kullanılıyor. Siyanür kolay kolay salamadıkları için tehlikeli ve Suriye’deki Kürtler üzerinde siyanür
Siyanür, doğal yollarla oluşan, pek çok zehirlenmesinin en yaygın sebepleri ise; değildir. kullanıldı. 1995 yılında Aum Shinrikyo